Từ năm 2026 bắt đầu sáp nhập trường đại học, giải thể đại học yếu kém

Chiều ngày 5/10, tại họp báo Chính phủ thường kỳ, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng nhấn mạnh rằng việc sáp nhập, giải thể các trường đại học, dạy nghề yếu kém sẽ được thực hiện nghiêm túc, khoa học và quyết liệt. Ông Dũng thừa nhận rằng việc sắp xếp sẽ tác động đến tâm tư, tình cảm của nhiều người, nên cần làm thận trọng nhưng đồng thời phải bài bản, khoa học và dứt khoát.

Theo Thứ trưởng, đề án đang được xây dựng sẽ không chỉ bao gồm việc sáp nhập các đại học mà còn chuyển một số trường về địa phương quản lý. Ông khẳng định: "Đề án xác định rõ sứ mệnh của từng đại học, trường dạy nghề với nguyên tắc, tiêu chí cụ thể, công khai, minh bạch, tránh tình trạng xin - cho, tiêu cực". Để đảm bảo tính đồng thuận cao, Bộ sẽ lấy ý kiến từ các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia và các trường đại học trước khi trình Chính phủ. Thứ trưởng Dũng cũng lưu ý về các thông tin không chính xác gần đây liên quan đến việc sáp nhập và đề nghị báo chí đưa tin chính xác, tránh gây hiểu nhầm trong dư luận.

Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, ban hành vào tháng 8, đã đặt ra yêu cầu rõ ràng cho các bộ, ngành, địa phương phải sớm sắp xếp, tái cấu trúc hệ thống giáo dục đại học, sáp nhập, giải thể các trường không đạt chuẩn, xóa bỏ cấp trung gian, nghiên cứu sáp nhập viện nghiên cứu với trường đại học và chuyển một số trường về địa phương quản lý.

Dự kiến trình Chính phủ phê duyệt đề án sáp nhập, giải thể các trường đại học, dạy nghề không đạt chuẩn trong năm nay để triển khai từ 2026 (Ảnh minh hoạ)

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết hiện cả nước có 140 trường đại học công lập thuộc diện cần sắp xếp. Việc tổ chức lại này nhằm khắc phục tình trạng manh mún, nhỏ lẻ, chồng chéo trong quản lý, từ đó tăng hiệu quả đầu tư và chất lượng đào tạo.

Bộ đang tính toán nhiều phương án cụ thể, bao gồm chuyển các trường do bộ, ngành quản lý về địa phương; sáp nhập các trường ở địa phương với các trường trung ương, hoặc giữa các trường thuộc cùng bộ, ngành; và giải thể những trường quá nhỏ, không đạt chuẩn. Ông Sơn nhấn mạnh: "Những trường phải sáp nhập sẽ được trao đổi với lãnh đạo nhà trường, nhưng về nguyên tắc đây là mệnh lệnh hành chính, tương tự việc sáp nhập tỉnh, thành".

Ngoài ra, Bộ cũng sẽ tái cấu trúc mạng lưới theo hướng giảm đầu mối, tăng quy mô và năng lực của các trường mạnh. Những trường có vị trí địa chính trị quan trọng sẽ được giữ lại nhưng buộc phải phát triển nhanh hơn. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ xây dựng kịch bản chi tiết cho từng trường, bao gồm cả phương án nhân sự sau sáp nhập để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững.

Dự kiến, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ chỉ quản lý trực tiếp các trường đại học, cao đẳng trọng điểm, còn lại sẽ chuyển về các bộ, ngành và địa phương quản lý. Tính đến tháng 3/2025, Việt Nam có 9 đại học công lập lớn bao gồm: Quốc gia Hà Nội, Quốc gia TP HCM, Thái Nguyên, Huế, Đà Nẵng, Bách khoa Hà Nội, Kinh tế TP HCM, Kinh tế Quốc dân và Cần Thơ.

Hiện tại, khoảng 200 trường đại học công lập thuộc hơn 60 đầu mối, trong đó Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý 60 trường, các bộ ngành hơn 100, và số còn lại do địa phương quản lý. Việc sáp nhập và tái cấu trúc hệ thống này được xem là một bước đi cần thiết để tinh gọn đầu mối, giảm chồng chéo và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục đại học, hướng tới một nền giáo dục chất lượng và hội nhập.