Nghề lạ ở Việt Nam: Nuôi loài vật kêu vang nhà, sau một tháng là bán lấy tiền, giá 200.000 đồng/kg, nhiều người thi nhau săn lùng

Trước đây, dế mèn chỉ là loài côn trùng gắn liền với những trò tiêu khiển của trẻ em vùng quê. Tuy nhiên, ngày nay, dế đã trở thành một đối tượng nuôi trồng được nhiều nông dân quan tâm và nhân rộng quy mô. Nhờ đặc tính dễ nuôi, chi phí thấp và đầu ra ổn định, dế mèn thu hút sự quan tâm của giới nông nghiệp.

Giá trị dinh dưỡng cao của dế mèn đã giúp loài côn trùng này trở thành một đặc sản được ưa chuộng, có thể chế biến thành đa dạng món ăn từ các quán ăn dân dã đến nhà hàng sang trọng. Bên cạnh đó, dế còn được tiêu thụ mạnh tại các cơ sở nuôi chim, gà đá, cá cảnh nhờ hàm lượng đạm cao, đồng thời cũng được sử dụng làm mồi câu cá.

Nghề nuôi dế trở thành mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nhiều hộ nông dân.

Tập tính sống đơn giản giúp dế mèn không đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc phức tạp. Môi trường nuôi chỉ cần đảm bảo độ ẩm phù hợp, chuồng trại có thể tận dụng các vật liệu sẵn có như thùng xốp, khay nhựa hoặc thân cây khô. Thức ăn của dế chủ yếu có thể kiếm được xung quanh vườn nhà, ở trong tự nhiên như các loại rau xanh, cám gạo, cỏ dại, lá chuối. Nhờ đó, chi phí đầu tư ban đầu cho mô hình nuôi dế thường khá thấp, phù hợp với các hộ chăn nuôi quy mô nhỏ và vừa.

Ông Trần An Vinh, ngụ tỉnh Tây Ninh, chia sẻ về hành trình gắn bó với nghề nuôi dế: “Khi mới nuôi tôi cũng rất lo lắng nhưng làm rồi mới thấy kỹ thuật nuôi dế rất đơn giản, ít vốn đầu tư, ít dịch bệnh, không cần diện tích rộng, thời gian thu hoạch nhanh. Khi mua trứng về, khoảng 7-8 ngày là trứng nở, khi nở thì mình chăm sóc. Con dế rất dễ nuôi, chỉ cần nơi thoáng mát là dế có thể sinh sống được; thức ăn chủ yếu của dế là cám gà con và tất cả các loại lá cây, rau, cỏ có thể làm thức ăn cho gia súc, gia cầm, như: cỏ voi, bẹ chuối, lá mì... dùng bình xịt tưới lan để phun sương cho dế uống nước. Người nuôi chỉ cần nuôi dế khoảng 30-35 ngày là có dế thịt bán, nuôi từ 40–45 ngày là có thể khai thác trứng”.

Với kinh nghiệm nhiều năm, ông Vinh khẳng định: “Việc chuẩn bị ‘ngôi nhà’ cho dế thực ra không có gì quá phức tạp. Điều quan trọng là phải giữ được độ ẩm thích hợp, tạo cảm giác ‘gần gũi như ngoài đồng’ cho đàn dế phát triển khỏe mạnh. Ngoài ra, việc giữ chuồng trại sạch sẽ là quy trình tiên quyết ảnh hưởng trực tiếp để số lượng, chất lượng cả đàn dế. Mỗi lần thu hoạch xong cần vệ sinh chuồng trại thật kỹ, loại bỏ các thức ăn thừa của dế, phân dế, xác dế chết, vỏ dế lột xác… Dế sẽ thải ra rất nhiều phân ở dưới đáy chuồng, nấm mốc trong quá trình nuôi dễ làm cho dế bị bệnh và qua đời hàng loạt.”

Mô hình nuôi dế của gia đình ông Vinh đã phát triển từ 1 khay trứng nuôi thử nghiệm thành trang trại, mang lại thu nhập ổn định khoảng 70 triệu đồng/tháng.

Anh Đặng Đình Luân, ngụ tỉnh Đắk Lắk, cũng đã bén duyên với nghề nuôi dế từ một lần tình cờ. Từ việc đầu tư một chuồng dế giống nuôi thử nghiệm, anh đã dần xây dựng thành công trang trại dế có quy mô hàng trăm mét vuông và doanh thu hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.

"Ban đầu, tôi chỉ đầu tư một chuồng dế giống để nuôi thử nghiệm, tự thiết kế chuồng trại, tự mày mò kỹ thuật. Gặp không ít khó khăn vì thiếu tư liệu, thiếu kinh nghiệm, có thời điểm đàn dế qua đời hàng loạt do nguồn thức ăn không đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, với sự kiên trì và quyết tâm, tôi từng bước rút ra được kỹ thuật nuôi phù hợp, đồng thời tìm cách cải thiện đầu ra để sản phẩm", anh Luân chia sẻ.

Anh Luân còn chủ động tạo dựng cả một hệ sinh thái phục vụ việc nuôi dế bền vững. Anh đầu tư hệ thống làm mát chuồng trại để đảm bảo nhiệt độ và độ ẩm lý tưởng, giảm thiểu rủi ro đàn dế bị ảnh hưởng bởi bệnh. Hiện tại, anh đang vận hành 55 chuồng nuôi với diện tích từ 3–6m² mỗi chuồng. Trung bình cứ 45 ngày, anh thu hoạch một đợt, sản lượng đạt từ 7–10kg dế tươi.

Ngoài kinh doanh dế thương phẩm, gia đình anh Luân còn sản xuất hơn 15 sản phẩm chế biến từ dế như: Dế sấy, bột dế dinh dưỡng, bánh ăn kiêng, thanh protein từ bột dế… Với mô hình kinh doanh đa dạng này, anh Luân mang về doanh thu từ 400-500 triệu đồng/tháng, trừ chi phí anh lãi gần 150 triệu đồng/tháng.

Có thể thấy, nghề nuôi dế mèn đã vượt qua giới hạn của một trò chơi tuổi thơ để trở thành một vật nuôi chủ lực trong nhiều mô hình chăn nuôi tại nông thôn. Nhờ đặc tính dễ nuôi, chi phí thấp và đầu ra ổn định, dế mang lại giá trị kinh tế rõ rệt, giúp không ít hộ dân cải thiện thu nhập, thậm chí đổi đời nhờ loài côn trùng vốn sở hữu tiếng gáy đặc trưng và khả năng thích nghi tốt với môi trường.