Vị trí việc làm và xếp ngạch công chức sắp có sự thay đổi, cụ thể là?

Hoàn thiện danh mục vị trí việc làm theo quy định mới

Đây là lộ trình hoàn thành danh mục vị trí việc làm và xếp ngạch công chức được Bộ Nội vụ đề xuất tại dự thảo Nghị định quy định về vị trí việc làm công chức.

Thống nhất danh mục vị trí việc làm toàn quốc (Ảnh minh họa).

Bộ Nội vụ cho biết, dự thảo đang được lấy ý kiến được xem là bước chuyển lớn hướng tới bộ máy tinh gọn, minh bạch và đánh giá công chức dựa trên năng lực thực chất; đồng thời giúp thống nhất cách tiếp cận từ T.Ư đến địa phương, hạn chế tình trạng mỗi nơi xây dựng một hệ thống riêng.

Dự thảo nhằm cụ thể hóa luật Cán bộ, công chức 2025, đồng thời kế thừa những danh mục và mô tả vị trí việc làm đã được phê duyệt trước đây. Điểm mới quan trọng là Chính phủ sẽ ban hành khung danh mục vị trí việc làm thống nhất, thay cho cơ chế trước đây mỗi bộ quản lý ngành ban hành hướng dẫn riêng.

Danh mục vị trí việc làm gồm 6 nhóm lớn: vị trí lãnh đạo, quản lý; chuyên môn nghiệp vụ chuyên ngành; chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ; vị trí chuyên môn thuộc HĐND cấp tỉnh; vị trí công chức cấp xã, phường, đặc khu.

Kèm theo đó là hệ thống mẫu bản mô tả công việc và khung năng lực cho từng loại vị trí, từ vị trí lãnh đạo, chuyên gia cao cấp đến chuyên viên và cán sự.

Một thay đổi đáng chú ý nữa là quy định cơ chế xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm gắn với tỷ lệ công chức bố trí theo từng ngạch ở cả bộ, ngành và địa phương.

Tại dự thảo lần này, Bộ Nội vụ đề xuất, ở bộ, cơ quan ngang bộ, ngạch chuyên viên cao cấp tối đa 40% tại vụ tham mưu chuyên sâu; 30% tại vụ tổng hợp hoặc quản trị nội bộ; tại các cục không vượt quá 20%.

Ở địa phương, người đứng đầu sở, chánh văn phòng HĐND - UBND tỉnh được xếp ngạch chuyên viên cao cấp; không quá 50% số lượng cấp phó. Các phòng chuyên môn chỉ bố trí tối đa 50% công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương.

Theo Bộ Nội vụ, cơ chế này nhằm bảo đảm sự phân hóa theo năng lực, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức và khối lượng công việc thực tế.

Sàng lọc công chức

Dự thảo cũng bổ sung nhiều căn cứ mới khi xác định vị trí việc làm, trong đó có yêu cầu chuyển đổi số, mức độ hiện đại hóa công sở, trang thiết bị làm việc và chiến lược phát triển nhân lực quốc gia.

Đối với địa phương, việc xây dựng vị trí việc làm phải tính đến đặc điểm địa lý, quy mô dân số, tốc độ đô thị hóa, tình hình an ninh trật tự và điều kiện kinh tế - xã hội.

Bộ Nội vụ nhấn mạnh việc kết nối, cập nhật và chia sẻ dữ liệu về vị trí việc làm giữa các bộ, ngành và địa phương nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại trong thời gian tới.

(Ảnh minh họa)

Theo dự thảo, chậm nhất đến ngày 31/12/2026, các bộ, ngành và địa phương phải hoàn thiện và ban hành quyết định phê duyệt danh mục vị trí việc làm theo quy định mới. Đến 1/7/2027, toàn bộ việc bố trí và xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm được duyệt phải hoàn thành.

Dự thảo cũng quy định rõ trường hợp công chức được dự kiến bố trí vào vị trí mới nhưng chưa đáp ứng đủ điều kiện. Khi đó, người đứng đầu cơ quan sử dụng công chức phải bố trí tạm thời vị trí tương ứng với ngạch hiện giữ trong 12 tháng để công chức hoàn thiện.

Hết thời hạn này, nếu vẫn không đạt, có thể được điều chuyển sang vị trí thấp hơn hoặc sang cơ quan khác phù hợp; nếu không sắp xếp được thì thực hiện tinh giản biên chế.

Theo Bộ Nội vụ, quy định này đánh dấu bước chuyển quan trọng trong định hướng "bỏ biên chế suốt đời" đồng thời tạo cơ chế sàng lọc dựa trên năng lực thực hiện nhiệm vụ, gắn trực tiếp với yêu cầu vị trí việc làm.