Có được xây kín đất rồi trổ cửa sổ sang nhà hàng xóm không?

Gần đây, anh Nguyễn Văn Hùng (35 tuổi, Hà Nội) đã chia sẻ về vấn đề mà gia đình mình đang gặp phải. Anh Hùng cho biết: "Hàng xóm xây tầng hai kín hết diện tích đất, nay còn mở cửa sổ và lắp quạt thông gió hướng thẳng sang nhà tôi. Việc này có được phép không? Nếu không, tôi nên khiếu nại ở đâu và bằng cách nào?".

Đây không chỉ là nỗi lo của riêng anh Hùng mà còn là vấn đề phổ biến trong các khu đô thị đông đúc, nơi các công trình xây dựng liền kề nhau.

Giải đáp thắc mắc này, Luật sư Nguyễn Viết Hoàng Sơn (Công ty Luật Trương Anh Tú) khẳng định: "Việc trổ cửa sổ, lắp quạt thông gió trong xây dựng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, nhất là đối với công trình liền kề".

Luật sư Sơn đã trích dẫn quy định cụ thể tại Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9411:2012, trong đó nêu rõ:

Không được phép mở cửa đi, cửa sổ, cửa thông gió nếu tường nhà xây sát với ranh giới lô đất hoặc ranh giới nền nhà thuộc quyền sử dụng của người khác.

Việc trổ cửa sổ, lắp quạt thông gió trong xây dựng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, nhất là đối với công trình liền kề (Ảnh minh hoạ)

Chỉ được phép mở cửa khi tường xây cách ranh giới ít nhất 2 mét. Trong trường hợp này, cửa sổ cũng chỉ được làm bằng kính cố định, không mở được, và chủ nhà phải chấp nhận việc cửa bị bịt lại nếu nhà bên cạnh xây dựng sau này.

Đối chiếu với trường hợp của anh Hùng, luật sư Sơn kết luận: "việc hàng xóm xây sát vách, kín đất nhưng vẫn mở cửa sổ và lắp quạt thông gió hướng sang nhà anh Hùng là vi phạm quy chuẩn kỹ thuật xây dựng".

Ngoài ra, hành vi này còn có thể xâm phạm quyền riêng tư (theo Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015) và gây ô nhiễm môi trường sống nếu quạt thông gió gây tiếng ồn, khí thải, hoặc mùi khó chịu vượt mức cho phép (theo Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Nghị định 45/2022/NĐ-CP).

Hướng dẫn các bước xử lý khi gặp phải tình huống tương tự

Luật sư Nguyễn Viết Hoàng Sơn đã tư vấn cho anh Hùng một quy trình 3 bước rõ ràng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình:

Bước 1: Thương lượng trực tiếp

(Ảnh minh hoạ)

Trước tiên, hãy trao đổi một cách lịch sự với hàng xóm, nêu rõ những ảnh hưởng tiêu cực như tiếng ồn, mùi, và sự mất riêng tư. Có thể đề nghị họ di dời quạt thông gió, bịt kín hoặc tháo dỡ cửa sổ. Để đảm bảo tính pháp lý, nên lập một văn bản hoặc thư tay ghi lại nội dung thỏa thuận và có chữ ký của cả hai bên làm bằng chứng.

Bước 2: Gửi đơn khiếu nại đến UBND cấp phường

Nếu thương lượng không thành công, người dân có quyền gửi đơn phản ánh hoặc khiếu nại đến Ủy ban nhân dân (UBND) phường nơi có công trình vi phạm. Đơn cần nêu rõ thông tin người gửi, mô tả chi tiết hành vi vi phạm (mở cửa, lắp quạt sai quy định), các ảnh hưởng thực tế và yêu cầu chính quyền kiểm tra, xử lý.

Bằng chứng đính kèm: Hình ảnh, video, ghi âm chứng minh vi phạm.

Thời gian giải quyết: UBND phường có trách nhiệm trả lời trong vòng 15 ngày làm việc.

Bước 3: Khiếu nại lên cấp cao hơn

Trong trường hợp UBND phường không giải quyết hoặc giải quyết không thỏa đáng, người dân có quyền tiếp tục gửi đơn khiếu nại lên UBND cấp thành phố. Đơn khiếu nại lần hai cần nêu rõ lý do, kèm theo văn bản phản hồi của cấp phường (nếu có) và toàn bộ bằng chứng liên quan. Thời hạn giải quyết đối với các vụ việc phức tạp có thể lên đến 45 ngày.