IELTS thành 'vé vàng' tuyển sinh: 29 điểm vẫn trượt, 27 điểm lại đỗ đại học

Mùa tuyển sinh đại học năm nay chứng kiến một hiện tượng chưa từng có: cả nước chỉ có 9 thí sinh đạt 30 điểm tuyệt đối trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, nhưng hàng trăm thí sinh lại có điểm xét tuyển chạm mốc 30/30. Sự chênh lệch này đến từ việc cộng điểm ưu tiên, khuyến khích, đặc biệt là từ các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế như IELTS.

Điển hình, tại Trường Đại học Công nghệ Hà Nội, có hơn 190 thí sinh đạt điểm xét tuyển tuyệt đối 30/30 sau khi tính điểm cộng. Nếu không có điểm khuyến khích, nhóm này chỉ đạt từ 27 điểm tổ hợp 3 môn. Tương tự, tại Trường Đại học Y Dược TPHCM, trong số các thí sinh có điểm xét tuyển vào ngành y khoa là 30, chỉ duy nhất một em đạt điểm thi tuyệt đối, những em còn lại đều được cộng thêm điểm.

Việc cộng điểm khuyến khích và quy đổi chứng chỉ tiếng Anh đã biến IELTS thành 'vé vàng' (Ảnh minh hoạ)

Chính sách cộng điểm và quy đổi đã khiến điểm chuẩn nhiều ngành "leo thang" kỷ lục. Cả nước có tới 6 ngành lấy điểm chuẩn 30/30, thuộc các trường như Đại học Ngoại ngữ (ĐH Huế và ĐHQG Hà Nội), Học viện Khoa học quân sự, Học viện Quân y. Nhiều ngành "hot" khác cũng vươn tới mức trên 29 điểm, như ngành Trí tuệ nhân tạo của Trường Đại học Công nghệ Thông tin (29,6 điểm).

Ngay từ đầu mùa tuyển sinh, việc hàng chục trường đại học công khai cộng điểm cho thí sinh có chứng chỉ IELTS đã gây xôn xao. Mức cộng rất đa dạng, có trường như Đại học Văn hóa Hà Nội cộng tới 3 điểm cho thí sinh có IELTS 4.0. Bên cạnh đó, nhiều trường áp dụng quy đổi chứng chỉ ra điểm môn ngoại ngữ. Mức IELTS 6.0 trở lên thường được quy đổi thành 10 điểm môn Tiếng Anh, một lợi thế cực lớn khi đề thi tốt nghiệp năm nay được đánh giá là rất khó.

Chính sách này đã tạo ra một "cơn sốt" IELTS. Tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, số thí sinh nộp chứng chỉ IELTS hợp lệ tăng 3,7 lần so với năm ngoái.

Tuy nhiên, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM, cho rằng "vé vàng" IELTS đang tạo ra sự bất công nghiêm trọng. Ông phân tích, chính sách này vô tình ưu tiên cho học sinh ở thành thị và có điều kiện kinh tế khá giả.

(Ảnh minh hoạ)

Thực tế cho thấy, học sinh nông thôn, vùng núi rất khó tiếp cận IELTS do thiếu giáo viên giỏi, thiếu trung tâm luyện thi và đặc biệt là rào cản tài chính. Chi phí cho một khóa luyện thi có thể lên đến hàng chục triệu đồng, chưa kể lệ phí thi gần 5 triệu đồng/lần. Trong khi đó, học sinh thành phố có điều kiện tiếp cận các khóa học chất lượng cao một cách dễ dàng.

Điều này dẫn đến nghịch lý: một học sinh 29 điểm ở vùng khó khăn có thể trượt đại học top đầu, vì điểm chuẩn đã bị đẩy lên quá cao bởi các thí sinh được cộng điểm từ chứng chỉ. Trong khi đó, một học sinh khác chỉ đạt 27 điểm nhưng có "vé vàng" IELTS lại trúng tuyển. Mức điểm ưu tiên khu vực (từ 0,25 - 0,75 điểm) trở nên quá nhỏ bé so với mức cộng 1-3 điểm từ chứng chỉ tiếng Anh.

"Đây là cuộc đua không công bằng, nơi chứng chỉ trở thành 'vé vàng' thay vì phản ánh năng lực thực sự", ông Dũng nhấn mạnh.

Để giải quyết bất cập này, ông Dũng đề nghị Bộ GD-ĐT cần siết chặt hơn quy định, ví dụ chỉ cho phép cộng tối đa 1-2 điểm và không quy đổi quá 8 điểm. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ thiết thực cho học sinh ở vùng khó khăn như tăng ngân sách cho các chương trình tiếng Anh miễn phí, cung cấp học bổng thi IELTS, hoặc áp dụng cơ chế ưu tiên riêng để đảm bảo sự công bằng trong giáo dục.