Tuyển dụng nhiều nhưng thất nghiệp tăng: Phải chăng do chọn nghề theo 'mốt', ngành 'giàu' mới học?

16:00 10/08/2025

Một nghịch lý đang diễn ra trên thị trường lao động, dù nhu cầu tuyển dụng tăng, tỉ lệ thất nghiệp, đặc biệt ở người trẻ, vẫn đi lên. Nguyên nhân sâu xa được cho là đến từ những định kiến trong việc chọn ngành, chọn nghề, gây ảnh hưởng đến tương lai cá nhân mà còn lãng phí nguồn lực xã hội.

Theo bản tin thị trường lao động quý 2-2025 của Bộ Nội vụ, cả nước có 1,06 triệu người thất nghiệp, tăng 25.000 người so với quý trước và tăng 13.300 người so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, tỉ lệ thất nghiệp trong thanh niên cũng tăng 0,26% dù các công ty liên tục tuyển dụng. Nghịch lý này đặt ra một câu hỏi lớn về cách giới trẻ đang lựa chọn con đường sự nghiệp.

Những định kiến sai lầm

Khi đứng trước ngưỡng cửa chọn ngành, nhiều học sinh và phụ huynh đang bị chi phối bởi những quan niệm sai lầm, thay vì tập trung vào sở trường và đam mê thực sự của bản thân.

Một trong những xu hướng phổ biến nhất là chạy theo các ngành được cho là "hot", dễ giàu. Tâm lý này dẫn đến tình trạng cầu vượt quá cung, khi hàng loạt sinh viên tốt nghiệp từ cùng một vài ngành nhưng thị trường không thể hấp thụ hết.

Tuyển dụng, thất nghiệp, ngành nghề

Lựa chọn ngành nghề không chỉ ảnh hưởng đến tương lai cá nhân mà còn lãng phí nguồn lực xã hội (Ảnh minh hoạ)

Bên cạnh đó, định kiến về giới tính, vốn chịu tác động từ văn hóa Á Đông, cũng là một rào cản lớn. Nhiều bạn trẻ phải từ bỏ ước mơ vì lo sợ áp lực giới tính trong quá trình học và tìm việc sau này. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tâm lý học và khoa học thần kinh đã khẳng định năng lực nghề nghiệp không phân biệt giới, mà là do định hướng xã hội.

Tâm lý "sính danh tiếng" cũng là một vấn đề nhức nhối. Nhiều bạn trẻ sẵn sàng chọn một ngành trái sở thích chỉ để được vào một trường top, lấy tên trường làm thước đo thành công. Tương tự, nhiều ngành học có điểm chuẩn thấp nhưng phù hợp với năng lực học sinh lại bị bỏ qua chỉ vì chữ "danh".

Ngoài ra, tư duy bảo thủ của một số gia đình, khi cha mẹ ép con nối nghiệp hoặc can thiệp quá sâu vào lựa chọn của con, đã khiến nhiều sinh viên phải nghỉ học giữa chừng vì không tìm thấy hứng thú. Cùng với đó, tư duy trọng bằng cấp khiến việc học nghề tại các trường cao đẳng bị xem nhẹ. Trong khi các nước phát triển rất coi trọng đào tạo nghề, thì ở Việt Nam, học nghề vẫn bị nhiều người coi là thua cuộc, thất bại.

Lãng phí nguồn lực và tương lai cá nhân

Việc chọn sai ngành nghề không chỉ là câu chuyện cá nhân. Khi một người trẻ chán nản, bỏ học hoặc ra trường làm trái ngành, họ không chỉ mất niềm tin vào bản thân mà còn tạo ra sự lãng phí cho xã hội.

Ở góc độ vĩ mô, những định kiến này dẫn đến tình trạng mất cân đối cung - cầu lao động: ngành thì thừa, ngành lại thiếu nhân lực. Hệ quả là tỉ lệ thất nghiệp gia tăng, ngay cả với những người có bằng cử nhân. Thực trạng "người người đại học, nhà nhà đại học" nhưng vẫn khó tìm việc đang đặt ra dấu hỏi lớn cho hướng đi của thế hệ trẻ.

Chọn nghề là một hành trình cá nhân mang tính quyết định cuộc đời. Tương lai không dành cho những người đi theo lối mòn của định kiến. Để lựa chọn đúng, các bạn trẻ cần bắt đầu bằng việc thấu hiểu chính mình, thông qua việc trả lời những câu hỏi cốt lõi: "muốn gì?", "giỏi gì?", "sống vì giá trị nào?".

Tuyển dụng, thất nghiệp, ngành nghề

(Ảnh minh hoạ)

Các công cụ trắc nghiệm khoa học có thể hỗ trợ đắc lực trong quá trình này:

Trắc nghiệm Holland: Giúp xác định nhóm ngành nghề phù hợp với sở thích.

Trắc nghiệm MBTI: Giúp nhận diện tính cách để chọn môi trường làm việc lý tưởng.

Trắc nghiệm Big Five (OCEAN) và Enneagram: Giúp phân tích sâu hơn về đặc điểm tâm lý và động lực nội tại.

Bên cạnh đó, việc tìm hiểu thông tin đa chiều là vô cùng quan trọng. Hãy lắng nghe ý kiến từ phụ huynh, giáo viên, chuyên gia tư vấn, cựu sinh viên và cả những người đang làm việc trong ngành. Đồng thời, cần chủ động nghiên cứu thị trường lao động qua các báo cáo ngành nghề và dữ liệu từ các sàn tuyển dụng.

Cuối cùng, không gì tốt hơn trải nghiệm thực tế. Nếu có cơ hội, hãy tham quan doanh nghiệp, tham gia các hoạt động trải nghiệm nghề, hoặc thực tập ngắn ngày để có cái nhìn chân thực nhất trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.

T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Cảnh báo nóng của Cục CSGT về vấn đề phạt nguội, tất cả người dân cần chú ý

Cảnh báo nóng của Cục CSGT về vấn đề phạt nguội, tất cả người dân cần chú ý

Dòng sự kiện - 6 giờ, 44 phút trước

Cục CSGT cho biết mọi trường hợp nhắn tin hoặc gọi điện thông báo lỗi vi phạm trật tự an toàn giao thông tới người dân đều là giả mạo và có dấu hiệu...

Đơn thuốc tích hợp đồng bộ trên VNeID, người dân có thể nhận thuốc tại nhà từ tháng 9

Đơn thuốc tích hợp đồng bộ trên VNeID, người dân có thể nhận thuốc tại nhà từ tháng 9

Đời sống số - 6 giờ, 55 phút trước

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai liên thông đơn thuốc tích hợp đồng bộ trên VNeID, người dân có thể nhận thuốc tại nhà từ...

Những con giáp nào may mắn vào thứ Hai, ngày 11 tháng 8, tức 18 tháng 6 âm lịch?

Những con giáp nào may mắn vào thứ Hai, ngày 11 tháng 8, tức 18 tháng 6 âm lịch?

Đời sống số - 6 giờ, 24 phút trước

Ngày 11 tháng 8, thứ Hai, ngày 18 tháng 6 nhuận âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Giáp Thân và ngày Nhân Tý. Với sự kết hợp này, con giáp nào sẽ...

Khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: Chi tiết 35 bệnh được chuyển tuyến thẳng tại TP.HCM

Khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: Chi tiết 35 bệnh được chuyển tuyến thẳng tại TP.HCM

Tin trong ngày - 6 giờ, 25 phút trước

Sở Y tế TP.HCM cho hay có 35 nhóm bệnh lý mà người bệnh được chuyển thẳng từ cấp khám, chữa bệnh ban đầu đến cấp khám, chữa bệnh chuyên sâu.

Theo quy định: Nhóm đối tượng này sẽ được nhận trợ cấp 500.000 đồng/tháng và được ngân sách Nhà nước đóng BHYT

Theo quy định: Nhóm đối tượng này sẽ được nhận trợ cấp 500.000 đồng/tháng và được ngân sách Nhà nước đóng BHYT...

Kiến thức - 7 giờ, 33 phút trước

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có những điểm mới quan trọng liên quan đến việc thụ hưởng chính sách an sinh xã hội.

Từ nay, tự ý chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở không chỉ bị phạt tiền mà còn mất trắng tài sản?

Từ nay, tự ý chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở không chỉ bị phạt tiền mà còn mất trắng tài...

Kiến thức - 41 phút trước

Hành vi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp sẽ bị xử lý nghiêm, đặc biệt là với vi phạm sau ngày 1/7/2014.

Theo quy định, xe máy không chấp hành kiểm tra về nồng độ cồn bị phạt mức cao nhất là bao nhiêu?

Theo quy định, xe máy không chấp hành kiểm tra về nồng độ cồn bị phạt mức cao nhất là bao nhiêu?...

Tin trong ngày - 55 phút trước

Nghị định số 168/2024/NĐ-CP quy định rõ xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm Giấy phép...

Loài động vật tưởng chừng đã 'tuyệt chủng 11 triệu năm' bất ngờ xuất hiện tại Việt Nam

Loài động vật tưởng chừng đã 'tuyệt chủng 11 triệu năm' bất ngờ xuất hiện tại Việt Nam

Kiến thức - 1 giờ, 25 phút trước

Một loài chuột được cho là tuyệt chủng từ kỷ Miocen - cách đây hơn 11 triệu năm bất ngờ được ghi nhận rõ nét qua bẫy ảnh tại VQG Phong Nha - Kẻ...

