Thị trấn kỳ lạ một năm 65 ngày không thấy ánh Mặt trời, cuộc sống của người dân ở đó ra sao?

Hiện tượng đêm vùng cực

Nằm ở vĩ độ 71,17 độ bắc, Utqiagvik (trước đây là Barrow) là cộng đồng cư trú thường trực cực bắc của Mỹ, cách Vòng Bắc Cực khoảng 530km và nằm sát bờ biển Bắc Băng Dương. Vị trí địa lý đặc biệt này khiến thị trấn hàng năm đều trải qua hiện tượng đêm Bắc Cực kéo dài hơn 2 tháng.

Sự biến mất của mặt trời xuất phát từ hình học vũ trụ: Trái đất nghiêng 23,5 độ so với trục quay. Khi Bắc bán cầu xoay ra xa mặt trời từ thu phân tới xuân phân, ánh sáng dần rút khỏi vùng cực. Do quá gần cực bắc, Utqiagvik không thể đón được cả đĩa mặt trời dù Trái đất vẫn quay. Kết quả là 65 ngày chìm trong bóng tối, chỉ có một dải sáng le lói ở chân trời phía nam vào giữa trưa.

Màn đêm bao phủ suốt 65 ngày tại Utqiagvik

Đến ngày đông chí (21/12), ngay cả lúc trưa, mặt trời vẫn nằm khoảng 4,7 độ dưới đường chân trời. Trong khoảng tối ấy, khí quyển phía trên Utqiagvik hình thành xoáy cực - vòng xoáy khí lạnh tầng bình lưu. Bóng tối làm tầng bình lưu lạnh hơn, duy trì vòng xoáy và ảnh hưởng tới thời tiết cả Bắc bán cầu, từ bão tuyết ở Mỹ đến không khí lạnh tràn xuống châu Á.

Cuộc sống đắt đỏ và khắc nghiệt

Với khoảng 5.000 cư dân, đêm cực làm thay đổi nhịp sống sâu sắc. Nhiệt độ thường xuyên dưới -18 độ C, gió lạnh từ Bắc Băng Dương khiến việc ra ngoài trở nên khắc nghiệt. Nếu không đeo găng tay, ngón tay có thể tê cóng trong vài phút. Trẻ em không bao giờ được ra ngoài một mình mà không có sự giám sát.

Để thích nghi, người dân uống bổ sung Vitamin D, dựa vào ánh đèn nhân tạo (ánh sáng hạnh phúc), ánh trăng và Bắc Cực quang để giữ thói quen sinh hoạt khi đồng hồ sinh học bị rối loạn.

Utqiagvik là nơi biệt lập, chỉ có thể đến bằng đường hàng không. Do đó, vật giá tại đây rất cao. Một chai nước ép việt quất nhỏ có giá 10 USD (hơn 263 nghìn đồng); chi phí thực phẩm cho một hộ gia đình trung bình tốn khoảng 500 USD/tuần (hơn 13 triệu đồng). Bù lại, thu nhập bình quân tại đây khá cao, khoảng 83.000 USD/năm (hơn 2 tỷ đồng), với phần lớn cư dân là nhân viên chính phủ và các nhà khoa học, giúp họ sống thoải mái bất chấp chi phí đắt đỏ.

Người dân thường ăn cơm ba bữa với các món như bánh ngọt, cơm và cá. Thị trấn cũng có nhà hàng cho những người không nấu nướng, dù giá cả và giá xăng đều cao.

Cộng đồng gắn kết và những thách thức tâm lý

Myron McCumber, người cùng vợ là Susan điều hành một nhà nghỉ 12 phòng tại đây, chia sẻ: "Người Alaska có xu hướng là những người có suy nghĩ khá độc lập. Dù vẫn thuộc Mỹ nhưng cuộc sống ở đây khá tách biệt".

Cuộc sống thiếu ánh sáng và nhiệt độ khắc nghiệt có thể gây trầm cảm cho người mới đến. Một cảnh sát từ bang Oregon thừa nhận anh rất nhớ cây cối, núi đồi và cho biết: "Nơi này có thể vô cùng khó sống với những người không sinh ra, lớn lên ở đây". Ngay cả việc đi nhà thờ cũng phụ thuộc vào thời tiết: những ngày -35 độ C rất ít người đến, nhưng khi ấm hơn ở mức -25 độ C, lượng người lại rất đông.

Tuy nhiên, Utqiagvik là một cộng đồng đoàn kết, nơi mọi người đều quen biết nhau. Người dân tin rằng đây là môi trường tốt để nuôi dạy con cái. Một giáo viên địa phương bày tỏ niềm vui khi thấy lũ trẻ tốt nghiệp và trưởng thành ngay trong cộng đồng này.

Du lịch và sự đảo ngược của mùa hè

Bất chấp bóng tối, du khách vẫn đổ về Utqiagvik để trải nghiệm các hiện tượng thiên nhiên. Họ mua tour tham quan lãnh nguyên, thăm Trung tâm Di sản Iñupiat, hoặc thử thách tắm biển Barrow trong làn nước lạnh giá. Điểm đến nổi tiếng nhất là Point Barrow, mũi đất cực bắc của Mỹ, dù đường đi được cảnh báo là không an toàn.

Nếu đến vào tháng 6, du khách có thể tham gia lễ hội Nalukataq kỷ niệm mùa săn cá voi. Điều thú vị là dù sống nửa năm trong bóng tối, tổng số giờ nắng trong năm ở Utqiagvik lại xấp xỉ Miami hay Sydney nhờ hiện tượng mùa hè trắng đêm. Từ tháng 5 đến đầu tháng 8, mặt trời sẽ treo lơ lửng suốt 24 giờ mỗi ngày, không hề lặn trong hơn 80 ngày, bù đắp lại cho những ngày đông dài đằng đẵng.