Thứ năm, 23/10/2025
Rằm tháng Giêng hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. “Nguyên” là thứ nhất, “tiêu” là đêm. Tết Nguyên Tiêu còn gọi là Tết Thượng Nguyên, bởi còn có Tết Trung Nguyên (rằm tháng bảy) và Tết Hạ Nguyên (rằm tháng mười).
Trước đây, lễ rằm tháng Giêng còn thường gọi là Tết muộn bởi những gia đình khá giả tiếp tục ăn Tết và chơi mai, đào nở muộn; những người đi làm ăn xa ở lại qua ngày rằm tháng Giêng mới lên đường; những người không may đau yếu vào đúng dịp Tết, sau Tết đã khoẻ mạnh trở lại hoặc nhiều gia đình tang ma có người chết vào dịp Tết Nguyên Đán, được ăn Tết bù... Vì vậy, từ lâu trong tâm thức người Việt, rằm tháng Giêng đã có ý nghĩa không khác gì ngày Tết Nguyên đán.
Đêm ngày rằm tháng Giêng âm lịch cũng là Tết Nguyên Tiêu cổ truyền
của nhân dân Trung Quốc, cũng gọi là Tết Hoa Đăng.
Nguồn gốc Tết Nguyên Tiêu
Về cội nguồn của Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích.
Truyền thuyết thứ nhất kể rằng: Ngày xửa ngày xưa có một con thiên nga từ trên thiên đình bay xuống hạ giới đã bị một người thợ săn bắn chết. Để trả thù cho con thiên nga, Ngọc Hoàng đã sai một đội quân thiên đình đúng ngày 15 tháng 1 xuống hỏa thiêu toàn bộ con người và động vật dưới hạ giới. Rất may cho loài người là có một số vị thần trên thiên đình không đồng ý với quyết định có phần hơi nặng tay của Ngọc Hoàng. Họ đã liều mình xuống hạ giới để hiến kế cho chúng sinh.
Thế là vào ngày đó, nhà nhà treo đèn lồng và bắn pháo hoa để trên thiên đình tưởng rằng nhà cửa của họ đã bị phóng hoả. Nhờ đó mà loài người mới thoát khỏi cảnh diệt vong.
Truyền thuyết thứ hai kể rằng: Vào thời Hán Vũ Đế, có một cô gái trẻ sống trong cung bị cấm về thăm cha mẹ vào ngày 15 tháng 1 đã có ý định lao xuống giếng để tự vẫn. Cảm động trước tấm lòng hiếu thảo của cô gái, một vị quan cận thần đã nghĩ ra một kế để giúp cô. Ông tâu với Hán Vũ Đế rằng, ngày 16 tháng 1, thiên đình sẽ sai hỏa thần xuống thiêu rụi kinh thành. Để tránh tai họa đó, mọi người phải treo đèn lồng trước cửa nhà mình và ngoài đường vào ngày 15.
Theo lệnh của Hán Vũ Đế, ngày đó mọi nhà đều treo đèn lồng, nhân lúc mọi người đang mải ngắm những chiếc đèn xinh xắn đó, cô gái trẻ đã trốn về nhà thăm cha mẹ mà không hề ai biết. Những truyền thuyết trên lý giải khá thú vị về nguồn gốc ra đời của lễ đèn lồng trong đêm rằm đầu tiên của năm mới. Một số học giả cho rằng, lễ hội này bắt nguồn từ truyền thống dùng lửa để xua đuổi xui xẻo và kỷ niệm ngày lễ hội đầu xuân của người dân.
Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng.
Cúng rằm tháng Giêng cho đúng
Vào ngày 14 hoặc chính rằm, người dân đã tấp nập đến chùa lễ Phật, cầu bình an, khoẻ mạnh, hạnh phúc… cho cả năm. Ngoài tới chùa, người Việt cũng rất coi trọng lễ cúng tại nhà.
Ngày Tết Nguyên tiêu các gia đình thường sắm hai lễ: 1/ cúng Phật, cúng thần linh và 2/ cúng gia tiên vào giờ Ngọ. Cúng Phật là mâm lễ chay tinh khiết cùng hương hoa đèn nến.
Bài văn khấn rằm tháng Giêng tại nhà
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật,Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: ...............................................
Ngụ tại:........................................................................
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm... gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngày Bản cảnh THành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ................... nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời Ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tôn lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy).
* Thông tin chỉ mang tính tham khảo
Những nguy hiểm chết người khi tắm mà bạn nên biết để có thể bảo...
BẠN ĐÃ BIẾT? - 12.05.2015
Những kỷ lục kỳ lạ về mắt người đã được thống kê khiến bạn phải ngỡ ngàng. Sau đây là tổng hợp những kỷ lục kỳ lạ về mắt người mà bạn chưa hề...
VIDEO - 4 giờ, 39 phút trước
Đoạn clip ghi lại khoảnh khắc Đỗ Thị Hà xuất hiện trên thảm đỏ một sự kiện cách đây gần 5 năm. Khi nam diễn viên Hứa Vĩ Văn ngỏ ý đặt tay ôm...
