Chính thức xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng: Những ngân hàng, doanh nghiệp nào 'sáng cửa' tham gia?

Ngày 26/8/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP, sửa đổi và bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Thay đổi mang tính bước ngoặt nhất của nghị định mới là việc bãi bỏ quy định Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, cũng như xuất và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất.

Cánh cửa tham gia thị trường sản xuất vàng miếng nay đã rộng mở cho các doanh nghiệp và ngân hàng, tuy nhiên đi kèm với đó là những điều kiện không hề dễ dàng. Cụ thể, để được cấp phép, doanh nghiệp phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng, trong khi điều kiện đối với ngân hàng thương mại lên tới 50.000 tỷ đồng. Ngoài ra, các đơn vị này phải nằm trong danh sách được Ngân hàng Nhà nước cấp phép kinh doanh mua, bán kim loại quý và không có vi phạm chưa được khắc phục.

Theo quy định mới, doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ, ngân hàng là 50.000 tỷ đồng (Ảnh minh hoạ)

Những ứng cử viên tiềm năng

Với "hàng rào" vốn điều lệ mới, thị trường đã nhanh chóng định hình được những cái tên đủ tiêu chuẩn tham gia.

Về phía doanh nghiệp, chỉ một số "ông lớn" đầu ngành như PNJ, DOJI, SJC có thể đáp ứng mức vốn 1.000 tỷ đồng.

Trong khi đó, ở nhóm ngân hàng, cuộc đua trở nên sôi động hơn với hàng loạt tên tuổi lớn thỏa mãn điều kiện vốn điều lệ trên 50.000 tỷ đồng, bao gồm Vietcombank, MB, VPBank, Techcombank, BIDV, VietinBank, Agribank và ACB.

Ngân hàng nào có lợi thế nhất?

Dù nhiều ngân hàng đáp ứng điều kiện về vốn, nhưng lợi thế đang nghiêng về những đơn vị đã có sự chuẩn bị và hệ sinh thái liên quan đến kinh doanh vàng.

- VietinBank được xem là ứng cử viên sáng giá nhất. Ngân hàng này không chỉ đáp ứng yêu cầu vốn mà còn sở hữu 100% vốn tại công ty con là Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý – Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank Gold), vốn đã hoạt động từ năm 2010.

- Sacombank cũng có một công ty con trong lĩnh vực này là Sacombank-SBJ, thành lập từ năm 2008.

- TPBank và Doji có mối quan hệ mật thiết khi Doji là cổ đông lớn nắm hơn 5,9% cổ phần tại TPBank. Ông Đỗ Minh Phú hiện là Chủ tịch HĐQT của cả hai đơn vị.

- SeABank có liên hệ với CTCP Vàng bạc đá quý ASEAN (AJC) thông qua Tập đoàn BRG của bà Nguyễn Thị Nga, Phó Chủ tịch thường trực SeABank.

- ACB cũng là một cái tên đáng chú ý khi không chỉ có quy mô vốn lớn mà còn sở hữu kinh nghiệm dày dặn từ việc từng vận hành sàn giao dịch vàng và kinh doanh vàng trong quá khứ.

Nhìn chung, với việc xóa bỏ cơ chế độc quyền, thị trường vàng miếng Việt Nam hứa hẹn sẽ bước vào một giai đoạn cạnh tranh mới. Trong đó, VietinBank đang nổi lên như một đơn vị có sự chuẩn bị sẵn sàng nhất để nhập cuộc nhờ lợi thế kép về vốn và hệ sinh thái sẵn có.