Thứ bảy, 23/08/2025
Rằm tháng Giêng hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. “Nguyên” là thứ nhất, “tiêu” là đêm. Tết Nguyên Tiêu còn gọi là Tết Thượng Nguyên, bởi còn có Tết Trung Nguyên (rằm tháng bảy) và Tết Hạ Nguyên (rằm tháng mười).
Trước đây, lễ rằm tháng Giêng còn thường gọi là Tết muộn bởi những gia đình khá giả tiếp tục ăn Tết và chơi mai, đào nở muộn; những người đi làm ăn xa ở lại qua ngày rằm tháng Giêng mới lên đường; những người không may đau yếu vào đúng dịp Tết, sau Tết đã khoẻ mạnh trở lại hoặc nhiều gia đình tang ma có người chết vào dịp Tết Nguyên Đán, được ăn Tết bù... Vì vậy, từ lâu trong tâm thức người Việt, rằm tháng Giêng đã có ý nghĩa không khác gì ngày Tết Nguyên đán.
Đêm ngày rằm tháng Giêng âm lịch cũng là Tết Nguyên Tiêu cổ truyền
của nhân dân Trung Quốc, cũng gọi là Tết Hoa Đăng.
Nguồn gốc Tết Nguyên Tiêu
Về cội nguồn của Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích.
Truyền thuyết thứ nhất kể rằng: Ngày xửa ngày xưa có một con thiên nga từ trên thiên đình bay xuống hạ giới đã bị một người thợ săn bắn chết. Để trả thù cho con thiên nga, Ngọc Hoàng đã sai một đội quân thiên đình đúng ngày 15 tháng 1 xuống hỏa thiêu toàn bộ con người và động vật dưới hạ giới. Rất may cho loài người là có một số vị thần trên thiên đình không đồng ý với quyết định có phần hơi nặng tay của Ngọc Hoàng. Họ đã liều mình xuống hạ giới để hiến kế cho chúng sinh.
Thế là vào ngày đó, nhà nhà treo đèn lồng và bắn pháo hoa để trên thiên đình tưởng rằng nhà cửa của họ đã bị phóng hoả. Nhờ đó mà loài người mới thoát khỏi cảnh diệt vong.
Truyền thuyết thứ hai kể rằng: Vào thời Hán Vũ Đế, có một cô gái trẻ sống trong cung bị cấm về thăm cha mẹ vào ngày 15 tháng 1 đã có ý định lao xuống giếng để tự vẫn. Cảm động trước tấm lòng hiếu thảo của cô gái, một vị quan cận thần đã nghĩ ra một kế để giúp cô. Ông tâu với Hán Vũ Đế rằng, ngày 16 tháng 1, thiên đình sẽ sai hỏa thần xuống thiêu rụi kinh thành. Để tránh tai họa đó, mọi người phải treo đèn lồng trước cửa nhà mình và ngoài đường vào ngày 15.
Theo lệnh của Hán Vũ Đế, ngày đó mọi nhà đều treo đèn lồng, nhân lúc mọi người đang mải ngắm những chiếc đèn xinh xắn đó, cô gái trẻ đã trốn về nhà thăm cha mẹ mà không hề ai biết. Những truyền thuyết trên lý giải khá thú vị về nguồn gốc ra đời của lễ đèn lồng trong đêm rằm đầu tiên của năm mới. Một số học giả cho rằng, lễ hội này bắt nguồn từ truyền thống dùng lửa để xua đuổi xui xẻo và kỷ niệm ngày lễ hội đầu xuân của người dân.
Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng.
Cúng rằm tháng Giêng cho đúng
Vào ngày 14 hoặc chính rằm, người dân đã tấp nập đến chùa lễ Phật, cầu bình an, khoẻ mạnh, hạnh phúc… cho cả năm. Ngoài tới chùa, người Việt cũng rất coi trọng lễ cúng tại nhà.
Ngày Tết Nguyên tiêu các gia đình thường sắm hai lễ: 1/ cúng Phật, cúng thần linh và 2/ cúng gia tiên vào giờ Ngọ. Cúng Phật là mâm lễ chay tinh khiết cùng hương hoa đèn nến.
Bài văn khấn rằm tháng Giêng tại nhà
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật,Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: ...............................................
Ngụ tại:........................................................................
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm... gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngày Bản cảnh THành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ................... nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời Ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tôn lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy).
* Thông tin chỉ mang tính tham khảo
Herbalife Việt Nam, một trong những công ty và cộng đồng hàng đầu về sức...
Doanh nghiệp - 06.09.2023
Với mong muốn lan tỏa ý thức phòng cháy chữa cháy trong cộng đồng, vợ chồng doanh nhân chủ TMV Mailisa đã tự tay chuẩn bị 969 bình chữa cháy, cùng 969 phần quà...
Doanh nghiệp - 18.08.2018
Với cô gái Nguyễn Minh Hồng, mọi điều đều có thể. Chỉ cần có ước mơ và khát vọng - người phụ nữ không ít lần tuyệt vọng ấy đã làm nên những thành...
Kiến thức - 21.10.2016
Sau đây là vị trí những nốt ruồi phú quý mang lại may mắn, giàu có.
Kiến thức - 18.09.2016
Nếu bạn có thói quen lưu giữ biên lai rút tiền tại cây ATM thì hãy thay đổi nếu không muốn rước họa vào thân.
