Quy định sẽ ảnh hưởng tới 70 triệu xe mô tô, xe gắn máy: Dự kiến lùi thời điểm áp dụng?

Ông Lê Hoài Nam, Phó Cục trưởng Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết hiện nay Việt Nam có khoảng trên 70 triệu xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành. Đây được xem là một trong những nguồn phát thải chính gây ô nhiễm không khí, đặc biệt tại các đô thị lớn và khu vực đông dân cư.

Tuy nhiên, từ trước đến nay, việc kiểm soát khí thải đối với nhóm phương tiện này vẫn chưa được triển khai đầy đủ do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Chính vì vậy, lần đầu tiên, việc ban hành quy chuẩn khí thải riêng cho xe mô tô, xe gắn máy được kỳ vọng sẽ tạo bước ngoặt trong kiểm soát ô nhiễm không khí tại Việt Nam.

Dự thảo mới nhất về Quy định kiểm soát khí thải xe máy (Ảnh minh họa)

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa công bố dự thảo mới nhất về Quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy.

Theo dự thảo mới, thời điểm bắt đầu kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy tại Hà Nội và TP.HCM được lùi đến ngày 1/7/2027, tức chậm hơn 6 tháng so với dự thảo trước đó. Các đô thị lớn còn lại như Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Thừa Thiên - Huế sẽ bắt đầu kiểm định từ 1/7/2028, cũng chậm hơn 6 tháng.

Đối với các tỉnh thành khác trên cả nước, thời điểm triển khai kiểm định khí thải được xác định từ 1/7/2030, song địa phương có thể chủ động điều chỉnh mốc thời gian sớm hơn tùy vào năng lực và tình hình thực tế.

Dự thảo cũng đưa ra phân loại cụ thể mức khí thải áp dụng cho xe mô tô và xe gắn máy, căn cứ theo thời gian sản xuất:

Xe mô tô: Sản xuất trước năm 2008: áp dụng Mức 1. Sản xuất từ 2008 đến 2016: áp dụng Mức 2. Sản xuất từ 2017 đến 30/6/2026: áp dụng Mức 3. Sản xuất sau 1/7/2026: áp dụng Mức 4

Xe gắn máy: Sản xuất trước năm 2016: áp dụng Mức 1. Sản xuất từ 2017 đến 30/6/2027: áp dụng Mức 2. Sản xuất từ 1/7/2027 trở đi: áp dụng Mức 4.

(Ảnh minh họa)

Đáng chú ý, kể từ 1/1/2030, tất cả các xe mô tô và xe gắn máy lưu thông trên địa bàn Hà Nội và TP.HCM bắt buộc phải đáp ứng ít nhất Mức 2 trở lên. Đây là điều chỉnh sớm hơn hai năm so với đề xuất trước đó (năm 2032), cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong việc cải thiện chất lượng không khí tại hai đô thị đông dân nhất cả nước.

Dự thảo cũng dành một phần riêng cho "vùng phát thải thấp" tại Hà Nội. Theo đó, các phương tiện lưu thông vào các khu vực này sẽ phải tuân thủ các quy định khí thải nghiêm ngặt hơn, căn cứ theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân TP. Hà Nội và quy định trong Luật Thủ đô. Đây là bước đi thể hiện rõ chủ trương phân vùng và kiểm soát chặt chẽ nguồn phát thải theo khu vực.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ là cơ quan chủ trì hướng dẫn thực hiện, đồng thời xây dựng và ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy. Cơ quan này cũng cho biết sẽ tiếp tục theo dõi, nghiên cứu và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ lộ trình nâng cao tiêu chuẩn khí thải cũng như mở rộng đối tượng áp dụng trong thời gian tới.