Dự kiến tiền lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ 1/7

Những thay đổi này không chỉ nhằm mục tiêu làm rõ hơn các khoản thu nhập nào sẽ được tính vào cơ sở đóng BHXH mà còn đảm bảo quyền lợi cho người lao động và sự công bằng trong hệ thống an sinh xã hội, phù hợp với tinh thần của Luật BHXH (sửa đổi) sẽ có hiệu lực cùng thời điểm.

1. Làm rõ khoản thu nhập tính đóng BHXH

Theo Điều 7 của dự thảo Nghị định, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc tiếp tục được xác định là tiền lương tháng. Khoản này bao gồm ba thành tố chính: mức lương theo công việc hoặc chức danh người lao động đảm nhận, các khoản phụ cấp lương theo thỏa thuận hoặc quy định, và các khoản bổ sung khác mang tính chất lương.

Một điểm cập nhật đáng chú ý và được nhiều người lao động quan tâm là việc dự thảo lần này đã cụ thể hóa và liệt kê rõ ràng hơn các khoản thu nhập không tính vào tiền lương đóng BHXH. So với các dự thảo trước đó, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu các ý kiến đóng góp và kế thừa những quy định hiện hành để đưa ra danh mục chi tiết. Cụ thể, các chế độ và phúc lợi không thuộc diện đóng BHXH bao gồm:

Từ ngày 1/7/2025, dự kiến tiền lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc (Ảnh minh hoạ)

- Thưởng, bao gồm cả tiền thưởng sáng kiến.

- Tiền ăn giữa ca.

- Các khoản hỗ trợ như: xăng xe, điện thoại, chi phí đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ.

- Các khoản hỗ trợ mang tính chất xã hội như: hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết, người lao động có người thân kết hôn, quà sinh nhật của người lao động.

- Trợ cấp cho người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

- Các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác được ghi thành mục riêng biệt, rõ ràng trong hợp đồng lao động.

Việc làm rõ này được kỳ vọng sẽ giúp cả người lao động và người sử dụng lao động dễ dàng xác định nghĩa vụ đóng BHXH, tránh những tranh chấp không đáng có và đảm bảo tính minh bạch trong việc thực hiện chính sách.

2. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Cùng với việc điều chỉnh cơ sở tính đóng, dự thảo Nghị định cũng quy định chi tiết về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với một số nhóm đối tượng mới được bổ sung vào diện phải tham gia BHXH bắt buộc từ ngày 1/7/2025. Điều này thể hiện nỗ lực của nhà nước trong việc mở rộng diện bao phủ của lưới an sinh xã hội, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân.

Người lao động làm việc theo hợp đồng không trọn thời gian

Đối với những người lao động làm việc bán thời gian nhưng có tổng tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất (dự kiến sẽ là mức lương tối thiểu vùng hoặc một mức tham chiếu mới theo quy định), tiền lương đóng BHXH sẽ là tiền lương tính trong tháng theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động. Dự thảo cũng quy định rõ cách tính cho từng trường hợp cụ thể:

(Ảnh minh hoạ)

- Nếu lương thỏa thuận theo giờ: Tiền lương tháng đóng BHXH = Lương giờ x Số giờ làm việc trong tháng (theo hợp đồng).

- Nếu lương thỏa thuận theo ngày: Tiền lương tháng đóng BHXH = Lương ngày x Số ngày làm việc trong tháng (theo hợp đồng).

- Nếu lương thỏa thuận theo tuần: Tiền lương tháng đóng BHXH = Lương tuần x Số tuần làm việc trong tháng (theo hợp đồng).

Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố

Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc cho nhóm đối tượng này là mức phụ cấp hằng tháng mà họ được hưởng. Tuy nhiên, có một quy định quan trọng: nếu mức phụ cấp này thấp hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất, thì tiền lương đóng BHXH sẽ được tính bằng chính mức thấp nhất đó (dự kiến bằng mức tham chiếu theo quy định của Chính phủ).

Dân quân thường trực

Nhóm này sẽ đóng BHXH dựa trên cơ sở tiền lương tương tự như đối với hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an nhân dân; và học viên các trường quân đội, công an, cơ yếu đang theo học và được hưởng sinh hoạt phí.

Nhóm quản lý doanh nghiệp và hợp tác xã có hưởng lương

(Ảnh minh hoạ)

Bao gồm người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, thành viên Hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã, nếu có hưởng tiền lương, cũng thuộc đối tượng này. Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với họ là tiền lương mà họ được hưởng theo quy định của pháp luật.

Những điều chỉnh và bổ sung trong dự thảo Nghị định này là bước đi cần thiết để cụ thể hóa các quy định của Luật BHXH (sửa đổi), hướng tới một hệ thống BHXH ngày càng công bằng, minh bạch và bền vững hơn. Việc xác định rõ ràng tiền lương đóng BHXH và mở rộng đối tượng tham gia không chỉ đảm bảo quyền lợi an sinh lâu dài cho người lao động mà còn góp phần ổn định xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế.