Vì sao khu đô thị kiểu mẫu Linh Đàm lại 'vỡ trận' hạ tầng?

Từ kiểu mẫu đến quá tải

Khu đô thị (KĐT) Linh Đàm, thuộc phường Hoàng Liệt, được khởi công năm 1997 với quy mô hơn 200ha và là một trong những KĐT mới đầu tiên của Hà Nội. Theo quy hoạch ban đầu, nhà ở chỉ chiếm 23% diện tích, phần còn lại là không gian công cộng, công viên, cây xanh, tạo nên một tổng thể hài hòa và đồng bộ. Nhờ đó, năm 2009, KĐT Linh Đàm đã được Bộ Xây dựng công nhận là Khu đô thị kiểu mẫu để nhân rộng ra toàn quốc.

Tuy nhiên, hình ảnh một KĐT kiểu mẫu đã dần phai nhạt. Trải qua nhiều lần điều chỉnh cục bộ, KĐT Linh Đàm từ một nơi có mật độ dân số, xây dựng và tầng cao hợp lý đã bị "băm nát", dẫn đến tình trạng quá tải nghiêm trọng.

Điển hình là khu đất lô CC6, vốn được quy hoạch để xây dựng khách sạn, văn phòng và nhà ở cao cấp. Sau điều chỉnh, khu đất này đã "mọc" lên 12 tòa chung cư HH cao từ 36 đến 41 tầng, với hơn 8.000 căn hộ và sức chứa lên đến hơn 30.000 người. Trong khi đó, hạ tầng khu vực được tính toán chỉ có thể đáp ứng chưa tới một nửa con số này.

KĐT Linh Đàm đã bị điều chỉnh quy hoạch để xây dựng 12 tòa nhà chung cư vượt tầng cao, khiến quá tải về dân số

Theo tìm hiểu, chủ đầu tư đã xin điều chỉnh chỉ tiêu quy hoạch tại lô đất CC6, tăng mật độ xây dựng từ 24,6% lên gần 40% và nâng tầng cao trung bình từ 20-30 tầng lên tối đa 40 tầng.

Người dân ngột ngạt vì hạ tầng quá tải

Việc dân số tăng đột biến đã ngay lập tức gây ra những hệ lụy mà người dân phải gánh chịu hàng ngày. Chị Bùi Thị Hoài (phường Hoàng Liệt) cho hay, vào đầu giờ sáng và cuối giờ chiều, cảnh tượng tắc nghẽn giao thông đã trở thành nỗi ám ảnh.

"Trước năm 2013, đường sá khu Linh Đàm rất thông thoáng, gần như không có tắc đường, nhưng sau khi dân số tăng cao bởi nhà chung cư dày đặc thì ngày nào cũng tắc", chị Hoài chia sẻ.

Cùng chung nỗi bức xúc, anh Trần Anh Phi, một cư dân sống tại khu chung cư HH Linh Đàm, cho biết những phiền toái không chỉ dừng lại ở giao thông.

"Xe ô tô bây giờ để tràn cả ra đường rồi, trong các tòa chung cư không có chỗ để. Mật độ xây dựng cao, bê tông phủ kín mặt đất khiến mưa là ngập vì không thoát kịp", anh Phi phàn nàn.

Liên quan đến dự án này, cuối năm 2014, Thanh tra Bộ Xây dựng đã có kết luận thanh tra, cho rằng tại thời điểm đó, các tòa HH3 và HH4 chưa có vi phạm về tầng cao theo quy hoạch được duyệt. Theo Bộ Xây dựng, các vi phạm về trật tự xây dựng tại dự án chỉ xảy ra sau tháng 6/2015, thời điểm mà Thanh tra Bộ đã chuyển kết luận đến UBND TP Hà Nội để xử lý.

Bài học về điều chỉnh quy hoạch

Trao đổi về vấn đề này, KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho rằng KĐT Linh Đàm có vấn đề về điều chỉnh cục bộ quy hoạch. Ông phân tích, quy hoạch ban đầu đã khống chế chặt chẽ các yêu cầu về hạ tầng, dân số, tầng cao để đảm bảo kiến trúc cảnh quan. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, cơ quan chức năng đã cho phép điều chỉnh tầng cao nhà ở và thiếu quản lý chức năng các khu đất tổng hợp, dẫn đến việc các chủ đầu tư chỉ tập trung xây nhà ở mà không xây dựng công trình công cộng.

KTS Đào Ngọc Nghiêm nhấn mạnh, việc điều chỉnh quy hoạch cần được thực hiện một cách chặt chẽ.

"Khi cần thiết có thể điều chỉnh quy hoạch nhưng phải thực hiện chặt chẽ. Ngoài việc được sự phê duyệt của cơ quan quản lý nhà nước thì cần phải có sự thỏa thuận của cộng đồng dân cư và của cơ quan đã từng tham gia lập quy hoạch", ông nói.

Ông cũng chỉ ra lỗ hổng lớn trong quy trình khi chưa đề cao tiếng nói của người dân. "Chúng ta chưa chú trọng tới vai trò của cộng đồng dân cư. Có lẽ Linh Đàm là bài học về điều chỉnh quy hoạch chưa chuẩn xác theo các quy trình, quy định đã có", KTS Đào Ngọc Nghiêm kết luận.