'Siêu vắc xin' ngừa ung thư đạt kết quả ngoài sức tưởng tượng

Ung thư di căn từ lâu đã là một trong những rào cản lớn nhất của y học hiện đại, là nguyên nhân chính gây tử vong ở bệnh nhân và gần như bất trị đối với các loại ung thư khó tiếp cận như ung thư da ác tính và ung thư tuyến tụy. Do đó, việc tìm ra một phương pháp vừa ngăn chặn ung thư từ đầu, vừa chống di căn luôn là mục tiêu hàng đầu.

Trong một nghiên cứu đột phá vừa được công bố trên tạp chí y khoa Cell Reports Medicine, các nhà khoa học tại Đại học Massachusetts Amherst (Mỹ) đã tiến gần hơn đến mục tiêu này. Họ đã tạo ra một "siêu vắc xin" có khả năng kích hoạt mạnh mẽ hệ thống miễn dịch, tạo ra "trí nhớ miễn dịch" lâu dài, giúp phòng ngừa ung thư và ngăn chặn di căn một cách hiệu quả.

Vắc xin ngừa ung thư

Kết quả ấn tượng từ hai thử nghiệm

Các nhà khoa học đã tiến hành hai thử nghiệm trên chuột mắc các loại ung thư xâm lấn như ung thư da, ung thư tuyến tụy và ung thư vú.

Trong thử nghiệm đầu tiên, nhóm nghiên cứu kết hợp hệ thống hạt nano với các peptide của khối u hắc tố (kháng nguyên) để huấn luyện tế bào miễn dịch T nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư. Ba tuần sau khi tiêm vắc xin, những con chuột được cho tiếp xúc với tế bào ung thư da ác tính.

Kết quả thật đáng kinh ngạc: 80% số chuột được tiêm "siêu vắc xin" hạt nano đã không phát triển khối u và sống sót trong suốt 250 ngày nghiên cứu. Ngược lại, tất cả chuột trong nhóm đối chứng (tiêm vắc xin truyền thống không có hạt nano hoặc không tiêm) đều phát triển khối u và chết trong vòng 35 ngày. Đáng chú ý, vắc xin còn ngăn chặn hoàn toàn việc ung thư di căn đến phổi, theo trang tin khoa học Science Daily.

Trong thử nghiệm thứ hai, các nhà khoa học sử dụng dịch ly giải khối u (lấy từ chính khối u) kết hợp với hạt nano. Kết quả cũng vô cùng ấn tượng: 88% số chuột được bảo vệ khỏi ung thư tuyến tụy, 75% khỏi ung thư vú và 69% khỏi ung thư hắc tố. Hơn nữa, tất cả những con chuột được tiêm vắc xin này đều không bị di căn khi tiếp xúc toàn thân với tế bào ung thư, theo Science Daily.

(Ảnh minh hoạ)

Thiết kế độc đáo tạo nên hiệu quả đột phá

Bí mật của "siêu vắc xin" nằm ở thiết kế đặc biệt của nó. Tác giả nghiên cứu, tiến sĩ Griffin Kane, giải thích rằng vắc xin thông thường gồm kháng nguyên (để hệ miễn dịch nhận diện) và chất bổ trợ (để kích hoạt phản ứng miễn dịch). Tuy nhiên, để tạo ra một phản ứng đủ mạnh, cơ thể cần một tín hiệu mạnh mẽ hơn.

Các nhà nghiên cứu đã thiết kế một "siêu bổ trợ" dựa trên hạt nano lipid. "Siêu bổ trợ" này có khả năng kích hoạt khả năng miễn dịch một cách phối hợp và hiệp đồng. "Từ đó tạo ra phản ứng cực mạnh cho tế bào T đặc hiệu khối u - điều tạo nên sức mạnh để cứu sống bệnh nhân và tạo ra trí nhớ miễn dịch có tính hệ thống rộng khắp cơ thể", Science Daily trích dẫn.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng thiết kế này là một nền tảng công nghệ có thể được áp dụng rộng rãi để tạo ra các phác đồ điều trị và phòng ngừa cho nhiều loại ung thư, đặc biệt hữu ích cho những người có nguy cơ cao.

Hiện tại, nhóm nghiên cứu đã thành lập công ty khởi nghiệp mang tên NanoVax Therapeutics và đang lên kế hoạch cho các bước tiếp theo trước khi chuyển giao công nghệ.