Vì sao giá cát xây dựng tại Hà Nội leo thang, khiến người dân lao đao?

Gia đình anh L.Đ.T ở huyện Thanh Oai (TP Hà Nội) sau nhiều năm tích góp, anh quyết định xây một ngôi nhà mới, nhưng đúng vào thời điểm giá vật liệu tăng phi mã. "Giá cát và gạch tăng gấp đôi so với trước kia, khiến chi phí xây dựng vượt quá dự tính ban đầu. Dù giá cát đắt đỏ, tôi vẫn phải mua. Để tiết kiệm, gia đình tôi phải tái sử dụng gạch cũ sau khi phá dỡ nhà cũ", anh T. chia sẻ.

Theo khảo sát giá cát xây dựng tại Hà Nội hiện đang dao động từ 400.000 - 500.000 đồng/m3, cát vàng từ 900.000 - 1.000.000 đồng/m3 và cát san lấp từ 240.000 - 300.000 đồng/m3. Các đại lý vật liệu xây dựng (VLXD) cho biết, giá cát đã tăng gần gấp đôi so với đầu tháng 5 và đang rất khan hiếm, khiến khách hàng phải chờ đợi 2-3 ngày mới có hàng.

Một chủ đại lý VLXD tại quận Hà Đông cho biết: "Giá cát thay đổi theo ngày, ảnh hưởng lớn đến việc kinh doanh. Các công trình đã ký hợp đồng trước đó, chúng tôi phải chịu lỗ để giữ khách. Những công trình đang hoặc sắp xây dựng thì tạm dừng để chờ giá vật liệu hạ nhiệt".

Không chỉ người dân và đại lý VLXD, các doanh nghiệp sản xuất bê tông cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Đại diện Bê tông Việt Mỹ cho biết, giá cát tăng cao đã đẩy chi phí sản xuất bê tông lên, kéo theo sự điều chỉnh giá bán. "Giá bê tông mác 300 trước đây khoảng 950.000 đồng/m3, giờ đã lên 1.200.000 đồng/m3. Để giữ chân khách hàng, chúng tôi không tăng giá quá cao mà chấp nhận giảm doanh thu", vị đại diện cho biết.

Công ty TNHH Xây dựng công trình Hoàng Hà cũng đã lường trước tình hình và chủ động tích trữ vật liệu để phục vụ các công trình đang triển khai. Khảo sát tại các tỉnh lân cận như Hưng Yên, Hòa Bình, Sơn La, Hà Nam cũng cho thấy giá cát tăng cao so với trước.

Tại sao giá cát xây dựng tại Hà Nội tăng cao?

Lý giải về nguyên nhân, các đại lý VLXD cho rằng nguồn cung cát không đáp ứng đủ nhu cầu xây dựng. Bên cạnh đó, việc triển khai nhiều dự án lớn cũng góp phần tiêu thụ một lượng lớn cát.

Thời gian qua, tình trạng khai thác cát trái phép ("cát tặc") trên sông Hồng, đoạn qua các tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, đã gây sạt lở bờ sông và ảnh hưởng đến đời sống người dân. Các cơ quan chức năng đang tích cực vào cuộc xử lý vi phạm và tuyên truyền, vận động các bãi tập kết VLXD tự phát dọc sông Hồng ngừng hoạt động.

TS Trần Bá Việt, Phó chủ tịch Hội Bê tông Việt Nam, cho rằng cần thắt chặt, minh bạch hóa việc cấp phép, quản lý và khai thác mỏ cát để giải quyết tình trạng khai thác quá mức nhưng chỉ xuất hóa đơn dưới mức cho phép, dẫn đến nguồn cung sụt giảm khi cơ quan chức năng vào cuộc. Ông cũng đề xuất xem xét sử dụng cầu cạn cho các đoạn đường cần đắp nền cao để giảm thiểu lượng cát tiêu thụ.

Sở Xây dựng Hà Nội hiện đang khảo sát, tổng hợp giá VLXD để báo cáo lãnh đạo và đưa ra giải pháp. Hiệp hội các nhà thầu Xây dựng Việt Nam cũng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan và UBND cấp tỉnh thực hiện các biện pháp bình ổn giá VLXD, kiểm soát việc tăng giá bất thường, công bố kịp thời, chính xác về giá VLXD và chỉ số giá xây dựng, đồng thời khuyến khích các nhà thầu xây dựng hình thành chuỗi cung ứng để chủ động nguồn vật liệu và giảm chi phí đầu tư xây dựng.