Làm sao - 15.08.2016
Nếu không may mắn gặp trường hợp tiền trong thẻ biến mất, bạn nên bình tĩnh làm theo những bước sau.
Đời sống số - 3 giờ, 41 phút trước
Chủ nhật, ngày 24 tháng 8, ngày thứ hai của tháng 7 âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Giáp Thân và ngày Giáp Sửu. Trong môi trường này, con giáp nào nên...
Đời sống số - 3 giờ, 1 phút trước
Dưới đây là một bài trắc nghiệm tâm lý dựa trên trực giác hình ảnh, giúp bạn “giải mã” tình trạng hôn nhân tiềm ẩn hoặc tương lai gần của con bạn (dành cho...
Nội thất - Ngoại thất - 3 giờ, 6 phút trước
Căn biệt thự này đã xuất hiện trong nhiều bộ phim nổi tiếng của Việt Nam như: Hà Nội mùa đông năm 46, Tuổi thanh xuân, Mùa lá rụng trong vườn...
Kiến thức - 3 giờ, 9 phút trước
Có lẽ kỷ lục về tình dục có '1-0-2' này sẽ rất khó để người phụ nữ nào phá được.
Tin trong ngày - 3 giờ, 13 phút trước
Mới đây, đại gia Lê Thanh Thản - nhà sáng lập Tập đoàn Mường Thanh vừa bất ngờ tái xuất sau thời gian vướng vòng lao lý.
Kiến thức - 3 giờ, 16 phút trước
Theo quy định, những trường hợp này cần đi đổi Đăng ký xe, người dân nên biết kẻo thiệt thòi.
Kiến thức - 3 giờ, 26 phút trước
Với hương thơm độc nhất và giá trị kinh tế khổng lồ, một loại gỗ quý đang được săn lùng trong ngành công nghiệp xa xỉ, được mệnh danh là "vàng thơm".
Kiến thức - 4 giờ, 32 phút trước
Những năm gần đây, xu hướng tìm về với ẩm thực dân dã, độc lạ khiến không ít loại côn trùng trở thành món ăn "hot" được người thành phố săn lùng.
Dòng sự kiện - 4 giờ, 32 phút trước
Người dân sẽ được miễn phí vé tàu điện và xe buýt trong dịp lễ Quốc khánh 2/9.
Dòng sự kiện - 4 giờ, 33 phút trước
Trong mùa tuyển sinh 2025 đã ghi nhận những ngành học ở nhiều trường có điểm chuẩn cao chót vót. Thí sinh muốn trúng tuyển phải đạt điểm tuyệt đối hoặc gần như tuyệt...
ĐIỂM ĐẾN - 4 giờ, 49 phút trước
Tọa lạc tại vị trí đắc địa ở 63C Fansipan, Halosa Spa mở ra trước mắt bạn một tầm nhìn ngoạn mục, ôm trọn khung cảnh thiên nhiên xanh mát của Sapa.
Doanh nghiệp - 4 giờ, 1 phút trước
Trong bối cảnh các tập đoàn công nghệ và viễn thông toàn cầu chạy đua ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), AT&T đang nổi lên như hình mẫu chuyển đổi mạnh mẽ.
Kiến thức - 4 giờ, 19 phút trước
Người dân khi tham gia giao thông cần chú ý để tránh vi phạm nhằm đảm bảo an toàn khi đi trên đường, đồng thời tránh bị CSGT xử phạt.
Làm sao - 4 giờ, 21 phút trước
Các chuyên gia tâm lý cho rằng giai đoạn từ 40 đến 50 tuổi là “cửa ải” quan trọng nhất của đời người. Đây là thời điểm cơ thể bắt đầu suy giảm, khả...
Kiến thức - 4 giờ, 24 phút trước
Nguồn kinh phi chi trả phụ cấp cho trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố hiện nay lấy ở đâu là thắc mắc của nhiều người dân, đặc biệt khi số tiền khá lớn...
Phong thủy - 4 giờ, 29 phút trước
Từ xưa, cha ông ta đã có câu: “Nhà có cây, 10 nhà 9 giàu”. Quan niệm này cho thấy việc trồng cây trong nhà không chỉ để làm đẹp không gian mà còn...
Kiến thức - 5 giờ, 30 phút trước
Ngành học này khá mới ở Việt Nam nhưng luôn thu hút các bạn trẻ đam mê công nghệ thông tin, điểm chuẩn các năm cao chót vót.
Kiến thức - 5 giờ, 32 phút trước
Nghị định 168/2024 bổ sung quy định trừ điểm phục hồi giấy phép lái xe, đồng thời quy định rõ các mức xử phạt nghiêm khắc đối với người điều khiển mô tô, xe...
Tin trong ngày - 5 giờ, 47 phút trước
Chiều 22/8, Ban Tuyển sinh quân sự Bộ Quốc phòng đã công bố điểm chuẩn vào các học viện, trường Quân đội năm 2025, gây chấn động với mức điểm kỷ lục. Trong bối...
Đời sống số - 5 giờ, 1 phút trước
Mỗi chu kỳ của bốn mùa đều mang những phẩm chất và năng lượng riêng biệt. Chủ Nhật, ngày 24 tháng 8, ngày mùng 2 tháng 7 âm lịch, của năm Tỵ, tháng Giáp...