Từ 10.035 đơn vị hành chính cấp xã hiện nay, sau sáp nhập, cả nước sẽ còn bao nhiêu xã phường?

Theo tờ trình của Chính phủ về phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trong tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã trên cả nước hiện nay, có 9.907 đơn vị sẽ thực hiện việc sắp xếp, bao gồm 7.571 xã, 1.719 phường và 617 thị trấn.

Còn lại 128 đơn vị (gồm 123 xã và 5 phường) sẽ được giữ nguyên do đã đáp ứng đồng thời cả hai tiêu chí về diện tích tự nhiên và quy mô dân số, hoặc thuộc diện có yếu tố đặc thù.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, các địa phương trên cả nước đã xây dựng tổng cộng 3.193 phương án sắp xếp 9.907 đơn vị hành chính cấp xã hiện có, qua đó hình thành 3.193 đơn vị mới, bao gồm 2.498 xã, 682 phường và 13 đặc khu. Như vậy, sau sắp xếp, số lượng đơn vị hành chính cấp xã giảm 6.714 đơn vị.

(Ảnh minh họa).

Trong số các đơn vị mới, có 3.036 đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp đáp ứng định hướng tiêu chuẩn, còn lại 157 đơn vị chưa đạt định hướng tiêu chuẩn nhưng không thể sắp xếp thêm với các đơn vị hành chính cấp xã liền kề.

Sau sáp nhập, cả nước sẽ còn tổng cộng 3.321 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu. So với hiện tại, số lượng đơn vị hành chính giảm 6.714, tương ứng mức giảm 66,91%.

Liên quan đến phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức và người lao động sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết sẽ cơ bản điều chuyển biên chế hiện có ở cấp huyện để phân bổ cho các đơn vị hành chính cấp xã mới sau sắp xếp.

Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị cấp huyện hiện nay sẽ được nghiên cứu bố trí làm lực lượng nòng cốt tại các đơn vị hành chính cấp xã mới. Đồng thời, một số cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh cũng sẽ được tăng cường về cấp xã.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, trong giai đoạn đầu, số cán bộ, công chức, viên chức tại các xã mới sẽ không vượt quá tổng số cán bộ, công chức, viên chức hiện có tại các xã trước khi sáp nhập. Lưu ý, con số này không bao gồm những cán bộ cấp tỉnh, cấp huyện được tăng cường về làm việc tại cấp xã.

Sau quá trình sắp xếp, Chính phủ sẽ tiến hành rà soát, thực hiện tinh giản biên chế đi kèm với việc cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm trong thời hạn 5 năm cơ bản theo đúng quy định.

Đồng thời, Chính phủ cũng nêu rõ sẽ kết thúc hoạt động của lực lượng không chuyên trách cấp xã và triển khai giải quyết các chế độ, chính sách hỗ trợ theo đúng quy định hiện hành. Đây là một bước đi quan trọng trong cải cách bộ máy hành chính cấp cơ sở, hướng tới tinh gọn, hiệu quả và chuyên nghiệp hơn.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ khẳng định, việc bố trí và sử dụng trụ sở, cùng với xử lý tài chính và tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã sẽ được thực hiện nghiêm túc theo quy định hiện hành của Chính phủ. Nguyên tắc chung là đảm bảo tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãng phí và ngăn ngừa tiêu cực trong quá trình chuyển đổi.

Tại các đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của từng tỉnh, thành phố, UBND các địa phương này đã chủ động xây dựng phương án cụ thể. Các kế hoạch này bao gồm việc bố trí lại cơ sở vật chất, sử dụng hiệu quả trụ sở hiện có, đồng thời đầu tư sửa chữa, cải tạo và nâng cấp nơi làm việc để đáp ứng nhu cầu hoạt động của các cơ quan, tổ chức tại đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sáp nhập.

Chiều ngày 5/6/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua về nguyên tắc các nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 với 100% Ủy viên có mặt tán thành.