4 câu người EQ thấp thường hay nói, tưởng khôn khéo ai ngờ bị trừ 'âm điểm'

4 câu người EQ thấp thường hay nói, tưởng khôn khéo ai ngờ bị trừ 'âm điểm'

Đời sống trẻ - 2 giờ, 55 phút trước

Nhiều người tự cho rằng mình khéo léo nhưng lại vô tình khiến người khác khó chịu vì những câu nói tưởng chừng thông minh nhưng thực chất lại thiếu tinh tế, vô cảm....

Người xưa luôn kiêng kỵ tháng nhuận, vì sao? Và nên làm gì để để mang lại bình yên, may mắn

Người xưa luôn kiêng kỵ tháng nhuận, vì sao? Và nên làm gì để để mang lại bình yên, may mắn

Kiến thức - 2 giờ, 25 phút trước

Tháng nhuận thường bị gắn mác xui xẻo, nhiều người kiêng cữ đủ điều nhưng điều đó có thật sự đúng? Liệu đây chỉ là quan niệm dân gian hay còn ẩn chứa điều...

Ngọc Trinh diện trang phục ôm sát khoe body nóng bỏng, hơn 3 triệu người không thể...

Theo quy định mới nhất: Khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ cụ thể thế nào? Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt

Theo quy định mới nhất: Khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ cụ thể thế nào? Người tham gia giao thông...

Kiến thức - 3 giờ, 55 phút trước

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau khi xi nhan ở đoạn rẽ.

'Nếu bạn mặc hai loại quần áo này, cuộc sống của bạn sẽ không được suôn sẻ'. Dù bạn giàu hay nghèo, tốt nhất là không nên mặc hai loại quần áo này

'Nếu bạn mặc hai loại quần áo này, cuộc sống của bạn sẽ không được suôn sẻ'. Dù bạn giàu hay nghèo,...

Thời trang + - 3 giờ, 21 phút trước

Trang phục không chỉ là vật che thân và giữ ấm, mà còn thể hiện thái độ sống. Như câu nói "quần áo làm nên người, yên ngựa làm nên ngựa". Mặc đúng trang...

Năm học mới 2025 – 2026: Lịch tựu trường và khai giảng sau kỳ nghỉ hè của học sinh trên cả nước

Năm học mới 2025 – 2026: Lịch tựu trường và khai giảng sau kỳ nghỉ hè của học sinh trên cả nước...

Dòng sự kiện - 4 giờ, 37 phút trước

Mặc dù Bộ GD&ĐT chưa ban hành khung kế hoạch chính thức cho năm học 2025 – 2026, nhưng dự kiến các mốc thời gian sẽ tương tự năm trước.

Ngọc Trinh diện trang phục ôm sát khoe body nóng bỏng, hơn 3 triệu người không thể rời mắt

Ngọc Trinh diện trang phục ôm sát khoe body nóng bỏng, hơn 3 triệu người không thể rời mắt

VIDEO - 4 giờ, 3 phút trước

"Nữ hoàng nội y" diện chiếc váy màu đỏ nổi bật, ôm sát, tôn trọn đường cong quyến rũ. Vòng eo con kiến, đôi chân dài cùng thần thái tự tin của Ngọc Trinh...

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Hai ngày 11 tháng 8, tức ngày 18 tháng 6 nhuận âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Hai ngày 11 tháng 8, tức ngày 18 tháng 6 nhuận âm lịch?...

Đời sống số - 4 giờ, 5 phút trước

Sau khi bắt đầu mùa thu, năng lượng kim loại là cốt lõi của năng lượng. Ngày 11 tháng 8, thứ Hai, ngày 18 tháng 6 nhuận âm lịch, rơi vào năm Tỵ, tháng...

Trắc nghiệm tâm lý; Trong bốn bức tranh con công, bạn thấy bức nào đẹp hơn? Bạn sẽ trở nên giàu có ở giai đoạn nào?

Trắc nghiệm tâm lý; Trong bốn bức tranh con công, bạn thấy bức nào đẹp hơn? Bạn sẽ trở nên giàu có...

Đời sống số - 4 giờ, 25 phút trước

Đây là một bài trắc nghiệm nhẹ giúp bạn khám phá giai đoạn nào trong cuộc đời bạn sẽ trở nên giàu có — dựa trên việc chọn bức tranh con công bạn thấy...

