Thứ ba, 30/04/2024
Sen là loại cây rất quen thuộc với người Việt chúng ta. Hoa sen dân dã nhưng cũng đẹp một cách kiêu kỳ, sang trọng. Lá sen thơm mát, một hương thơm kỳ diệu khó tả thành lời.
Có nhiều giống sen được trồng, với màu hoa dao động từ màu trắng như tuyết tới màu vàng hay hồng nhạt. Nó có thể chịu được rét tới khu vực 5 theo phân loại của Mỹ. Loài cây này có thể trồng bằng hạt hay thân rễ.
Hoa, các hạt, lá non và thân rễ sen ăn được. Tại châu Á, các cánh hoa đôi khi được sử dụng để tô điểm món ăn, trong khi các lá to được dùng để gói thức ăn. Thân rễ (ngó sen) có thể dùng chế biến nhiều món ăn (súp, canh, món xào) và là phần được dùng nhiều nhất.
Các cánh hoa, lá non và thân rễ có thể ăn sống, mặc dù cần quan tâm tới việc truyền các loại ký sinh trùng sang người (chẳng hạn sán lá Fasciolopsis buski).
Các nhị hoa có thể phơi khô và dùng để ướp chè. Các hạt nhỏ lấy ra từ bát sen có nhiều công dụng và có thể ăn tươi (khi non) hoặc sấy khô và cho nổ tương tự như bỏng ngô.
Hạt sen già cũng có thể luộc cho đến khi mềm và được dùng trong các món như chè sen hay làm mứt sen. Lá sen có đặc điểm không thấm nước. Hiện tượng này được ứng dụng trong khoa học vật liệu, gọi là hiệu ứng lá sen, để chế tạo các bề mặt tự làm sạch.
Trong lĩnh vực thảo dược học, có lẽ ít loài cây nào mà hầu như tất cả các bộ phận đều là những vị thuốc quý như cây sen gồm hạt, lá, hoa, tâm sen, tua sen, gương sen, ngó sen... Dưới đây xin chỉ nói đến tâm sen- vị thuốc hay.
Tâm sen là tim của hạt sen còn gọi là Liên tử tâm. Tên khoa học Embryo Nelumbinis. Tên vị thuốc là Liên tâm. Bộ phận dùng làm thuốc là Tâm của hạt sen. Tâm sen nằm trong các hạt sen cũng được sử dụng trong y học truyền thống châu Á như là một loại thuốc có tác dụng an thần và thanh nhiệt.
Thành phần hóa học: Tâm sen có chứa Alcaloid, flavonoid, acid amin.
Các kết quả nghiên cứu khoa học cho thấy tim sen (mầm) nằm giữa hạt sen có vị đắng tính hàn, tác dụng thanh tâm khử phiền, chỉ huyết sáp tinh. Dùng làm thuốc được ghi trong sách “Thực tính bản thảo” (đời cuối nhà Đường).
Trên súc vật thực nghiệm, Liên tâm có tác dụng giãn mạch ngoại vi, hạ áp. Trên lâm sàng, dùng trị chứng sốt cao mê man, chảy máu cam, phối hợp với Sinh địa, Mao căn, Tê giác để lương huyết chỉ huyết, dùng trị chứng thận hư hoạt tinh, di tinh phối hợp với Tang phiêu tiêu, Sa uyển tử, Kim anh tử. Liều thường dùng: 1,5 – 3g sắc uống.
Tính vị quy kinh theo đông y tâm sen có vị đắng, tính hàn, vào kinh tâm. Công năng thanh tâm hỏa, trấn kinh, an thần, gây ngủ, bình can hạ áp. Chủ trị của liên tâm là tác dụng thanh nhiệt, dùng đối với bệnh ôn nhiệt tà nhiệt, khi tâm phiền bất an, mất ngủ, cao huyết áp. Liều dùng, cách dùng dược liệu: Ngày dùng 4 – 10g dạng thuốc sắc.
Đông y dùng tâm sen chữa sốt và khát nước, di mộng tinh, tim đập nhanh, tăng huyết áp, hồi hộp, hoảng hốt, mất ngủ, mỗi ngày dùng 1 – 3g.
Tuy vậy trong tim sen lại có chứa độc tính vì vậy muốn sử dụng làm thuốc trước tiên phải khử độc có trong nó rồi mới dùng vào thang thuốc, có nghĩa là người ta phải sao tâm sen, nếu không sao sẽ không khử được độc tố có trong tim sen.
