Tại sao gần 148.000 thí sinh từ chối nhập học dù đã trúng tuyển đại học?

Tính đến ngày 2/9, cả nước có tới 773.167 thí sinh trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng, tuy nhiên, chỉ có 625.477 em hoàn tất thủ tục nhập học. Điều này đồng nghĩa với việc gần 148.000 thí sinh đã bỏ lỡ cơ hội của mình. Thông tin trên được đưa ra tại Hội nghị Giáo dục đại học năm 2025, diễn ra sáng 18/9, bởi Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tỷ lệ nhập học tăng, nhưng vẫn còn đó những khoảng trống

Dù số lượng thí sinh từ chối nhập học là đáng kể, Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo cũng nhấn mạnh rằng tỷ lệ thí sinh xác nhận nhập học năm nay đã có sự tăng trưởng đáng khích lệ. Cụ thể, tỷ lệ này tăng 13,82% so với năm 2024. Trong đó, riêng khối đại học ghi nhận 613.335 em xác nhận nhập học, chiếm 52,87% tổng số thí sinh dự thi Tốt nghiệp Trung học Phổ thông (cao hơn mức 51,3% của năm 2024).

Một tín hiệu tích cực khác là sự cải thiện trong tình hình tuyển sinh của các cơ sở đào tạo. Số lượng các trường tuyển được dưới 30% chỉ tiêu đã giảm mạnh, chỉ còn chiếm 6,5% so với 16,4% của năm 2024.

Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng "trúng mà không nhập"?

Một trong những điểm đáng chú ý nhất của mùa tuyển sinh năm nay là sự tăng đột biến về số lượng nguyện vọng xét tuyển. Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tổng số nguyện vọng năm nay lên tới hơn 7,6 triệu, tăng gần gấp đôi so với con số gần 4 triệu của năm 2024 và 3,4 triệu của năm 2023. Điều đáng nói là sự gia tăng này diễn ra trong bối cảnh số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển chỉ tăng hơn 100.000 em so với năm 2024 và gần 200.000 em so với năm 2023.

Sự bùng nổ nguyện vọng này có thể là một trong những yếu tố dẫn đến tỷ lệ thí sinh trúng tuyển nhưng không xác nhận nhập học. Thống kê cho thấy:

Số thí sinh đăng ký 5 nguyện vọng chiếm tỷ lệ cao nhất với 39,6%.

30,9% thí sinh đăng ký 10 nguyện vọng.

29,5% thí sinh đăng ký trên 10 nguyện vọng.

Đặc biệt, có tới 6,7% thí sinh đăng ký trên 20 nguyện vọng.

Sự bùng nổ nguyện vọng có thể dẫn đến tỷ lệ thí sinh trúng tuyển nhưng không xác nhận nhập học (Ảnh minh hoạ)

Việc đăng ký quá nhiều nguyện vọng, có thể là "nguyện vọng ảo", khiến nhiều thí sinh trúng tuyển vào nhiều trường cùng lúc nhưng cuối cùng chỉ chọn một và bỏ qua những suất còn lại.

Những thay đổi trong quy chế tuyển sinh

Để hướng tới một mùa tuyển sinh hiệu quả và minh bạch hơn, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có những điều chỉnh trong quy chế. Năm 2025, số lượng phương thức xét tuyển đã giảm xuống còn 17, so với khoảng 20 phương thức của các năm trước. Quan trọng hơn, Bộ đã quy định các trường không được xét tuyển sớm, nhằm đảm bảo sự công bằng và giảm thiểu tình trạng chạy đua tuyển sinh sớm.

Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ giúp thí sinh có cái nhìn rõ ràng hơn về cơ hội của mình và đưa ra những quyết định phù hợp, đồng thời hạn chế tình trạng "nguyện vọng ảo" gây lãng phí nguồn lực tuyển sinh của các trường.