Tin vui cho hàng nghìn người không có lương hưu: Thêm chính sách đặc biệt, hàng tháng nhận được khoản tiền này

Tin vui cho hàng nghìn người không có lương hưu: Thêm chính sách đặc biệt, hàng tháng nhận được khoản tiền này...

Kiến thức - 4 giờ, 25 phút trước

Người lao động 60 tuổi sẽ được nhận trợ cấp hàng tháng trong trường hợp chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và chưa đủ điều kiện hưởng...

Nghề giáo tiếp tục thu hút thí sinh, điểm chuẩn nhiều ngành sư phạm sẽ tăng vọt, chạm ngưỡng 28

Nghề giáo tiếp tục thu hút thí sinh, điểm chuẩn nhiều ngành sư phạm sẽ tăng vọt, chạm ngưỡng 28

Tin trong ngày - 5 giờ, 35 phút trước

Theo các chuyên gia tuyển sinh, nghề giáo đang ngày càng hấp dẫn trở lại, kéo theo dự báo điểm chuẩn nhiều ngành sư phạm sẽ tiếp tục tăng trong mùa tuyển sinh 2025,...

Từ 15/8, hàng triệu người sử dụng BHYT cần biết một số thay đổi quan trọng này để đảm bảo quyền lợi

Từ 15/8, hàng triệu người sử dụng BHYT cần biết một số thay đổi quan trọng này để đảm bảo quyền lợi...

Kiến thức - 5 giờ, 43 phút trước

Những nội dung này được nêu rõ trong Nghị định 188/2025 hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm y tế.

12 lỗi vi phạm khi tham gia giao thông có thể bị tịch thu xe máy, ai cũng nên biết

12 lỗi vi phạm khi tham gia giao thông có thể bị tịch thu xe máy, ai cũng nên biết

Tin trong ngày - 5 giờ, 54 phút trước

Tịch thu phương tiện là một trong những hình thức xử phạt nghiêm khắc nhất đối với các hành vi vi phạm giao thông. Theo quy định mới tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP, có 12...

Nguyên nhân người đàn ông xăm trổ hành hung phụ nữ ở chung cư Hà Nội

Nguyên nhân người đàn ông xăm trổ hành hung phụ nữ ở chung cư Hà Nội

Tin trong ngày - 5 giờ, 22 phút trước

Người hành hung phụ nữ ở sảnh thang máy chung cư số 176 Định Công được xác định là nam thanh niên 31 tuổi, sống tại chung cư này.

Tuyển dụng nhiều nhưng thất nghiệp tăng: Phải chăng do chọn nghề theo 'mốt', ngành 'giàu' mới học?

Tuyển dụng nhiều nhưng thất nghiệp tăng: Phải chăng do chọn nghề theo 'mốt', ngành 'giàu' mới học?

Tin trong ngày - 5 giờ, 25 phút trước

Một nghịch lý đang diễn ra trên thị trường lao động, dù nhu cầu tuyển dụng tăng, tỉ lệ thất nghiệp, đặc biệt ở người trẻ, vẫn đi lên. Nguyên nhân sâu xa được...

Đừng dùng nước lã rửa cá nữa, hãy ngâm cá với bát nước 'thần kỳ' này, hết sạch mùi tanh trong tích tắc, thịt ngọt lại gấp đôi chất bổ

Đừng dùng nước lã rửa cá nữa, hãy ngâm cá với bát nước 'thần kỳ' này, hết sạch mùi tanh trong tích...

Làm sao - 6 giờ, 39 phút trước

Cá là thực phẩm bổ dưỡng nhưng mùi tanh đặc trưng thường khiến nhiều bà nội trợ e ngại. Tuy nhiên, một bí quyết đơn giản có thể giải quyết vấn đề này là...

Làm Sổ đỏ ngay trong năm 2025 người dân có thể tiết kiệm được hàng trăm triệu đồng, chỉ còn không tới 5 tháng nữa

Làm Sổ đỏ ngay trong năm 2025 người dân có thể tiết kiệm được hàng trăm triệu đồng, chỉ còn không tới...

Kiến thức - 6 giờ, 40 phút trước

Trong 5 tháng cuối năm 2025, người dân nên nhanh chóng làm sổ đỏ sẽ tiết kiệm được rất nhiều khoản chi phí.

Cảnh báo nóng của Cục CSGT về vấn đề phạt nguội, tất cả người dân cần chú ý

Cảnh báo nóng của Cục CSGT về vấn đề phạt nguội, tất cả người dân cần chú ý

Dòng sự kiện - 6 giờ, 44 phút trước

Cục CSGT cho biết mọi trường hợp nhắn tin hoặc gọi điện thông báo lỗi vi phạm trật tự an toàn giao thông tới người dân đều là giả mạo và có dấu hiệu...