Khi cấp sổ đỏ lần đầu, người dân không cần xác nhận đất không có tranh chấp, nguồn gốc đất từ ngày 1/7/2025

Sáng 15/6, tại hội nghị tập huấn toàn quốc vận hành hệ thống chính trị cấp xã mới, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Đỗ Đức Duy có báo cáo về việc thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực nông nghiệp và môi trường khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp.

Tránh phân cấp hình thức

Bộ NN&MT đã rà soát 1.055 văn bản quy phạm pháp luật, xác định rõ 141 thẩm quyền thuộc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, 500 thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ NN&MT và hơn 1.000 nhiệm vụ của chính quyền địa phương. Việc phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường được thực hiện theo nhiều nguyên tắc, trong đó, những nhiệm vụ cụ thể, sát thực tiễn sẽ được giao về cho địa phương, bao gồm HĐND, UBND và Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã.

Từ 1/7, UBND xã thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) lần đầu cho người dân (Ảnh minh hoạ)

Bộ trưởng nhấn mạnh cần tránh “phân cấp hình thức”, tức giao việc nhưng không giao quyền hoặc thiếu nguồn lực, gây lúng túng cho địa phương.

Chuyển 166 thẩm quyền từ Bộ trưởng Bộ NN&MT cho địa phương

Về kết quả phân quyền, phân cấp từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ NN&MT và chính quyền địa phương:

- Phân quyền, phân cấp từ Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ NN&MT 68 thẩm quyền, nhiệm vụ;

- Phân quyền, phân cấp từ Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ NN&MT 48 thẩm quyền, nhiệm vụ;

- Phân quyền, phân cấp từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho Chính quyền địa phương 17 thẩm quyền, nhiệm vụ.

- Kết quả phân quyền, phân cấp từ Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho chính quyền địa phương có 166 thẩm quyền, nhiệm vụ;

(Ảnh minh hoạ)

- Phân quyền, phân cấp từ chính quyền cấp tỉnh cho chính quyền cấp xã có 11 thẩm quyền, nhiệm vụ.

Các thẩm quyền, nhiệm vụ đã được phân quyền, phân cấp cho địa phương mà có quy định phải xin ý kiến của cơ quan Trung ương trước khi quyết định, phê duyệt thì nay không phải thực hiện, cơ quan, người có thẩm quyền của địa phương tự quyết định phải bảo đảm theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Mặt khác, yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền ở Trung ương phải bàn giao và cơ quan, người có thẩm quyền ở địa phương tiếp nhận các hồ sơ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày 01/7/2025 để chính quyền địa phương quản lý nhà nước theo thẩm quyền, nhiệm vụ được giao.

Theo Nghị định 131/2025/NĐ-CP và 151/2025/NĐ-CP, 192 thẩm quyền và nhiệm vụ từ chính quyền cấp huyện được phân bổ lại: 14 chuyển lên cấp tỉnh, 178 giao cho cấp xã. Trong lĩnh vực đất đai, một số thẩm quyền của HĐND và UBND cấp tỉnh được chuyển về Chủ tịch UBND tỉnh để tăng tính linh hoạt và chủ động.

Ngoài ra, trong lĩnh vực đất đai, chuyển 2 thẩm quyền của HĐND cấp tỉnh cho UBND cấp tỉnh thực hiện liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, bảng giá đất; chuyển 54 thẩm quyền của UBND cấp tỉnh cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh thực hiện liên quan đến dự án xây dựng bảng giá đất, giá đất cụ thể, khu vực, phạm vi cần lập bản đồ địa chính, điều tra, đánh giá đất đai...

Cấp sổ đỏ không cần xác nhận về nguồn gốc đất

(Ảnh minh hoạ)

Nghị định số 151/2025/NĐ-CP thiết kế lại trình tự, thủ tục thực hiện 55 thủ tục hành chính và cắt giảm 165 ngày thực hiện thủ tục hành chính; trong đó bỏ 3 bước công việc: phải có Hội đồng đăng ký đất đai trong thủ tục cấp Giấy chứng nhận lần đầu; ký hợp đồng thuê đất; xác định giá đất trong thủ tục đăng ký biến động trên đất được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm.

Nghị định số 151/2025/NĐ-CP cũng quy định cắt bỏ 11/66 (tương đương 16,67%) thủ tục hành chính về đất đai; cắt bỏ 08/24 điều kiện thực hiện dịch vụ trong lĩnh vực đất đai (tương đương 33,33%); cắt bỏ 08 loại giấy tờ như hồ sơ cấp Giấy chứng nhận lần đầu bỏ giấy tờ xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về đủ điều kiện tồn tại nhà ở, công trình.

Việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cũng được đơn giản hóa. Chủ tịch UBND cấp xã sẽ trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ như giao đất, cho thuê đất, thu hồi, bồi thường, tái định cư... Việc nộp hồ sơ có thể thực hiện ở bất kỳ điểm tiếp nhận nào trên địa bàn tỉnh.

Đặc biệt, khi làm thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu, người dân không cần xác nhận về nguồn gốc đất, tính ổn định, hay tranh chấp như trước đây. UBND cấp xã sẽ xử lý thủ tục mà không yêu cầu người dân bổ sung giấy tờ chỉnh lý do thay đổi mô hình chính quyền.