Từ chối chuyển khoản, chỉ nhận tiền mặt là hành vi vi phạm pháp luật, bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo ghi nhận tại một số địa bàn ở Hà Nội, không ít cửa hàng đã cố tình từ chối thanh toán qua tài khoản cá nhân, chỉ nhận tiền mặt với mục đích "né" thuế. Nguyên nhân được cho là do nhiều cá nhân, hộ kinh doanh còn hiểu nhầm về các quy định mới, đặc biệt là liên quan đến việc chuyển tiền vào tài khoản cá nhân và các nội dung trong Nghị định 70.

Công an TP Hà Nội khẳng định đây là hành vi vi phạm pháp luật, thể hiện sự thiếu ý thức trách nhiệm đối với nghĩa vụ tài chính công. Theo quy định tại khoản 4, Điều 6 Luật Quản lý thuế 2019, trốn thuế là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó, mỗi hộ kinh doanh cần chú ý chấp hành để tránh "vô tình" vi phạm pháp luật và vướng vào vòng lao lý.

Nhiều hàng quán từ chối hình thức thanh toán bằng chuyển khoản, chỉ nhận tiền mặt nhằm “né” thuế (Ảnh minh họa)

Để tránh rủi ro bị truy thu, xử phạt hay đối mặt với án hình sự, các cá nhân, hộ kinh doanh được khuyến nghị cần chủ động tìm hiểu, nắm rõ và tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về thuế. Một số điểm cần đặc biệt lưu ý bao gồm:

Doanh thu kê khai thuế không phụ thuộc vào việc người bán đã thu được tiền hay chưa, mà dựa trên thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa, dịch vụ cho người mua.

Dù đã đăng ký hay chưa đăng ký kinh doanh, miễn là có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ thì cá nhân, hộ kinh doanh đều phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định.

Hình thức thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản không ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế. Nghĩa vụ này phát sinh trên toàn bộ doanh thu chứ không chỉ riêng phần được chuyển khoản vào tài khoản cá nhân.

Người nộp thuế không được ngụy trang các khoản thu bằng cách thay đổi nội dung chuyển khoản. Mọi dòng tiền phát sinh từ hoạt động kinh doanh, dù ghi nội dung thế nào, nếu không chứng minh được nguồn gốc rõ ràng, đều có thể bị coi là hành vi trốn thuế.

Ngành thuế hiện đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, trong đó có lực lượng công an, để tăng cường giám sát, xác minh thông tin doanh thu, giao dịch và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm. Các chuyên gia cảnh báo, trong bối cảnh công nghệ và dữ liệu ngày càng hiện đại, hành vi "né" thuế không chỉ dễ bị phát hiện mà còn tiềm ẩn nguy cơ pháp lý nghiêm trọng cho chính người kinh doanh.

Đặc biệt, từ ngày 1/6/2025, theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên, hoạt động trong lĩnh vực cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp tới người tiêu dùng như cửa hàng tạp hóa, quán ăn, nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại… buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Đây là một trong những bước đi quan trọng trong cải cách hệ thống thuế, phù hợp với xu thế chuyển đổi số và quản lý thuế điện tử, đồng thời góp phần chống thất thu, gian lận thuế, xóa bỏ cơ chế thuế khoán lạc hậu, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế.