"Hủ tiếu gõ chuột cống" - Nỗi nhọc nhằn có thật sau những tin đồn...

Hủ tiếu gõ là một món ăn bình dân bán ở lề đường. Hình ảnh những chiếc xe hủ tiếu đơn sơ bằng gỗ, dựng lên tạm bợ với thùng nước lèo tỏa khói trắng bốc lên nghi ngút ở các góc hẻm, bên cạnh xí nghiệp, trường học, hay tiếng gõ "lóc cóc" cứ bất chợt xuất hiện bên tai đã trở nên quen thuộc với nhiều người Sài Gòn suốt hàng chục năm qua.

Hủ tiếu gõ được những người công nhân, sinh viên và những con người nghèo khó với thu nhập ít ỏi lựa chọn khi muốn tìm một món ăn đơn giản, rẻ tiền, cốt để lót tạm cái bụng cho qua cơn đói.

Hàng hủ tiếu gõ quen thuộc với sinh viên, người nghèo ở Sài Gòn.

Hủ tiếu gõ được nhiều người lựa chọn vì giá tiền quá rẻ. Một bát hủ tiếu với đầy đủ những nguyên liệu cơ bản gồm: thịt heo, bò viên, hoặc ai muốn ăn "sang" và đủ chất hơn sẽ thêm vài cục xí quách (xương heo) có giá chỉ từ 5.000 - 15.000 đồng – “rẻ bèo” so với mức sống và thu nhập ở Sài Gòn.

Một điểm làm nên nét đặc trưng nhất của món hủ tiếu lề đường này chính là nước lèo. Những người đã từng ăn qua đều nhận xét là "nước lèo hủ tiếu gõ ngon một cách khó quên, khó tả và không hề giống với các hàng hủ tiếu bình thường khác". Chính vì hủ tiếu gõ "rẻ và ngon", "ngon mà tại sao nó lại quá rẻ như thế thì buôn bán lấy gì lời?" nên không ít người bắt đầu đặt ra nhiều nghi vấn và tung vô số lời đồn đại về món ăn bình dân này.

Vài ngày gần đây, một bài viết không rõ nguồn gốc với tựa đề "Hủ tiếu gõ được nấu bằng thịt chuột cống" xuất hiện trên một số trang mạng. Nội dung kể về việc phát hiện 5 con chuột cống nằm trong thùng nước lèo của một hàng hủ tiếu gõ trên địa bàn TP HCM. Theo bài viết trên, người bán hủ tiếu đã thừa nhận dùng chuột cống để ninh nước dùng cho ngọt. Tuy kể lại khá chi tiết và “rùng rợn” nhưng trong bài viết lại không hề có một tấm ảnh hoặc chứng cứ xác thực nào để chứng minh.

Trường hợp tin đồn này rất giống với nhiều tin đồn liên quan đến thực phẩm xuất hiện trong thời gian gần đây như sữa có đỉa, trứng gà giả… Những thông tin đó đều được cơ quan chức năng kết luận là hoàn toàn không đúng sự thật.

Một bát hủ tiếu gõ bình dân ở Sài Gòn 
với các nguyên liệu cơ bản và dễ dàng mua được ở chợ.

Ấy vậy mà vẫn có không ít cư dân mạng vội vàng tin những thông tin về hủ tiếu gõ có thịt chuột trong bài viết trên là thật và kết luận một cách hồ đồ. Chưa biết dụng ý của người đăng những thông tin trên lên Internet là gì, nhưng một bộ phận cư dân mạng, với đặc tính a dua, hồ đồ của mình đã lan truyền, phát tán những nội dung chưa được kiểm chứng đó. Có một số "anh hùng bàn phím" ở tận đầu này đất nước, chưa một lần đặt chân tới Sài Gòn và ăn hủ tiếu gõ nhưng cũng đưa ra những lời bình phẩm, chê bai, thậm chí còn kêu gọi tẩy chay món ăn này.

Tuy nhiên, bên cạnh những người đang hoang mang trước những lời nói vô căn cứ và không hề có tính xác thực như trên, nhiều người tỉnh táo đã đặt ra nghi vấn ngược lại: "Bài viết này đọc nhưng chưa thấy gì thuyết phục và đáng tin tưởng, phải chăng đây lại là một trò câu view nào đó chăng? Điển hình là nói quá trời nhưng không hề có lấy một cái ảnh chụp được mấy con chuột nằm trong nồi nước lèo, toàn góp nhặt ảnh trên mạng để thêm vào bài thì ai mà chả làm được. 

Cái gì cũng có mặt tốt, mặt xấu, không thể đánh đồng hay chưa tìm hiểu kỹ mà đã tin vào những lời nói, bài viết thiếu căn cứ, rồi vội vàng tẩy chay một món ăn truyền thống và quen thuộc như thế này. Chưa kể nó còn là nghề để nhiều người khác mưu sinh".

Nhiều người ăn hủ tiếu gõ trong nhiều năm qua cũng đã lên tiếng phản bác lại những thông tin mang tính chất đặt điều đang được một số cư dân mạng phát tán.

