'Chiến thuật' làm bài để đạt 9 điểm môn Toán trong kỳ thi tốt nghiệp THPT

Kinh nghiệm của thủ khoa Đại học Kinh tế TP.HCM

Từ kinh nghiệm đã trải qua, thủ khoa Nguyễn Thị Thanh Bình, Đại học Kinh tế TP.HCM, cho biết để đạt được từ 8 điểm trở lên ở môn toán thì trước hết chỉ cần làm chắc những câu cơ bản.

Có 3 bài học mà Bình cho rằng sẽ giúp thí sinh nắm chắc được điểm cao ở môn toán trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Bài học đầu tiên là không sai xàm, không sai ẩu, không sai những câu dễ.

Thủ khoa Nguyễn Thị Thanh Bình.

Bài học thứ nhất theo Thanh Bình chia sẻ, để có thể đạt được 8 điểm môn toán, thí sinh chỉ cần học thật kỹ lý thuyết, công thức và biết cách vận dụng chúng một cách chính xác. Hãy thật sự làm cẩn thận những câu đầu, câu cơ bản để nắm chắc được 8 điểm.

Bài học thứ 2, Thanh Bình cho biết là hãy học toán như giao tiếp với bài toán. Vì theo Bình, toán sẽ thiên về logic, mà logic là chuỗi hệ thống, sự kiện liên quan đến nhau và liên kết với nhau bằng mối quan hệ nào đó, chẳng hạn vì A nên có B, vì để có được B phải cần A, để có được D phải cần có A + B + C…

Giao tiếp với bài toán có nghĩa là xác định bài toán này yêu cầu cái gì, kết quả cuối cùng là gì và để đạt được kết quả cuối cùng thì bạn cần biến A, biến B, biến C như thế nào. Và để có biến A, biến B, biến C và kết quả cuối cùng như vậy thì đó là sự xuất hiện của dạng kiến thức nào? Của đạo hàm, tích phân hay bất đẳng thức?... Khi làm bài toán, các bạn cần xác định rõ những yếu tố đó, cũng đồng nghĩa với việc bạn đang giao tiếp với bài toán.

Cô nàng thủ khoa cũng cho biết khi tập thói quen giao tiếp với bài toán như vậy, tức là phân tích những điều kiện cần và đủ để có thể làm được một bài toán thì mọi người sẽ biết cách giải được các dạng toán nâng cao hơn. Vì theo Bình, một bài toán phức tạp thường sẽ gồm những phần kiến thức nhỏ xếp chồng lên nhau và liên kết với nhau.

Bài học thứ 3 của Thanh Bình để nắm chắc được 9 điểm là hãy ôn bài thật kỹ. Khi học và giải bài xong, các bạn đừng vội chạy từ đề này sang đề khác, đừng chú trọng quá nhiều về số lượng mà hãy tập trung ôn lại các lỗi sai, những bài mình không làm được trước đó. Ôn và làm đi làm lại thật nhiều lần, khi đó não của bạn mới có thể nhớ được. Vì não của chúng ta có 2 cơ chế để nhớ, một là sự việc nào đó khiến chúng ta quá ấn tượng, quá sốc sẽ nhớ rất lâu, và hai là phải lặp đi lặp lại nhiều lần", cô nàng đặc biệt lưu ý thí sinh và khẳng định đây là 3 kinh nghiệm, 3 bài học bản thân cô đã ứng dụng để nắm chắc được 9 điểm trong môn toán.

Nhiều điểm mới

Thầy Nguyễn Việt Hải, giáo viên Trường THPT Ban Mai (Hà Nội) nhận định, đề tham khảo môn Toán, Kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 có sự khác biệt rõ rệt so với trước đây cả về cấu trúc, thêm các dạng thức câu hỏi và chú trọng các bài toán thực tế.

Đề phản ánh hướng thay đổi tích cực, đúng với mục tiêu của chương trình mới là giáo dục định hướng phát triển năng lực học sinh. Sự thay đổi này chắc chắn sẽ tác động tích cực tới cách dạy và cách học trong thời gian tới.

(Ảnh minh họa).

Cụ thể, đề gồm 3 dạng thức câu hỏi trắc nghiệm. Dạng thức 1 (3 điểm) là 12 câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn ở mức độ nhận biết và thông hiểu. Đây là phần có nhiều câu hỏi dễ, tạo điều kiện lấy điểm cho phần lớn học sinh, tránh điểm liệt.

Dạng thức 2 (4 điểm) gồm 4 câu trắc nghiệm đúng sai, mỗi câu 4 ý, được sắp xếp tăng dần độ khó từ cấp độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng. Ở dạng thức này, với cách tính điểm 10%, 25%, 50%, 100% học sinh muốn được điểm cao phải nắm vững kiến thức và làm bài thật cẩn thận.

Dạng thức 3 (3 điểm) là 6 câu trắc nghiệm trả lời ngắn gồm 6 câu ở cấp độ vận dụng. Đây là phần khó nhất của đề thi, đòi hỏi kiến thức vững chắc, năng lực đọc hiểu giao tiếp toán học, năng lực giải quyết vấn đề và kiến thức liên môn tốt. Dạng thức này mang đến sự phân hóa mạnh và khó khăn thách thức cho học sinh.

Về nội dung kiến thức, đề có 30% kiến thức lớp 11 (3 điểm) gồm các nội dung: Hình học không gian; lượng giác; dãy số, cấp số cộng, cấp số nhân; mũ - logarit; xác suất cổ điển.

Lớp 12 chiếm 70% (7 điểm) phủ toàn bộ các nội dung kiến thức học sinh được học ở lớp 12: Hàm số, thống kê, tích phân, xác suất có điều kiện, hình học giải tích trong trong không gian.

Riêng câu 2, phần III là phần kiến thức thuộc chuyên đề học tập, phần kiến thức không phải học sinh nào cũng bắt buộc học tập.

Đề thi có sự phân hóa mạnh hơn so với những năm trước. Theo đó, câu hỏi mức độ nhận biết, thông hiểu chiếm 60%; vận dụng chiếm 40%.

Với đề thi này, học sinh khoanh bừa sẽ có mức điểm rất thấp, học sinh trung bình đạt 5 đến 6 điểm; học sinh khá: 6 đến 7 điểm; học sinh giỏi: 7 đến 8 điểm. Để trên 8 điểm học sinh cần có kiến thức vững chắc, kỹ năng phân tích sắc bén, năng lực giải quyết vấn đề và kiến thức liên môn tốt.

Đề thi có đến 50% các bài toán liên quan đến thực tế phù hợp với yêu cầu chương trình mới nhằm gắn Toán học với thực tiễn song học sinh vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn do cả cách dạy và học chưa kịp đổi mới theo yêu cầu của chương trình.

Một số điểm mới về nội dung kiến thức được thầy Nguyễn Việt Hải nhấn mạnh, đó là: Không có bài toán chứa tham số; không có hàm số hợp, hàm ẩn (dạng khó của những năm trước); thêm phần thống kê, xác suất có điều kiện bỏ phần số phức(thay đổi của chương trình mới). Đề có nhiều bài toán liên quan đến thực tế và giảm tính toán phức tạp, tăng kỹ năng đọc hiểu, suy luận, phân tích, giải quyết vấn đề.

Học sinh cần lưu ý gì?

Để đạt điểm cao trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 với môn Toán, thầy Nguyễn Việt Hải lưu ý, các em cần học chắc kiến thức cơ bản, hiểu rõ bản chất vấn đề; tăng cường kiến thức liên môn, liên hệ thực tế.

Học sinh bên cạnh rèn kỹ năng đọc hiểu, phân tích đề bài, năng lực mô hình hóa toán học và năng lực giải quyết vấn đề, cũng cần rèn kỹ năng tính toán nhanh và chính xác.

“Các em cần tăng cường tìm kiếm thông tin để luyện tập đa dạng các nội dung, tránh học tủ, học vẹt. Chú trọng đặc biệt sự cẩn thận ở dạng thức 2 và tính đa dạng Căn cứ trên cấu trúc, nội dung và phạm vi kiến thức của đề thi, học sinh cần xây dựng cho mình chiến lược học tập và ôn luyện một cách chủ động và khoa học”, thầy Nguyễn Việt Hải lưu ý thêm.