Quan sát cha mẹ đón con tan học, thầy giáo Hà Nội phát hiện ra điều bất thường: Không sửa nhanh, sẽ ảnh hưởng lớn đến tương lai trẻ sau này!

Gần đây, thầy Trần Nhật Minh, một giáo viên Toán nổi tiếng ở Hà Nội, đã chia sẻ câu chuyện khiến nhiều phụ huynh phải suy ngẫm. Thầy viết: "Hiện nay, mình thấy có một tình trạng khá phổ biến là học sinh hay nói thiếu chủ ngữ khi giao tiếp với người lớn. Chưa đến mức nói trống không, nhưng đây là thói quen mà phụ huynh và thầy cô cần rèn nghiêm khắc".

Thầy Minh kể lại, trong nhiều lần quan sát phụ huynh đến đón con, ông thường nghe những đoạn hội thoại quen thuộc. Khi cha mẹ ân cần hỏi: "Con làm được bài không?" hay "Con được mấy điểm?", các em thường đáp ngay: "Cũng bình thường ạ" hoặc "Được mỗi 8 điểm thôi".

Theo thầy, câu trả lời tuy không sai nhưng sẽ trọn vẹn và lễ phép hơn rất nhiều nếu các em nói đầy đủ: "Con làm bài bình thường ạ" hay "Con được 8 điểm ạ". Thầy Minh nhấn mạnh rằng bản thân các em không hề cố ý vô lễ, mà chỉ do thói quen nói rút gọn. Nếu không được người lớn nhắc nhở, trẻ sẽ mặc định đây là cách giao tiếp "bình thường" và không nhận ra sự thiếu chuẩn mực của nó.

Thói quen nhỏ, hệ quả lớn

Nhiều học sinh hiện nay hay nói thiếu chủ ngữ khi giao tiếp với người lớn, đây là thói quen cần rèn nghiêm khắc (Ảnh minh hoạ)

Tác hại của thói quen này không chỉ dừng lại ở những cuộc trò chuyện hàng ngày. Thầy Minh cảnh báo, về lâu dài, nó có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng.

"Nếu chủ quan với việc rèn giũa lời ăn tiếng nói, học sinh dễ hình thành cách nói cụt lủn, thiếu sự tôn trọng trong giao tiếp. Lâu dần, điều này có thể khiến người đối diện hiểu sai tính cách, đánh giá thấp sự lễ phép, hoặc mất điểm trong những tình huống quan trọng về sau khi lớn lên như phỏng vấn, thuyết trình, xin học bổng...", thầy giáo nói.

Nhiều phụ huynh sau khi đọc chia sẻ của thầy Minh đã bày tỏ sự đồng tình. Một người mẹ cho biết: "Mình để ý lâu rồi. Nhiều khi hỏi con 'Hôm nay ở trường thế nào?' thì bé trả lời 'Bình thường'. Thậm chí với ông bà cũng vậy. Ban đầu nghĩ trẻ con nói thế cho nhanh, nhưng đúng là nếu cứ để thế sẽ tạo thói quen xấu".

Một phụ huynh khác chia sẻ kinh nghiệm: "Ở nhà mẹ nhắc mỏi miệng nhưng lơ là cái là lại thành thói quen nói trống không ngay! Rất nhiều lần bị mẹ lơ không trả lời vì hỏi/nói trống không nhưng các bạn ý thậm chí còn không nhận ra vì sao mẹ không trả lời".

Nguyên nhân và giải pháp cho cha mẹ

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thói quen này ở trẻ, bao gồm:

- Ảnh hưởng từ môi trường: Trẻ bắt chước cách nói chuyện cụt lủn của người lớn hoặc bạn bè xung quanh.

- Sự tiện lợi: Trẻ muốn trả lời nhanh để quay lại việc đang làm như chơi game, xem phim.

- Ảnh hưởng từ mạng xã hội: Việc quen dùng từ viết tắt, câu rút gọn khi nhắn tin dần đi vào giao tiếp đời thường.

- Thiếu rèn luyện từ sớm: Cha mẹ bỏ qua, không sửa lỗi cho con ngay từ đầu.

(Ảnh minh hoạ)

Để giúp con thay đổi, nhiều phụ huynh đã áp dụng những phương pháp hiệu quả. Một người chia sẻ: "Nhà mình quy ước, bất cứ khi nào con nói thiếu chủ ngữ, bố mẹ sẽ giả vờ 'không nghe thấy' để con phải nói lại đầy đủ". Một cách khác là "khen đúng lúc": "Khi con trả lời đầy đủ, mình khen ngay: 'Con nói thế mẹ nghe rất rõ, rất lễ phép'. Trẻ con thích được khen nên tự khắc nhớ lâu".

Để hình thành thói quen nói trọn vẹn cho trẻ, cha mẹ có thể:

Làm gương: Luôn nói đầy đủ chủ - vị trong mọi tình huống.

Nhắc nhở ngay lập tức: Nhẹ nhàng yêu cầu con nói lại cho đúng.

Tạo trò chơi luyện nói: Biến việc học thành hoạt động vui vẻ.

Giải thích lý do: Giúp trẻ hiểu nói đủ câu là thể hiện sự tôn trọng.

Khen thưởng khi trẻ làm tốt: Động viên bằng lời khen hoặc phần thưởng nhỏ.

Việc dạy trẻ nói đủ câu không chỉ là câu chuyện về ngôn ngữ. Đó là nền tảng để rèn luyện sự tôn trọng, tính cẩn thận và kỹ năng diễn đạt, những yếu tố quan trọng cho sự thành công trong tương lai.

Như thầy Minh đã kết luận: "Dạy con nói đủ, không chỉ là dạy con cách tôn trọng người khác, mà còn là nâng cao giá trị của chính mình".