Thứ tư, 26/11/2025
Theo nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ, phong tục thờ cúng Táo quân của dân tộc ta là một tín ngưỡng văn hóa dân gian có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc, nhưng được Việt hóa thành huyền tích "2 ông 1 bà" - vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc.
Nàng Thị Nhi lấy chàng Trọng Cao. Chàng Trọng Cao đi buôn bán làm ăn giàu có về nhà khinh rẻ vợ. Thị Nhi buồn bỏ đi gặp chàng Phạm Lang rồi lấy chàng.

Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ.
Trọng Cao làm ăn thua lỗ, làm người ăn mày đến nhà Phạm Lang khất thực. Chỉ Thị Nhi ở nhà, nàng xót nghĩa xưa cho chàng ăn uống.
Lúc đó, Phạm Lang về, nàng giấu Trọng Cao vào đống rơm. Phạm Lang ra đốt rơm bón ruộng. Trọng Cao chết. Thị Nhi thấy có lỗi liền lao vào. Phạm Lang muốn cứu vợ cũng lao theo.
Cả ba người chết cháy hóa thành ba ông đầu rau ("đầu rau" là biến âm của từ Hán Việt cổ là "đầu lô" mà thành).
Tình nghĩa của ba người cảm động trời xanh, Ngọc Hoàng cho họ làm vua bếp hay còn gọi là Định phúc Táo Quân và giao cho người chồng mới là Thổ Công trông coi việc trong bếp, người chồng cũ là Thổ Địa trông coi việc trong nhà, còn người vợ là Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa.
Họ không những định đoạt may, rủi, phúc họa của gia chủ, các vị Táo còn ngăn cản sự xâm phạm của ma quỷ vào thổ cư, giữ bình yên cho mọi người trong nhà.
Hàng năm, đúng vào ngày 23 tháng Chạp là ngày ông Công ông Táo lên chầu trời, báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong một năm để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh cho tất cả loài người.
Người dân thường cúng thêm chè, bánh mật để các vị Táo ăn cho ngọt giọng. Lên gặp Ngọc Hoàng sẽ chỉ nói tốt về gia đình mình.
Dưới đây là một số tư vấn của nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ về nghi lễ cúng Táo quân theo văn hóa dân gian xưa:
Lễ vật
Lễ vật cúng Táo quân truyền thống gồm có mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà.

Một mâm cỗ cúng Táo quân của người dân. Ảnh: Tô Hưng Giang.
Màu sắc của mũ, áo hay hai ông Công thay đổi hàng năm theo ngũ hành.
Để tiễn ông Công ông Táo về chầu trời, ở miền Bắc người dân cúng cá chép sống thả trong chậu nước, ngụ ý "cá hóa rồng" đưa ông Táo về trời. Cá chép sẽ được phóng sinh (thả ra ao, hồ, sông) sau khi cúng.
Mâm cỗ
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo không cần cầu kỳ nhưng lại cần sự trang trọng, chu đáo, thể hiện được tấm lòng thành của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai và vị thần cai quản bếp núc nhà mình.
- Mâm cỗ mặn:
1 đĩa gạo; 1 đĩa muối; 5 lạng thịt vai luộc hoặc gà luộc ngậm hoa hồng
1 bát canh mọc hoặc canh măng; 1 đĩa xào thập cẩm
1 đĩa giò; 1 đĩa xôi gấc hoặc bánh chưng
- Mâm cỗ ngọt:
1 đĩa chè kho; 1 đĩa hoa quả; 1 ấm trà sen
3 chén rượu; 1 quả bưởi; 1 quả cau, lá trầu
1 lọ hoa đào nhỏ; 1 lọ hoa cúc; tập giấy tiền, vàng mã; cá chép sống
Thời gian, cách thức cúng ông Táo
Lễ cúng tiễn ông Công ông Táo thường được cúng vào ngày 22 tháng Chạp âm lịch hàng năm, hoặc sáng sớm ngày 23.
Gia chủ dù vướng bận công việc quan trọng cũng phải hoàn thành lễ cúng trước 12 giờ trưa 23 tháng Chạp vì người Việt quan niệm phải kịp giờ để ông Táo lên Thiên đình.
Bài cúng ông Táo 23 tháng Chạp theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa Thông tin
Nam mô A di đà Phật!
Nam mô A di đà Phật!
Nam mô A di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân. Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại:…………
Hôm nay ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái. Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Lịch sử phong kiến Trung Quốc không chỉ ghi lại những cuộc chiến và biến...
Tin trong ngày - 31 phút trước
Nhiều doanh nghiệp hiện nay duy trì việc chi trả lương tháng 13, thậm chí là các khoản thưởng Tết âm lịch khác, như một sự động viên và chăm lo đời sống cho...
Tin trong ngày - 1 giờ trước
Sáng nay (26/11) đợt băng giá đầu tiên đã xuất hiện tại nhiều khu vực của xã Y Tý, tỉnh Lào Cai. Vào khoảng 7 giờ sáng nay, nhiệt độ ghi nhận được tại...
Đời sống số - 1 giờ, 1 phút trước
Ngày 27 tháng 11 (thứ Năm), tương ứng với ngày mùng 8 tháng 10 âm lịch, là ngày Canh Tý trong năm Ất Tỵ, tháng Đinh Hợi. Dưới ảnh hưởng thuận lợi của Thiên...
Kiến thức - 1 giờ, 14 phút trước
Càng khám phá ngôi trường này, netizen càng thấy thú vị. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem đây là ngôi trường nào nhé!