Kiến thức - 4 giờ, 56 phút trước
Có lẽ đây là một trong những người đàn ông sở hữu 'của quý' khủng bậc nhất trên thế giới.
Kiến thức - 4 giờ, 57 phút trước
Táo, loại trái cây phổ biến nhất trong cuộc sống, là thứ mà ai cũng mua và ăn! Chúng ta thường nghe thế hệ trước nói: "Mỗi ngày một quả táo, tránh xa bác...
Kiến thức - 4 giờ, 57 phút trước
Từng trải qua tuổi trẻ đầy gian khó, thậm chí khiến cha mẹ phải bán hai căn nhà để nuôi giấc mơ lập nghiệp, “vua cà phê” Đặng Lê Nguyên Vũ giờ đây không...
Tin trong ngày - 4 giờ, 57 phút trước
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong cách tính lương hưu, đặc biệt đối với những người lao động có thời gian đóng BHXH dài. Vậy,...
Tin trong ngày - 4 giờ, 57 phút trước
Phó Chủ tịch UBND Thành phố Dương Đức Tuấn vừa ký ban hành Quyết định số 5227/QĐ-UBND ngày 20/10/2025 về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng tuyến đường từ cầu Cộng...
Đời sống số - 4 giờ, 20 phút trước
Ngày 24 tháng 10, thứ Sáu, ngày 4 tháng 9 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, tháng Bính Tuất và Ngày Bính Dần. Dưới ảnh hưởng của Thiên Can và Địa Can này,...
Doanh nghiệp - 5 giờ, 33 phút trước
Loại quả này của Việt Nam có chất lượng hàng đầu thế giới và đang được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Kiến thức - 5 giờ, 33 phút trước
Nếu không học đại học, bạn vẫn có thể xin được việc làm với mức thu nhập 20 triệu đồng/tháng nếu theo học những nghề sau.
Tin trong ngày - 5 giờ, 33 phút trước
Hội chợ Mùa Thu 2025, sự kiện được ví là "siêu hội chợ 6 nhất", đang trong giai đoạn chuẩn bị nước rút với quy mô lên tới 3.000 gian hàng.
Tin trong ngày - 5 giờ, 34 phút trước
Với khối tài sản gần 400 tỷ USD (hơn 10,535 nghìn tỷ đồng), nhà sáng lập Oracle, Larry Ellison, ở tuổi 81 đã chính thức vượt qua Elon Musk để giành lấy ngôi vị...
Phong thủy - 5 giờ, 34 phút trước
Một ngôi nhà đáng sống không chỉ được quyết định bởi vị trí hay giá cả mà nằm ở thiết kế, tỷ lệ đến cách bố trí không gian. Dưới đây là 10 đặc...
Tin trong ngày - 5 giờ, 13 phút trước
Tốt nghiệp thủ khoa Đại học Kinh tế Quốc dân sớm một năm và được học thẳng lên tiến sĩ, Trần Thùy Linh nhanh chóng lấy bằng tiến sĩ sau 3,5 năm.
Doanh nghiệp - 5 giờ, 13 phút trước
Lũy kế 9 tháng, doanh thu thuần của công ty này đạt 44.611 tỷ đồng, gấp 9.892 lần so với mức 4,5 tỷ đồng cùng kỳ năm 2024.
Tin trong ngày - 5 giờ, 13 phút trước
Đây là ngôi trường THPT hàng đầu của miền Trung, đã khẳng định vững chắc vị thế khi là nơi ươm mầm nhiều tài năng xuất sắc.
Tin trong ngày - 5 giờ, 13 phút trước
Chính phủ đề xuất ưu tiên mua hoặc thuê nhà xã hội cho phụ nữ sinh đủ hai con và nam giới có hai con đẻ nhưng không có vợ hoặc vợ đã mất,...
Tin trong ngày - 5 giờ, 15 phút trước
Nhiệt độ miền Bắc đồng loạt giảm 2-4 độ C so với sáng qua do không khí lạnh tăng cường, thấp nhất là 9 độ ở Mẫu Sơn (Lạng Sơn).
Chuyện làng sao - 5 giờ, 17 phút trước
Hoa hậu H'Hen Niê mắc căn bệnh mà cứ 10 mẹ bỉm sẽ có một người có thể gặp phải.
Đời sống số - 5 giờ, 18 phút trước
Bạn có lúm đồng tiền không? Lúm đồng tiền, còn được gọi là lúm đồng tiền khi cười, có thể xuất hiện ở một bên mặt, trong khi một số người khác có thể...
Tin trong ngày - 6 giờ, 2 phút trước
Nhiều người cho rằng con gái có công việc ổn định, thu nhập tốt sẽ dễ lấy chồng hơn, nhưng thực tế lại không hẳn vậy. Một khảo sát gần đây cho thấy có...