Do đó khi tim sen phối hợp với lạc tiên thì kết quả lại tăng cao nhưng chỉ nên dùng với người lớn không nên sử dụng cho trẻ. Bởi vì tim sen có độc tính, mặt khác ngay cả người lớn khi dùng tâm sen có vị đắng, tính lạnh nên những người thực nhiệt uống vào thì hạ hỏa, trong người sảng khoái, ngủ được.
Ngược lại, trường hợp người hư nhiệt uống vào cũng ngủ được nhưng về lâu dài sẽ bị mệt mỏi, mất trí nhớ, tim đập thất thường. Nếu sử dụng tâm sen lâu dài có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý là làm giảm ham muốn tình dục. Do hàm lượng alkaloid cao nên tâm sen cho tác động dược lực mạnh và ảnh hưởng trên tim, do đó cần chú ý liều dùng và không nên dùng lâu dài.
Những người bị âm hư (không nên dùng) uống vào cũng ngủ được, nhưng ít lâu sau sẽ bị mệt mỏi, mất trí nhớ, tim đập thất thường, tắc tĩnh động mạch. Nam thì bất lực sinh lý (Dysfonction Érectille), nữ thì kinh nguyệt xáo trộn. Ngoài ra tim sen nếu không sao đúng sẽ có độc tố. Độc tố này làm hủy hoại tế bào óc, thận và tim.
Còn việc dùng tim sen sao vàng nghĩa là sao để không còn màu xanh và không cháy đen (sao tồn tính) hoặc không sao thì như người ta dùng dao 2 lưỡi (bởi không sao sẽ không khử độc tố trong có trong tim sen).
Y học cổ truyền cũng như dân gian có những món ăn bài thuốc chữa mất ngủ rất đơn giản, không độc, dễ làm như ăn canh bí đỏ khoai lang, chè hạt sen long nhãn, lá vông nem hoặc lá dâu tằm non xào với trứng, nước sắc dây nhãn lồng, mắc cỡ cũng giúp giảm các chứng mất ngủ, tim hồi hộp, suy nhược thần kinh, lo âu, căng thẳng do lao tâm lao lực làm việc quá sức, suy nhược cơ thể.
Dưới đây là một số phương thuốc trị bệnh từ tâm sen.
* Thanh tâm trừ phiền, chỉ huyết sáp tinh, dùng để an thần, trị sốt cao mê sảng, hồi hộp tim đập nhanh, huyết áp cao gồm tâm sen, cúc hoa, hoa hòe, hạt muồng, mỗi thứ đều có lượng bằng nhau cho vào trộn đều, mỗi lần lấy 1,5 – 3g cho vào hãm trà uống trong ngày.
* Trị huyết áp cao, hay mờ mắt, đầu ong ong khó chịu: Tâm sen 4g, hòe hoa 10g, cúc hoa 8g. Ba vị sao vàng, pha như pha trà uống hàng ngày.
Trong một nghiên cứu toàn cầu mới đây, Nhật Bản đã nổi bật với tuổi...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 2 giờ trước
Cho trẻ ăn loại rau này sẽ giúp trẻ cao nhanh vì bổ sung canxi. Nấm, một thành phần giữa thịt và rau, có thể giải quyết hoàn hảo vấn đề trẻ không ăn...
Khỏe đẹp - 2 ngày, 19 giờ trước
Bắt đầu từ tuổi dậy thì, những thay đổi sinh lý ở phụ nữ ngày càng rõ rệt, bộ ngực cũng dần phát triển. Vú, với tư cách là đặc điểm sinh dục thứ...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 20 giờ trước
Mùa hè nóng bức là thời điểm khiến cơ thể đổ mồ hôi nhiều, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mùi phát triển. Để cơ thể thơm ngát mà không tốn tiền, bạn...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 23 giờ trước
Bất kể nam hay nữ, ai cũng có lông trên cơ thể, và những bộ phận đặc biệt cũng không ngoại lệ. Nhiều người thậm chí còn có “bãi cỏ bí mật” ở vùng...
Khỏe đẹp - 2 ngày, 2 giờ trước
Loại củ này là đặc sản của 1 tỉnh miền núi phía Bắc với nhiều công dụng rất tốt cho sức khoẻ.
Đời sống số - 2 giờ, 40 phút trước
Những cơn gió từ trên trời rơi xuống, niềm vui dâng trào, mọi thứ sẽ xoay chuyển vào mùa hè, ba con giáp sẽ kiếm được nhiều tiền hơn và giá trị gấp đôi....
Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 3 phút trước
Sự tò mò về “tình dục” khiến nhiều người luôn muốn bước chân vào lĩnh vực bí ẩn này, nhưng trước khi bước vào, bạn có bao giờ nghĩ xem mình thực sự có...
Kiến thức - 2 giờ, 3 phút trước
Từ xa xưa, gối đã là vật dụng không thể tách rời để con người ngủ trên đó, nhưng bạn có biết? Trong một thời gian dài của lịch sử, tổ tiên chúng ta...
Kiến thức - 2 giờ, 3 phút trước
Vì thời tiết ngày càng ấm hơn nên những chủ đề như “Tại sao con bạn lại bị muỗi đốt như thế này?” cũng trở nên phổ biến với các bà mẹ.
Đời sống trẻ - 2 giờ, 4 phút trước
Cô dâu Tiểu My mặc váy cưới màu trắng, giống như một nàng công chúa trong truyện cổ tích, xinh đẹp và quý phái. Cô đứng dưới cổng hoa vừa hồi hộp vừa phấn...
Kiến thức - 4 giờ, 33 phút trước
Cách nhìn một người đàn ông có tương lai, xuất trúng người xưa căn cứ vào ngũ quan, đến nay vẫn có phần đúng.
Kiến thức - 4 giờ, 34 phút trước
Cha mẹ còn, cuộc đời vẫn còn nơi để ta đến, cha mẹ mất, đời này chỉ còn lại lối về. Nhiều người không biết gì về việc đời khi cha mẹ còn sống,...
Chăm con - 4 giờ, 36 phút trước
Bất cứ cha mẹ nào cũng cần tham khảo về độ tuổi để giao việc nhà cho con, nhằm giúp con sống tự tập và biết ơn mỗi ngày.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 37 phút trước
Body của Phương Trinh Jolie vẫn rất nóng bỏng dù đã sinh nở 2 lần.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 37 phút trước
Tin sao Việt hot nhất ngày 30/4/2024: Trên trang cá nhân, Lý Nhã Kỳ tung loạt ảnh cực thân mật với nàng Hậu này; Quang Lê và Hà Thanh Xuân được dân mạng tích...
Kiến thức - 6 giờ, 42 phút trước
Dưới đây là 4 trường hợp cần cấp đổi sổ đỏ khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, người dân cần nắm rõ để tránh bị thiệt thòi.
Đời sống số - 6 giờ, 21 phút trước
Chúc may mắn, trong tháng 5 những người bạn thuộc ba con giáp Thìn, Tuất, Hợi Thần Tài đặc biệt ưu ái!
Kiến thức - 7 giờ, 32 phút trước
Không có câu nói cố định và được chấp nhận rộng rãi cho câu nói: “Không mua ở siêu thị, bởi ai mua sẽ bị lừa”, bởi vì các vùng miền và mỗi người...
Chăm sóc sức khỏe - 7 giờ, 41 phút trước
Những loại cá này giúp ngăn ngừa bệnh tim, tiểu đường, tốt cho sức khoẻ xương cũng như cung cấp nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể.
Kiến thức - 14 giờ, 48 phút trước
Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Steinhardt tại Đại học Tel Aviv ở Israel mới đây đã đưa ra tuyên bố cho biết một nghiên cứu chung do bảo tàng và Đại học Do...
Kiến thức - 14 giờ, 54 phút trước
Nhiều người khi đến bệnh viện nội soi sẽ phát hiện polyp ruột, tuy nhiên sau khi cắt bỏ polyp ruột lại phát hiện polyp lại tái phát không lâu, điều này khiến mọi...
Kiến thức - 14 giờ, 54 phút trước
Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một ngôi sao từ tính hiếm có trong Thiên hà Xì gà. Đây là sơ đồ của một nghệ sĩ. (Cơ quan Vũ trụ Châu...
Đời sống số - 15 giờ, 45 phút trước
Ngày sinh của mẹ, theo một số quan niệm truyền thống, được coi là có liên quan mật thiết đến số phận của những đứa con. Hãy cùng nói về một chủ đề thú...
Tin trong ngày - 15 giờ, 48 phút trước
Ở thời kỳ đỉnh cao, Thuyết "buôn vua" là một thương nhân giàu có nổi tiếng ở Hà Nội thập niên 1990 và tiêu tiền như nước.
Đàn ông yêu - 15 giờ, 50 phút trước
Khi phụ nữ bày tỏ mình mệt mỏi, phản ứng của người đàn ông có thể rất khác biệt. Một số người chỉ đơn giản trả lời: “Nghỉ ngơi thật tốt nhé”, trong khi...