Tin trong ngày - 1 giờ, 14 phút trước
Trước phản ánh của một người dân về việc "bên công an nói phải mất 2 triệu đồng để nhờ gỡ thông tin phạt trên hệ thống", Cục Cảnh sát giao thông (CSGT -...
Đời sống số - 1 giờ, 1 phút trước
Ngày 27 tháng 11 (thứ Năm), tương ứng với ngày mùng 8 tháng 10 âm lịch, là ngày Canh Tý trong năm Ất Tỵ, tháng Đinh Hợi. Dưới ảnh hưởng thuận lợi của Thiên...
Kiến thức - 1 giờ, 14 phút trước
Càng khám phá ngôi trường này, netizen càng thấy thú vị. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem đây là ngôi trường nào nhé!
Hotgirl, hotboy - 1 giờ, 14 phút trước
Dù đã là mẹ 2 con, vợ đại gia Minh Nhựa vẫn thường khoe vóc dáng nóng bỏng trong trang phục đồ tắm.
Tin trong ngày - 1 giờ, 14 phút trước
Trước phản ánh của một người dân về việc "bên công an nói phải mất 2 triệu đồng để nhờ gỡ thông tin phạt trên hệ thống", Cục Cảnh sát giao thông (CSGT -...
Chăm con - 1 giờ, 14 phút trước
Vấn đề thị lực luôn là nỗi lo lớn của các bậc phụ huynh, bởi một khi trẻ đã bị cận, thị lực gần như không thể hồi phục. Không chỉ gây bất tiện...
Kiến thức - 1 giờ, 14 phút trước
Đa số chúng ta đều nghĩ rằng răng trắng phải nhờ kem đánh răng tốt hoặc kỹ thuật chăm sóc đặc biệt. Thế nhưng ở châu Phi, nhiều người hầu như không dùng kem...
Tin trong ngày - 2 giờ, 56 phút trước
Các TTTM lớn tại Hồ Chí Minh và Hà Nội cuối tuần này đông hơn hẳn mọi khi, ai cũng tất bật, rộn ràng, ra vào các cửa hàng liên tục, tranh thủ chốt...
Kiến thức - 2 giờ, 4 phút trước
Nghị định 296/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, trong đó quy định cá nhân vi phạm hành chính có thể bị cưỡng chế khấu trừ 30% lương và 50% thu nhập.
Hồ sơ tư liệu - 2 giờ, 4 phút trước
Năm 1816 đã đi vào lịch sử với tên gọi "Năm không có mùa hè", một thời kỳ khí hậu khắc nghiệt trên phạm vi toàn cầu, gây ra bởi một trong những thảm...
Dòng sự kiện - 2 giờ, 4 phút trước
Dự kiến ngày 27-11, TAND tỉnh Đồng Nai sẽ mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Thị Hồng Bích (38 tuổi, ngụ xã Phước An) về tội "giết người"...
Dòng sự kiện - 2 giờ, 5 phút trước
Dự báo trong mùa đông năm nay, không khí lạnh hoạt động mạnh nhất trong tháng 12/2025 - 2/2026. Thời gian xuất hiện đợt rét đậm đầu tiên khoảng nửa cuối tháng 12.
Tin trong ngày - 3 giờ, 60 phút trước
Đặc điểm của người thông minh thực sự là khá kiệm lời và không thích thể hiện hoặc chứng minh bản thân. Những người thông minh giả tạo thường làm điều ngược lại. Dưới...
Chuyện làng sao - 3 giờ trước
Vào ngày 25/11, Tòa án Quận Phra Nakhon Tai, Thái Lan đã lên lịch xét xử vụ án do ông Rawiwat Maschamadol là nguyên đơn, chống lại Công ty TNHH JKN Global Group và...
Tin trong ngày - 3 giờ, 1 phút trước
UBND tỉnh Bắc Ninh có công văn gửi các Bộ ngành xin ý kiến chủ trương đầu tư Dự án Khu công nghệ thông tin (CNTT) tập trung với quy mô lên tới gần...
Tin trong ngày - 3 giờ, 1 phút trước
Cơ quan chức năng và ngân hàng đưa ra cảnh báo, tốt nhất đừng bao giờ lưu trữ bức ảnh này trong điện thoại, nếu có hãy xóa chúng ngay lập tức. Bởi chỉ...
Dòng sự kiện - 3 giờ, 1 phút trước
Do giá thành rẻ nên rất nhiều người có nhu cầu mua nhà ở xã hội. Tuy nhiên, cần phải đáp ứng được điều kiện mới thuộc diện được mua.
Kiến thức - 4 giờ, 2 phút trước
Sau sáp nhập, tỉnh mới hình thành từ Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận, sẽ trở thành tỉnh rộng nhất, với tài nguyên du lịch từ núi rừng đến biển đảo.
Dòng sự kiện - 4 giờ, 2 phút trước
Hơn 9.000 giáo viên trên địa bàn Hà Nội tiếp tục gửi kiến nghị bày tỏ mong muốn được xem xét lại chính sách chi thu nhập tăng thêm, lý do là gì?
Chuyện làng sao - 4 giờ, 2 phút trước
NSND Minh Hòa là giai nhân nổi tiếng ở thập niên 90 của thế kỷ trước.
Du lịch nước ngoài - 4 giờ, 2 phút trước
Đây là điểm đến được đông đảo người Việt yêu thích.