Trên trang cá nhân, thành viên có nick name Sài Gòn Trong Tôi lên tiếng: "Tôi sinh ra trong một khu dân cư gồm toàn người lao động bình dân ở Sài Gòn. Suốt nhiều năm qua, những người ít tiền như tôi đã gắn bó với món hủ tiếu gõ rẻ tiền nhưng ngon lành này. Trong con hẻm nhà tôi cũng có một vài cô chú bán hủ tiếu gõ. Tôi đã tận mắt chứng kiến các cô chú ấy chế biến hủ tiếu từ đầu đến cuối như thế nào. Làm gì có chuyện cho chuột cống hay giun vào nước lèo như mấy thông tin trên mạng phản ánh. Toàn chuyện bịa đặt thôi. Mấy cô chú ấy vài ngày nay vì tin đồn đó mà không bán được hàng, tội nghiệp lắm!".

Mặc dù vậy, những thông tin vô căn cứ đó khi được một số cư dân mạng đăng tải trên mạng xã hội, trang cá nhân, diễn đàn cũng đã ít nhiều làm một bộ phận người dân, những người không nắm rõ thông tin hoang mang, e ngại khi muốn ăn hủ tiếu gõ. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến công việc kinh doanh của những người bán hủ tiếu gõ – vốn cũng không khá giả gì.

Một ông lão bán hủ tiếu gõ hơn 5 năm nay trên đường Phạm Thế Hiển, quận 8, tâm sự: "Tui buôn gánh bán bưng từng tô hủ tiếu có mấy nghìn đồng bạc mà sao cứ đổ cho tụi tui mấy cái chuyện không đâu, hết giun đất, trùng chỉ giờ đến thịt chuột. Nói chứ mình nghèo mình bán kiểu nghèo, ít đi miếng thịt miếng rau mà người ta ăn thấy ngon và an tâm thì người ta sẽ tới với mình "quài quài". Chứ có mấy hôm ở đây không có công nhân làm tôi ế một đống hủ tiếu, cả nhà từ bà già đến mấy đứa con phải ăn trừ cơm mà nấu kiểu đó cả nhà tôi sao dám ăn. Nhưng có lẽ vì vụ này mà 2, 3 hôm nay tui bán ít đi hẳn, vì không có biết đường đọc báo, tin tức gì nên cũng chẳng hiểu vì sao".

Bán hủ tiếu gõ là nghề mưu sinh của nhiều gia đình bình dân.

Quả thật, với nhiều người, bán những tô hủ tiếu gõ giá rẻ thôi, nhưng là cách để họ duy trì cuộc sống, là nghề để kiếm tiền nuôi cả gia đình. Đột nhiên, chỉ vì những lời đồn thổi vô căn cứ, cùng bản tính dễ tin người, tiếp nhận thông tin một cách không chọn lọc của một số người đã khiến những người bán hủ tiếu ấy trở nên khó khăn, bế tắc vì không bán được hàng, không thể tiếp tục kiếm sống bằng chính công việc chân chính này.

Những lời đồn thổi, những thông tin chưa được kiểm chứng đăng tải trên mạng, có khi chỉ để thỏa mãn thói quen, mục đích cá nhân ích kỉ của một số người, nhưng lại có thể đẩy hàng trăm con người mưu sinh bằng nghề bán hủ tiếu gõ lâm vào cảnh khó khăn, khốn cùng như thế.

Nhân vụ việc lần này, nhiều người nhớ lại sự “lận đận” của hủ tiếu gõ trong những năm qua khi liên tiếp dính những tin đồn ác ý. 

Cách đây hơn 7 năm, nhiều người truyền tai nhau thông tin: Nước lèo hủ tiếu gõ ngon, ngọt đến thế là vì"được nấu từ giun đất, trùng chỉ". Sau đó vài năm, một loạt tin đồn khác về món hủ tiếu gõ này lại xuất hiện. Khi thì có người bảo "nước lèo nấu bằng toàn bột ngọt với củ cải trắng, ăn vào nhiều quá sẽ bị thủng ruột" hay "nấu từ thịt heo thối, xương thừa, xương hư ở ngoài chợ đem về ninh cho ngọt nước"... và hàng chục những giả thuyết nghi vấn theo kiểu không có chứng cứ khác được mọi người đặt ra về món ăn "quá rẻ" như hủ tiếu gõ.

Nhưng rồi, vượt qua những lời đồn thổi ác ý từ miệng lưỡi thế gian, hủ tiếu gõ vẫn tiếp tục là món ăn được nhiều người gắn bó trong suốt những năm qua. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy những tin đồn kia chỉ là bịa đặt, hoàn toàn vô căn cứ. 

Những tô hủ tiếu gõ vẫn ngày ngày giúp những người nghèo, người ít tiền ấm lòng sau những ngày làm việc mệt nhọc, sau những ca làm đêm vất vả để duy trì cuộc sống, và tiếp tục là một phần quen thuộc không thể thiếu của nhiều người dân Sài Gòn.