Loại gỗ Việt Nam là 'báu vật rừng xanh', thương lái Trung Quốc ồ ạt thu mua với số lượng lớn có thời điểm giá lên tới nửa tỷ/m³

Gỗ trắc đỏ

Gỗ trắc đỏ là một trong những loại gỗ quý hiếm và có giá trị cao tại Việt Nam. Trên thị trường, giá loại gỗ này dao động từ 100.000 - 800.000 đồng/kg, tùy thời điểm. Đặc biệt, gỗ có đường kính dưới 15 cm có thể đạt 800.000 đồng/kg, trong khi loại trên 15 cm lên tới 1,5 triệu đồng/kg. Nhờ chất lượng vượt trội và nguồn cung khan hiếm, giá gỗ trắc đỏ có thể chạm ngưỡng 500 triệu đồng/m³, tùy biến động thị trường.

Giá gỗ trắc đỏ có thể chạm mốc 500 triệu đồng/m³ (Ảnh minh họa).

Trước những năm 2000, gỗ trắc đỏ dù được đánh giá là một loại gỗ tốt nhưng vẫn chưa thực sự nổi bật về giá trị kinh tế. Mãi đến khi các thương lái Trung Quốc ồ ạt thu mua với số lượng lớn, thị trường gỗ trắc mới bùng nổ, khiến các sản phẩm chế tác từ loại gỗ này trở nên vô cùng đắt giá.

Ông Nguyễn Văn Biên, Giám đốc Trung tâm Cây giống Tam Đảo (Vĩnh Phúc), cho biết trắc đỏ thuộc họ đậu và chủ yếu được khai thác để lấy lõi gỗ. Đây là một trong những loại gỗ quý hiếm, có giá trị cao cả về kinh tế lẫn lâm nghiệp.

Gỗ trắc đỏ sở hữu màu sắc đặc trưng, dao động từ đỏ sẫm, đỏ nâu đến nâu tím. Khi mới cắt, gỗ thường có màu đỏ tươi, nhưng theo thời gian, quá trình oxy hóa khiến màu sắc dần chuyển sang đỏ sẫm hoặc nâu sẫm, tạo nên vẻ đẹp sang trọng và bền vững theo thời gian.

Nhận thức được giá trị của loại cây này, nhiều dự án trồng rừng đã đưa trắc đỏ vào danh mục bảo tồn nhằm giữ gìn nguồn gen quý hiếm. Theo ông Biên, trước đây, tình trạng khai thác trắc đỏ quá mức để phục vụ nhu cầu xuất khẩu sang Trung Quốc đã khiến nguồn tài nguyên này suy giảm nghiêm trọng, cần có biện pháp bảo tồn và phát triển hợp lý.

Lợi ích môi trường của trắc đỏ

Hiện nay, phần lớn nguồn cung gỗ trắc trên thị trường Việt Nam được nhập khẩu từ Lào và Thái Lan. Giải thích về giá trị vượt trội của trắc đỏ Việt Nam, ông Biên cho biết các loại cây lấy lõi như sưa hay trắc đỏ trồng tại Việt Nam thường được đánh giá cao hơn so với những quốc gia khác. Nhờ thổ nhưỡng phù hợp, cây trắc phát triển với vân gỗ đều, màu sắc hài hòa và độ bền cao, tạo nên sự khác biệt lớn so với gỗ cùng loại từ nước ngoài.

Tại Việt Nam, gỗ trắc đỏ phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền Trung như Quảng Nam, Quảng Trị và rải rác ở một số khu vực thuộc Nam Bộ. Ngoài ra, loại cây này cũng xuất hiện tại một số nước Đông Nam Á khác như Lào, Campuchia và Thái Lan.

Theo ông Biên, trắc đỏ không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn có tiềm năng lớn trong phát triển lâm nghiệp. Loại cây này dễ tiêu thụ trên thị trường nhờ nhu cầu sử dụng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực nội thất và chế tác đồ mỹ nghệ. Sau khoảng 20 năm trồng, cây có thể được khai thác để lấy gỗ, mang lại nguồn lợi kinh tế bền vững.

Về chi phí đầu tư, trắc đỏ không đòi hỏi nguồn vốn quá lớn. Mỗi hecta có thể trồng khoảng 500 cây, với chi phí giống vào khoảng 4 triệu đồng, trong khi chi phí phân bón và công chăm sóc chỉ khoảng hơn 10 triệu đồng. Trong suốt quá trình sinh trưởng, cây không yêu cầu chăm sóc quá nhiều. Chỉ cần bón phân hai lần mỗi năm và làm cỏ định kỳ. Khi cây phát triển tán rộng, việc làm cỏ gần như không còn cần thiết, giúp tiết kiệm đáng kể công chăm sóc.

Ngoài giá trị kinh tế, trắc đỏ còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường. Theo ông Biên, loại cây này có khả năng hấp thụ CO₂ rất cao, góp phần cải thiện chất lượng không khí và giảm tác động của biến đổi khí hậu. Rừng trắc đỏ phát triển giúp cân bằng hệ sinh thái, điều hòa khí hậu địa phương và giảm thiểu khí nhà kính trong không khí.

Bên cạnh đó, trắc đỏ có hệ rễ khỏe, ăn sâu vào lòng đất, giúp cây sinh trưởng ổn định ngay cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Tán cây rộng không chỉ tạo bóng mát mà còn bảo vệ đất, giữ nước, chống xói mòn và duy trì độ ẩm cho môi trường xung quanh.

Việc trồng trắc đỏ không chỉ mang lại giá trị kinh tế dài hạn mà còn góp phần bảo vệ rừng, phục hồi hệ sinh thái và giảm tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu. Để khai thác tối đa tiềm năng của loại cây này, cần có chính sách hỗ trợ trồng rừng bền vững, kết hợp giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển kinh tế lâm nghiệp.