Điểm giống nhau của các nạn nhân Hàn Quốc 'rơi' vào trại lừa đảo ở Campuchia: Tất cả đều nhắm vào một thứ

Tại Hàn Quốc, sự bùng nổ của các vụ việc đã làm dấy lên một cuộc tự vấn mang tầm quốc gia. Làm thế nào mà một trong những nền kinh tế tiên tiến nhất châu Á, vốn nổi tiếng với trình độ giáo dục cao và sức mạnh công nghệ, lại trở thành "mảnh đất màu mỡ" cho các đường dây lừa đảo ở nước ngoài tuyển dụng?

Khi đã quá muộn

Không ít người thắc mắc, làm thế nào mà một trong những nền kinh tế hàng đầu như Hàn Quốc, vốn nổi tiếng với trình độ giáo dục cao và sức mạnh công nghệ, lại trở thành "mảnh đất màu mỡ" cho các đường dây lừa đảo?

Khi nam sinh viên đại học 22 tuổi Park Min-ho rời quê nhà tại Huyện Yecheon, tỉnh Bắc Gyeongsang, vào ngày 17/7, anh nói với gia đình rằng mình bay sang Campuchia để tham dự một hội chợ việc làm.

Nhưng khoảng một tuần sau, gia đình Park nhận được một cuộc gọi điềm gở từ chính số điện thoại của anh.

Người gọi, sau đó được xác định là một người gốc Hàn mang quốc tịch Trung Quốc, nói rằng Park đã “gây rắc rối” và đang bị giam giữ. Người này yêu cầu 50 triệu won (gần 1 tỷ đồng) để đổi lấy tự do cho anh.

Cha mẹ của Park ngay lập tức liên hệ với Đại sứ quán Campuchia tại Seoul và cảnh sát Hàn Quốc, nhưng nhà chức trách đã không thể xác định được vị trí của anh trước khi kẻ gọi điện cắt đứt liên lạc.

Park cuối cùng được phát hiện đã tử vong vào ngày 8/8 trên một chiếc xe bán tải gần Núi Bokor ở miền nam Campuchia, thi thể anh có nhiều dấu hiệu bị tra tấn.

Vụ bắt cóc và cái chết của anh đã làm dấy lên một làn sóng chấn động toàn quốc về mạng lưới lừa đảo tại quốc gia Đông Nam Á, vốn đã âm thầm giăng bẫy hàng trăm công dân Hàn Quốc.

Trong khi gia đình Park cầu cứu sự giúp đỡ để đưa hài cốt anh về nước, truyền thông Hàn Quốc cũng đồng loạt đưa tin về những người Hàn Quốc khác đã mất tích hoặc đột ngột không thể liên lạc được sau khi đến Campuchia.

Đối mặt với phản ứng của công chúng, Seoul đã ban hành cảnh báo du lịch “mã đen” đến một số thị trấn ở Campuchia, đồng thời tiến hành các cuộc điều tra.

Tuy nhiên, ông Jo Ho-yeon, một nhà hoạt động chống cờ bạc ở Hàn Quốc, nói với This Week in Asia rằng đây chỉ là "phần nổi của tảng băng chìm".

Vì sao các nhóm tội phạm hoạt động tại Campuchia?

Theo JoongAng Daily, mặc dù các mạng lưới lừa đảo trực tuyến từ lâu đã phát triển mạnh trên khắp Đông Nam Á, các thị trấn hẻo lánh ở biên giới Campuchia đã trở thành địa điểm lý tưởng cho tội phạm quy mô công nghiệp.

Dịch Covid-19 càng khoét sâu lỗ hổng đó. Khi ngành du lịch bốc hơi, các sòng bạc và khách sạn đóng cửa đã được chuyển đổi thành các "trung tâm cuộc gọi" có tường bao, thực chất hoạt động như những "khu phức hợp tội phạm", nơi hàng trăm nhân viên thực hiện các vụ lừa đảo đầu tư và lừa đảo tình ái giả mạo nhắm vào các nạn nhân trên khắp châu Á.

Các báo cáo mô tả một ngành công nghiệp đa tầng lớp, trong đó các tổ chức tội phạm hoạt động giống như các tập đoàn đa quốc gia, với đầy đủ ban điều hành, người tuyển dụng và quản lý cấp trung.

Các hình thức lừa đảo mà chúng thực hiện rất đa dạng, từ "lừa đảo qua giọng nói" (voice phishing), lừa đảo tiền điện tử, cho đến các kịch bản lừa đảo tình ái (romance ploys) tinh vi nhằm thao túng nạn nhân chuyển tiền.

Giới chức Hàn Quốc cho biết nhiều tổ chức tội phạm tại Campuchia do các công dân Trung Quốc hoặc các nhóm hỗn hợp người Trung Quốc và người gốc Hàn từ Trung Quốc điều hành. Chúng xử lý mọi thứ, từ tuyển dụng, hậu cần đến vận hành CNTT.

Người Hàn Quốc mắc bẫy thế nào?

Nguồn cơn bi kịch của nhiều nạn nhân Hàn Quốc bắt nguồn từ những tin đăng tuyển dụng hấp dẫn trên mạng - đưa ra mức lương cao cho các công việc có vẻ hợp pháp như dịch thuật hoặc nhập liệu.

Sau lần liên lạc đầu tiên, cuộc trò chuyện thường chuyển sang KakaoTalk, ứng dụng nhắn tin phổ biến của Hàn Quốc. Tại đây, những kẻ tuyển dụng xây dựng lòng tin, sắp xếp chuyến đi và thường thanh toán tiền vé máy bay, thị thực.

Ảo tưởng về một công việc hợp pháp tan vỡ ngay khi họ đến nơi. Những người mới đến nhận ra mình bị giam lỏng trong các khu phức hợp có bảo vệ và bị buộc phải làm việc nhiều giờ liền cho các đường dây lừa đảo.

Nhưng một số kẻ tuyển dụng đã thừa nhận với các phóng viên Hàn Quốc rằng nhiều trong số đó biết rõ các hoạt động này là phi pháp nhưng vẫn đến.

Với những nạn nhân cả tin, các thỏa thuận công việc ban đầu nhanh chóng biến thành sự cưỡng bức. Hộ chiếu và điện thoại bị tịch thu, người thân bị đe dọa, và các hình phạt thể xác được áp dụng để ép chạy đủ "chỉ tiêu". Một số người sống sót mô tả việc bị đánh đập hoặc chích điện vì không đạt mục tiêu.

Tiền "dễ kiếm"?

Số liệu chính thức từ Bộ Tư pháp Hàn Quốc cho thấy, trong số 2.000 đến 3.000 công dân nước này đã đến Campuchia trong ba năm qua vẫn chưa quay trở về.

Ông Kim Yoo-bin, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Lao động Hàn Quốc, chỉ ra nguyên do việc người Hàn Quốc quan tâm đến ra nước ngoài làm việc như Campuchia, để rồi rơi vào bẫy. Tất cả đều phản ánh thị trường lao động trong nước đang gặp khó khăn.

Ông cho biết các công ty Hàn Quốc đang giảm số lượng tuyển dụng mới, đồng thời chủ yếu giới hạn tuyển dụng ở những nhân sự đã có kinh nghiệm chuyên môn.

"Điều này có nghĩa là nếu không có kinh nghiệm, rất khó tìm được việc làm, khiến những người trẻ tuổi hiện nay rất chật vật để kiếm được một công việc," ông Kim nói với This Week in Asia.

Ông nói thêm rằng ở Hàn Quốc, "chỉ riêng việc thất nghiệp đã mang một sự kỳ thị". Kết quả là một số người quay sang tìm kiếm các công việc ở nước ngoài, bất cứ nơi nào hứa hẹn một mức lương hoặc kinh nghiệm để "làm đẹp" hồ sơ của họ.

Đối với Jo, nhà hoạt động chống cờ bạc, yếu tố chung gắn kết tất cả những người Hàn Quốc bị mắc bẫy trong thế giới ngầm tội phạm ở Đông Nam Á chính là tuổi trẻ của họ.

"Nếu có một mô thức chung, thì đó là hầu hết nhân viên đều là những người trẻ tuổi đang thất nghiệp," ông nói.

"Họ chỉ là những người bình thường, từng học đại học và muốn có một cuộc sống tốt."