Quán quân Olympia đầu tiên của Hà Nội: 'Ông tổ nghề rửa bát', khiến các tập đoàn lớn ‘ngả mũ’ vì quyết định táo bạo này

Phan Minh Đức (SN 1992) là Quán quân của Đường lên đỉnh Olympia năm 2010, khi đang là học sinh chuyên Lý Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam. Thành tích này giúp anh trở thành thí sinh đầu tiên của Hà Nội giành vòng nguyệt quế sau 10 năm chương trình được tổ chức, mở ra cơ hội lớn trên con đường học tập.

Phan Minh Đức trở thành Quán quân Olympia đầu tiên của Thủ đô. Ảnh: Internet

Ngay sau khi tốt nghiệp THPT, Phan Minh Đức nhận học bổng trị giá 35.000 USD du học ngành Tài chính - Kế toán tại Đại học Kỹ thuật Swinburne (Australia). Trong quá trình học, anh duy trì kết quả xuất sắc, được mời làm trợ giảng đại học từ năm thứ hai.

Bên cạnh đó, để tự trang trải chi phí sinh hoạt, anh làm thêm nhiều công việc khác nhau như phát tờ rơi, rửa xe, tổ chức sự kiện, dạy kèm và thậm chí là rửa bát - công việc giúp anh được các cựu thí sinh Olympia gọi vui là “ông tổ nghề rửa bát”.

“Phần lớn du học sinh đều phải làm thêm để có tiền chi tiêu. Có thời điểm tôi và bạn bè vừa rửa bát vừa bàn chuyện tương lai. Đó cũng là dịp để nói tiếng Việt, để đỡ nhớ quê nhà”, anh Đức chia sẻ.

Những năm tháng lao động và học tập tại nước ngoài giúp Minh Đức hiểu rõ giá trị của sự kiên trì, khả năng thích ứng và tinh thần độc lập.

Sau khi tốt nghiệp cử nhân loại xuất sắc, Phan Minh Đức được chuyển thẳng lên bậc tiến sĩ ngành Kinh tế năng lượng tại Đại học Swinburne, đồng thời tham gia giảng dạy môn Nguyên lý kinh tế. Tuy nhiên, sau 2,5 năm theo học, anh quyết định dừng lại vì cảm thấy hướng nghiên cứu này không còn phù hợp với định hướng cá nhân.

Phan Minh Đức bươn chải đủ nghề ở Australia để tự trang trải cuộc sống và học phí. Ảnh: Lao Động

“Tiến sĩ giống như một chứng chỉ hành nghề, chứng minh khả năng nghiên cứu độc lập. Nhưng với tôi, quan trọng hơn là cách sử dụng tri thức đã học vào thực tế. Bằng cấp chỉ là công cụ, không phải thước đo duy nhất của năng lực”, anh nói.

Sau khi dừng chương trình tiến sĩ, Minh Đức dành hơn một năm làm nhân viên pha chế bán thời gian - khoảng thời gian anh gọi là “khoảng lặng để phục hồi năng lượng”.

Tháng 6/2022, anh tiếp tục theo học thạc sĩ ngành Hệ thống thông tin doanh nghiệp, định hướng chuyển đổi số - lĩnh vực anh nhận định là trọng tâm của nền kinh tế toàn cầu trong giai đoạn mới.

Định hướng và khát vọng với giáo dục Việt Nam

Trải qua hơn một thập kỷ ở nước ngoài, Phan Minh Đức không ngừng trau dồi kiến thức, tích lũy kinh nghiệm và quan sát sự vận hành của các mô hình giáo dục tiên tiến. Từ đó, anh hình thành mong muốn trở về Việt Nam để đóng góp cho lĩnh vực giáo dục - nơi anh tin rằng vẫn còn nhiều không gian cho đổi mới và sáng tạo.

Trước khi về nước, Phan Minh Đức từng thẳng thắn nhìn nhận về những áp lực mà các cựu thí sinh Olympia phải đối mặt khi liên tục bị đặt câu hỏi về thành công và cống hiến.

Anh cho rằng Đường lên đỉnh Olympia là một cuộc thi kiến thức dành cho học sinh, không phải là nơi tìm kiếm nhân tài học thuật hay thước đo cho sự thành đạt. Từ góc nhìn của người từng trải, anh nhận thấy khoảng cách giữa “học giỏi” và “thành công” là rất lớn, phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và mỗi người nên được nhìn nhận trong hành trình phát triển riêng của họ.

Phan Minh Đức trở về Việt Nam, theo đuổi ước mơ đóng góp cho giáo dục nước nhà. Ảnh: Internet

Năm 2024, sau 14 năm trở thành Quán quân Đường lên đỉnh Olympia, Phan Minh Đức trở về Việt Nam, bắt đầu công việc mới trong lĩnh vực giáo dục. Anh đảm nhiệm vị trí Trưởng bộ phận Học thuật của Trung tâm Edison tại Hà Nội, đồng thời sáng lập dự án Future Class - một trung tâm đào tạo và ôn luyện các chứng chỉ quốc tế như SAT, IELTS.

Tiền thân của Future Class là dự án Future Me - được nhóm của Phan Minh Đức khởi động từ năm 2019 trong giai đoạn dịch Covid-19, khi tất cả còn đang sinh sống tại Australia. Ban đầu, dự án hoạt động trực tuyến, tập trung vào định hướng nghề nghiệp và chia sẻ kinh nghiệm học tập cho học sinh, sinh viên Việt Nam.

Khi trở về nước, anh cùng các cộng sự phát triển dự án theo hướng chuyên nghiệp hơn với mô hình Future Class, kết hợp giữa đào tạo kỹ năng, kiến thức học thuật và tư duy ứng dụng. Trung tâm được xây dựng với đội ngũ gồm các giáo viên, cố vấn và các bạn trẻ năng động, chịu trách nhiệm phát triển giáo trình, phương pháp giảng dạy và tổ chức vận hành.

Ngay trong năm đầu tiên triển khai, Future Class đã đạt nhiều kết quả tích cực. Trung tâm tổ chức hai lớp SAT cộng đồng miễn phí dành cho học sinh chưa có điều kiện kinh tế, hợp tác với Khan Academy Vietnam và nhận được sự quan tâm từ nhiều cơ quan báo chí. Nhiều học viên đạt mức điểm SAT từ 1450 trở lên, đủ điều kiện xét tuyển vào các trường đại học trong nước hoặc đi du học.

Từ khi trở về Việt Nam, Phan Minh Đức nhận được nhiều lời mời làm việc từ các tập đoàn lớn, trường quốc tế và các cơ sở giáo dục tư thục, nhưng anh lựa chọn tự phát triển dự án riêng. Với anh, việc chủ động sáng tạo sản phẩm và triển khai theo cách mình tin tưởng, quan trọng hơn so với việc làm việc trong khuôn khổ sẵn có.

Chính vì vậy, thay vì trở thành nhân viên của các tổ chức lớn, anh chọn làm đối tác hợp tác chuyên môn với một số đơn vị để có thể duy trì tính độc lập và sáng tạo trong định hướng giáo dục của mình.

Từ những kinh nghiệm học tập, làm việc và quan sát tại Australia, anh nhận thấy việc kết hợp các yếu tố quốc tế với bản sắc, văn hóa và điều kiện Việt Nam là hướng đi bền vững cho tương lai giáo dục nước nhà.

Ngoài hoạt động giảng dạy, anh còn tham gia các chương trình hướng nghiệp và tọa đàm cho học sinh, sinh viên. Anh là quản trị viên một nhóm hướng nghiệp trên mạng xã hội với hơn 70.000 thành viên, nơi thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm học tập, chọn ngành, chọn nghề và phát triển bản thân.

Chàng trai Olympia ngày nào giờ trở thành người truyền cảm hứng cho hàng nghìn học sinh, qua các chương trình hướng nghiệp và đào tạo kỹ năng. Ảnh: FB NV

Tháng 6/2024, anh tiếp tục triển khai dự án “15h xây dựng kiến thức nền tảng Digital SAT” dành cho học sinh từ lớp 9 trở lên, giúp các em tiếp cận mô hình học tập quốc tế theo hướng thực tiễn.

15 năm kể từ ngày đội vòng nguyệt quế Olympia, Phan Minh Đức cho rằng điều giá trị nhất anh nhận được không phải là danh hiệu hay học bổng, mà là cơ hội được tiếp cận một môi trường quốc tế năng động, gặp gỡ nhiều người giỏi và học được tinh thần dám nghĩ, dám làm.

Danh hiệu Quán quân giúp anh có thêm sự tin tưởng và ủng hộ từ xã hội khi triển khai các dự án cộng đồng, tạo thuận lợi trong việc kết nối và hợp tác.