Vì sao thời gian nghỉ thai sản không được tính là thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp?

Nghỉ thai sản không được tính là thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vừa qua đã trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh An Giang do Ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến, nội dung liên quan đến BHTN.

Cụ thể, kiến nghị cử tri như sau: Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) hiện hành thì thời gian 06 tháng nghỉ thai sản được tính là thời gian tham gia BHXH, bảo hiểm y tế. Cử tri là đoàn viên, người lao động đề nghị trong dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) cần bổ sung nội dung: thời gian 06 tháng nghỉ thai sản được tính là thời gian tham gia BHTN để bảo đảm sự đồng nhất về chế độ của 3 loại hình bảo hiểm bắt buộc (BHXH, bảo hiểm y tế, BHTN) và qua đó góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động nữ.

Theo quy định, người lao động nghỉ chế độ thai sản thì thời gian nghỉ chế độ thai sản không được tính là thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp. (Ảnh minh họa)

Về kiến nghị trên, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trả lời như sau: BHTN là loại hình bảo hiểm ngắn hạn, là chế độ nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động để duy trì cuộc sống khi tạm thời bị mất việc làm, thất nghiệp, hỗ trợ người lao động nâng cao trình độ kỹ năng nghề để có cơ hội tìm việc làm mới, sớm quay trở lại thị trường lao động. Theo quy định, người lao động nghỉ chế độ thai sản thì thời gian nghỉ chế độ thai sản không được tính là thời gian tham gia BHTN vì những lý do sau đây:

Thứ nhất, đây không phải là trường hợp bị mất việc làm. Người lao động vẫn tiếp tục duy trì việc làm sau khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản nên không thực sự “thất nghiệp” trong thời gian này. Trường hợp mất việc làm hoặc nghỉ việc sau thời gian nghỉ thai sản, nếu đủ điều kiện sẽ được hỗ trợ hưởng trợ cấp thất nghiệp từ Quỹ BHTN trong khi thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản là từ Quỹ BHXH.

Thứ hai, theo quy định của Luật Việc làm và các văn bản hướng dẫn, thời gian nghỉ thai sản không chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc nhưng người lao động không trực tiếp tham gia hoạt động lao động, sản xuất, không phát sinh thu nhập từ việc làm nên không có căn cứ đóng BHTN và không đảm bảo nguyên tắc đóng - hưởng của BHTN. Đồng thời, nếu giải quyết và trích từ Quỹ BHTN sẽ không đảm bảo an toàn của Quỹ.

Điều kiện hưởng chế độ thai sản

Khoản 1, 2, điều 31, Luật BHXH 2014 quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản như sau:

“1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Lao động nữ mang thai;

b) Lao động nữ sinh con;

c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;

d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;

đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;

e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.

2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.”

Điểm cần lưu ý về chế độ thai sản từ ngày 1/7/2025

Theo Cổng thông tin BHXH Việt Nam, trong Luật BHXH năm 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 tới có một số điểm mới về chế độ thai sản với người lao động.

Thứ nhất, bổ sung quy định điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con, mà trước khi sinh con phải nghỉ việc để điều trị vô sinh. Theo đó, lao động nữ chỉ cần đóng BHXH bắt buộc từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng liền kề trước khi sinh con.

Thứ hai, quy định trường hợp lao động nữ mang thai từ đủ 22 tuần tuổi trở lên đủ điều kiện quy định mà bị sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ thì lao động nữ và người chồng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như trường hợp lao động nữ sinh con.

Thứ ba, sửa đổi quy định thời gian hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp sau khi sinh con chết.

Thứ tư, người lao động được Quỹ BHXH đóng bảo hiểm y tế trong thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.

Ngoài ra, Luật BHXH năm 2024 quy định người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện (bao gồm cả lao động nữ và lao động nam) khi sinh con nếu đáp ứng đủ điều kiện (đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con) thì được hưởng trợ cấp bằng 2 triệu đồng cho mỗi con được sinh ra và mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ.