'Bóc' chiêu thức 'moi tiền' của kinh doanh đa cấp

09:28 30/08/2013

Thử thách đầu tiên cho N. là trong một ngày phải bán được 3 vé dự hội thảo với giá 49.000 đồng. Sau này N. mới biết, hội thảo này được tổ chức ở nhiều nơi, giá vé không ổn định, có lúc chỉ 20.000 đồng.

Muôn kiểu kinh doanh

Bán hàng đa cấp bất chính hay hình tháp ảo là một hiện tượng biến tướng của phương thức kinh doanh đa cấp, trong đó, lợi nhuận không thực sự được xuất phát từ giới thiệu sản phẩm mà từ việc tuyển dụng các thành viên mới. Đối tượng làm việc của kinh doanh theo mạng là sản phẩm, còn đối tượng của hình tháp ảo là tiền.

Mô hình kinh doanh này du nhập vào nước ta từ những năm đầu thế kỷ 21. Theo thống kê, đến thời điểm cuối năm 2004, tại Việt Nam đã có khoảng 20 công ty đăng ký bán hàng đa cấp. Đến nay, con số đó lên đến cả trăm công ty.


Mô hình kinh doanh đa cấp được chế khá nhiều trên mạng.

Theo đó, thành viên muốn gia nhập công ty phải bỏ một số tiền nhất định dao động vài trăm cho đến cả chục triệu đồng và nhận lại được các sản phẩm tiêu dùng làm "quà tặng" như bếp từ, xoong chảo... cho đến các thực phẩm chức năng, thiết bị y tế như vòng đá chống mất ngủ, máy tập... Nhưng đây không phải là điều đáng bàn, điều gây tranh cãi của mô hình bán hàng đa cấp chính là việc lôi kéo các thành viên khác tham gia với cách gọi mang tính "đồng bào" đó là: chia sẻ cho nhau.

Tuy nhiên, đó là thời xưa, còn thời nay, kinh doanh đa cấp không chỉ gói gọn trong vài sản phẩm thực tế cỏn con mà biến tướng thành nhiều dạng chóng mặt. Cách đây 1 năm, cái tên "MB24" đã làm đau đầu các nhà quản lý và khiến bao gia đình lâm vào cảnh bần cùng, khốn khó. MB 24 hay muaban24 ra đời với danh xưng là thương mại điện tử. Mỗi người tham gia sẽ đóng 5,2 triệu để có một gian hàng ảo trên trang web và kinh doanh tất cả các mặt hàng tùy chọn.

Song, thay vì trở thành tiểu thương chú tâm mua bán hàng hóa, tất cả mọi người lại phải không khéo để "lừa" người thân, bạn bè, hàng xóm tham gia để ăn phần trăm hoa hồng giới thiệu. Thế nên chỉ sau hơn một năm hoạt động, MB 24 đã phát triển được 52 chi nhánh ở 33 tỉnh, thành phố; với hàng nghìn gian hàng "ảo" trên mạng.

Nhiều người ở các miền quê chưa bao giờ biết đến máy vi tính cũng mù quáng lao theo mô hình kinh doanh đa cấp này và khoảng 200 tỷ đồng đã được đút vào túi giám đốc. Và giờ, mọi người lại "rùng mình" khi nhắc đến cái tên Thiên Ngọc Minh Uy.

Có thể khẳng định, người nông dân và sinh viên - 2 tầng lớp đông đảo, cả tin là đối tượng nhắm đến của các công ty đa cấp. Thay vì buôn bán các mặt hàng xa vời với đời sống sinh viên thì chúng đã biến tướng kinh doanh thành những hội thảo khoa học, kỹ năng sống, hoàn thiện bản thân... Tiền học phí, tiền trang trải cuộc sống sinh viên của bố mẹ cho chưa đủ, các bạn sinh viên sẽ được học cách kiếm tiền bằng cách mượn tiền.

Móc túi sinh viên từ hội thảo

H.N - một bạn sinh viên ĐH Ngoại thương, quê ở Bình Định cũng có nhiều tò mò về chương trình "Sinh viên khởi nghiệp thời @" của công ty kinh doanh đa cấp NTG nên đã quyết định đăng ký tham gia.


Khởi nghiệp bằng cách bán vé hội thảo cho bạn bè

N. cho biết, tham dự hội thảo, mọi người sẽ được chia thành nhiều nhóm cho vào một căn phòng chơi trò chơi tập thể. Nhóm đứng thành vòng tròn, mỗi người nắm tay của hai người đối diện rồi tìm cách tháo tất cả ra để trở lại vòng tròn ban đầu. Mọi người chơi rất "hăng" nhưng vẫn không tài nào tháo gỡ tay ra được. Lý do được người điều hành hội thảo nêu ra là kiểm tra kỹ năng hoạt động của nhóm. Đây là một trong nhiều trò về làm việc nhóm.

Phần hai, mỗi người sẽ đối mặt với một BGK trả lời phỏng vấn. Người này sẽ bảo các bạn sinh viên giới thiệu về bản thân, điểm mạnh, yếu, phương tiện đi lại, tại sao tham gia khóa học, biết gì về công ty... Tất cả ngồi hơn một giờ đồng hồ để chờ kết quả. Ai cũng nghĩ số người đỗ không nhiều vì ít mới chất lượng nhưng cả trăm người tham gia chương trình đều hầu như trúng hết.

Có 3 người bị loại, trong đó 2 thanh niên đã đi làm và một bạn nữ sinh viên năm 4. Tuy nhiên cho tới tận bây giờ mọi người mới hiểu, họ bị loại vì quá già dặn, còn những người trúng tuyển đều là sinh viên năm 1, năm 2 tò mò, ngây thơ.

Sau khi công bố người được lọt vào mắt xanh, CEO của NTG là Lê Chí Linh bước vào. Chí Linh nói rất nhiều thứ như muốn trở thành chủ doanh nghiệp phải học rất nhiều, trải nghiệm nhiều. Nếu ra ngoài đời những trải nghiệm đó sẽ rất đau và nguy hiểm, nhưng tham gia vào khóa học này, công ty cũng sẽ tạo ra những trải nghiệm xương máu nhưng an toàn hơn.

Các bạn sinh viên tham gia bắt đầu từ việc học kỹ năng Sale, vì theo giải thích một doanh nhân khi bắt đầu sự nghiệp đều từ hai bàn tay trắng. Vừa là chủ vừa là nhân viên của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, ai cũng trải qua việc bán hàng, đi tiếp thị cho mọi người, từ đó mới có kỹ năng giao tiếp, tạo lập nhiều mối quan hệ, rồi sau đó dần phát triển sự nghiệp...

Lê Chí Linh thử thách mọi người đầu tiên là trong một ngày phải bán được 3 vé dự hội thảo: "Con đường doanh nhân - nghệ thuật giao tiếp đỉnh cao" với giá 49.000 đồng (mức giá thấp vì đã được công ty tài trợ 80%). Sau này N. tìm hiểu mới biết hội thảo này được tổ chức ở nhiều nơi, giá vé không ổn định, có lúc chỉ 20.000 đồng, có lúc 49.000 hoặc cao hơn. Chỉ biết rằng nếu bán hết 3 vé trong ngày đầu tiên, họ sẽ chính thức trở thành học viên của công ty.

Ban đầu, chương trình đào tạo này hoàn toàn miễn phí, nhưng khi đi học, mỗi người phải đóng 500.000 đồng là phí để phạt (ví dụ đi học muộn 1 phút phạt 5.000 đồng, nghe điện thoại trong giờ học 20.000 đồng, và số phí này để trừ dần). Sau đó, công ty đưa ra một hợp đồng, nội dung là mọi người sẽ trở thành nhân viên của công ty, có lương và lợi nhuận cao, chuyên bán các mặt hàng của công ty và mỗi tháng phải kiếm ít nhất 500.000 đồng cho công ty. Nếu không hoàn thành nhân viên đó sẽ bị phạt, thời hạn hợp đồng là 1 năm.

N. bức xúc: "Mình không nói hợp đồng là lừa đảo hay khóa học này không có ích nhưng mình có một thắc mắc, đó là ban đầu chương trình 'Sinh viên khởi nghiệp @' nhằm đào tạo các kỹ năng để sinh viên học tập và khởi nghiệp theo mô hình doanh nghiệp, khóa học cũng hoàn toàn miễn phí, vậy mà lại trở thành việc tuyển nhân viên bán hàng cho công ty".

Về thắc mắc này, lý lẽ của công ty giải thích: vì các bạn chưa có kinh nghiệm, chưa có sản phẩm nên công ty cung cấp sản phẩm cho các bạn, phải trải qua cay đắng, vất vả lăn lộn mới có kinh nghiệm, công ty sẽ dạy cách quản lý để lập doanh nghiệp cho riêng mình...

Theo Tri Thức Thời Đại
Có 7 trường hợp nhà đất này bắt buộc phải công chứng, đó là?

Có 7 trường hợp nhà đất này bắt buộc phải công chứng, đó là?

Kiến thức - 1 giờ, 28 phút trước

Theo quy định của Luật Đất đai 2024, sẽ có một số trường hợp nhà đất buộc phải công chứng, người dân cần biết để tránh gặp rắc rối về thủ tục.

Những người 10 năm không đổi số điện thoại là người như thế nào? Đọc xong nhiều người thấy 'quá chính xác'

Những người 10 năm không đổi số điện thoại là người như thế nào? Đọc xong nhiều người thấy 'quá chính xác'...

Kiến thức - 5 giờ, 21 phút trước

Với sự tiến bộ của công nghệ, điện thoại di động đã trở thành một công cụ giao tiếp và xã hội thiết yếu cho tất cả mọi người.

Từ 1/1/2026, hàng nghìn người dân Hà Nội được hỗ trợ 100% mức đóng BHYT, ai cũng cần nắm rõ quyền lợi của mình

Từ 1/1/2026, hàng nghìn người dân Hà Nội được hỗ trợ 100% mức đóng BHYT, ai cũng cần nắm rõ quyền lợi...

Tin trong ngày - 5 giờ, 22 phút trước

Theo Nghị quyết 19 thì Hà Nội sẽ hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế với 4 nhóm đối tượng chính sách và hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội tự...

Không có lương hưu, người 75 tuổi trở lên được trợ cấp 500.000 đồng/tháng nếu đáp ứng điều kiện này

Không có lương hưu, người 75 tuổi trở lên được trợ cấp 500.000 đồng/tháng nếu đáp ứng điều kiện này

Dòng sự kiện - 5 giờ, 22 phút trước

Chính sách trợ cấp hưu trí xã hội cho người từ 75 tuổi, mức hưởng là 500.000 đồng/tháng, có hiệu lực từ ngày 1/7.

Dự đoán điểm chuẩn đại học năm 2025 tăng hay giảm mạnh?

Dự đoán điểm chuẩn đại học năm 2025 tăng hay giảm mạnh?

Tin trong ngày - 5 giờ, 22 phút trước

Theo hướng dẫn của Bộ GDĐT, thí sinh có thể đăng ký, điều chỉnh hoặc bổ sung nguyện vọng xét tuyển một số lần từ ngày 16/7 đến 17h ngày 28/7. Do đó, hôm...

Từ 1/1/2026, hàng nghìn người dân Hà Nội được hỗ trợ 100% mức đóng BHYT, ai cũng cần nắm rõ quyền lợi của mình

Từ 1/1/2026, hàng nghìn người dân Hà Nội được hỗ trợ 100% mức đóng BHYT, ai cũng cần nắm rõ quyền lợi...

Tin trong ngày - 5 giờ, 22 phút trước

Theo Nghị quyết 19 thì Hà Nội sẽ hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế với 4 nhóm đối tượng chính sách và hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội tự...

Không có lương hưu, người 75 tuổi trở lên được trợ cấp 500.000 đồng/tháng nếu đáp ứng điều kiện này

Không có lương hưu, người 75 tuổi trở lên được trợ cấp 500.000 đồng/tháng nếu đáp ứng điều kiện này

Dòng sự kiện - 5 giờ, 22 phút trước

Chính sách trợ cấp hưu trí xã hội cho người từ 75 tuổi, mức hưởng là 500.000 đồng/tháng, có hiệu lực từ ngày 1/7.

Tháng 6 nhuận năm 2025: Một trường hợp đặc biệt không nên tiến hành sang cát, đó là?

Tháng 6 nhuận năm 2025: Một trường hợp đặc biệt không nên tiến hành sang cát, đó là?

Phong thủy - 5 giờ, 22 phút trước

Nếu không muốn ảnh hưởng đến sức khỏe, tài lộc của con cháu thì trong trường hợp dưới đây không nên tiến hành sang cát trong tháng 6 nhuận năm 2025 này.

Dự đoán điểm chuẩn đại học năm 2025 tăng hay giảm mạnh?

Dự đoán điểm chuẩn đại học năm 2025 tăng hay giảm mạnh?

Tin trong ngày - 5 giờ, 22 phút trước

Theo hướng dẫn của Bộ GDĐT, thí sinh có thể đăng ký, điều chỉnh hoặc bổ sung nguyện vọng xét tuyển một số lần từ ngày 16/7 đến 17h ngày 28/7. Do đó, hôm...

Ca sĩ Thái Trinh mang thai con đầu lòng sau nửa năm kết hôn

Ca sĩ Thái Trinh mang thai con đầu lòng sau nửa năm kết hôn

Chuyện làng sao - 5 giờ, 23 phút trước

Ca sĩ Thái Trinh hạnh phúc thông báo đang mang thai con đầu lòng sau nửa năm cưới doanh nhân Thái Minh.

Đăng video mừng sinh nhật tuổi 24, Hoa hậu Đỗ Thị Hà 'lộ' việc chuẩn bị làm...

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Tư, ngày 30 tháng 7, tức mùng 6 tháng 6 âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Tư, ngày 30 tháng 7, tức mùng 6 tháng 6 âm lịch?

Đời sống số - 5 giờ, 24 phút trước

Ngày 30 tháng 7 là thứ Tư, ngày mùng 6 tháng 6 nhuận âm lịch, là sự kết hợp năm Tỵ, tháng Quý Mùi, ngày Canh Tý. Trong môi trường như vậy, con giáp...

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn chọn bức tranh nào trong 4 bức tranh về người đẹp? Xem bạn có được số mệnh may mắn hay trường thọ không?

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn chọn bức tranh nào trong 4 bức tranh về người đẹp? Xem bạn có được số mệnh...

Đời sống số - 5 giờ, 24 phút trước

Đây là một bài trắc nghiệm dựa trên cảm nhận trực giác giúp bạn khám phá xem bạn có được số mệnh may mắn hay trường thọ trong tương lai không – qua việc...

Xem phim Sex Education, tôi nhận ra nếu không dạy con cái nói câu này tương lai chúng dễ trở thành kiểu người bị xã hội ghét!

Xem phim Sex Education, tôi nhận ra nếu không dạy con cái nói câu này tương lai chúng dễ trở thành kiểu...

Tâm sự - 7 giờ, 37 phút trước

Dạy con nói câu này tưởng đơn giản, nhưng là bài học đầu đời mà bất kỳ cha mẹ nào cũng không nên bỏ qua.

Phụ nữ khi già yếu, đi lại không còn nhanh nhẹn, tốt nhất nên giữ kín 2 điều này, đó mới là khôn ngoan thực sự

Phụ nữ khi già yếu, đi lại không còn nhanh nhẹn, tốt nhất nên giữ kín 2 điều này, đó mới là...

Làm sao - 7 giờ, 37 phút trước

Không phải điều gì cũng nên chia sẻ khi tuổi đã xế chiều. Với phụ nữ, đặc biệt khi đã già yếu, có 2 chuyện nên cất giữ trong lòng nếu không muốn bị...

Chung cư mới ở Hà Nội càng ra hàng, giá càng cao, có dự án chạm ngưỡng 330 triệu đồng/m2

Chung cư mới ở Hà Nội càng ra hàng, giá càng cao, có dự án chạm ngưỡng 330 triệu đồng/m2

Tin trong ngày - 7 giờ, 37 phút trước

Thị trường chung cư mới tại Hà Nội đang ghi nhận nguồn cung tăng mạnh nhưng giá bán vẫn tiếp tục leo thang, thiết lập những mốc giá mới cho nhiều khu vực, kể...

Uống sữa vào 1 trong 3 thời điểm này mang lại nhiều lợi ích 'quý như vàng' cho sức khỏe

Uống sữa vào 1 trong 3 thời điểm này mang lại nhiều lợi ích 'quý như vàng' cho sức khỏe

Chăm sóc sức khỏe - 7 giờ, 37 phút trước

Sữa là nguồn thực phẩm giàu dưỡng chất như protein, canxi, magie, kali và vitamin D, có vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe. Chọn thời điểm uống sữa đúng cũng...

Chỉ số MQ là gì? Tại sao một số người cho là MQ quan trọng hơn IQ, EQ?

Chỉ số MQ là gì? Tại sao một số người cho là MQ quan trọng hơn IQ, EQ?

Kiến thức - 7 giờ, 38 phút trước

Trong khi IQ (chỉ số thông minh) và EQ (chỉ số cảm xúc) từ lâu đã được xem là thước đo năng lực cá nhân, thì gần đây một khái niệm mới là chỉ...

Vượt trên cả Singapore, Sydney, Berlin, một địa phương của Việt Nam vừa lọt Top 2 thế giới về điều đặc biệt này

Vượt trên cả Singapore, Sydney, Berlin, một địa phương của Việt Nam vừa lọt Top 2 thế giới về điều đặc biệt...

Tin trong ngày - 7 giờ, 38 phút trước

Theo kết quả khảo sát “City Pulse 2025: The Magnetic City” (tạm dịch "Nhịp đập Thành phố 2025: Thành phố hấp dẫn"), TP.HCM đứng thứ 2 trong số 65 thành phố trên toàn cầu...

Tụ tập đá bóng, đá cầu, chơi cầu lông trên đường giao thông thì bị phạt bao nhiêu tiền theo Nghị định 168?

Tụ tập đá bóng, đá cầu, chơi cầu lông trên đường giao thông thì bị phạt bao nhiêu tiền theo Nghị định...

Tin trong ngày - 7 giờ, 27 phút trước

Việc tụ tập chơi thể thao trên đường bộ, như đá bóng, đá cầu, chơi cầu lông, là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị phạt tiền theo quy định.

Cô gái Hà Nội chi hơn 50 triệu đồng tổ chức sinh nhật cho cún yêu: Đặt tiệc 10 triệu đồng, quà tặng cho chó 25 triệu đồng

Cô gái Hà Nội chi hơn 50 triệu đồng tổ chức sinh nhật cho cún yêu: Đặt tiệc 10 triệu đồng, quà...

Đời sống trẻ - 7 giờ, 27 phút trước

Bỏ số tiền lên tới hơn 50 triệu đồng để tổ chức sinh nhật cho cún cưng, cô gái trẻ ở Hà Nội nhận về không ít ý kiến trái chiều.

Thành phố lớn nhất nước chính thức đổi tên 13 trường THPT, phụ huynh và học sinh cần cập nhật kẻo bị nhầm

Thành phố lớn nhất nước chính thức đổi tên 13 trường THPT, phụ huynh và học sinh cần cập nhật kẻo bị...

Tin trong ngày - 7 giờ, 27 phút trước

UBND TP. Đà Nẵng đã ban hành Quyết định số 610/QĐ-UBND, đổi tên 13 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Nam (cũ), nay chuyển sang trực thuộc Sở...

Khi phụ huynh giao tiếp với giáo viên, nói vài câu này, giáo viên sẽ chú ý đến trẻ hơn, hiệu quả hơn là 'quà tặng'

Khi phụ huynh giao tiếp với giáo viên, nói vài câu này, giáo viên sẽ chú ý đến trẻ hơn, hiệu quả...

Kiến thức - 7 giờ, 27 phút trước

Chỉ khi tất cả trẻ trong lớp đã được đón về mới là thời điểm tốt nhất để giao tiếp, trao đổi chi tiết với giáo viên. Thông qua giao tiếp và trao đổi...

Những con giáp nào may mắn vào Thứ Tư, ngày 30 tháng 7, tức ngày mùng 6 của tháng 6 nhuận âm lịch?

Những con giáp nào may mắn vào Thứ Tư, ngày 30 tháng 7, tức ngày mùng 6 của tháng 6 nhuận âm...

Đời sống số - 7 giờ, 28 phút trước

Thời gian là một sự tiến hóa tự nhiên, sở hữu cả tính khí và năng lượng. Ngày 30 tháng 7, thứ Tư, ngày mùng 6 của tháng sáu nhuận âm lịch, với sự...

Tục ngữ có câu: 'Mua lợn xem chuồng, cưới vợ xem sân', vì sao lại khẳng định như thế? Liệu quan niệm này có còn áp dụng được ở thời nay?

Tục ngữ có câu: 'Mua lợn xem chuồng, cưới vợ xem sân', vì sao lại khẳng định như thế? Liệu quan niệm...

Kiến thức - 8 giờ, 12 phút trước

Thời xưa, tổ tiên để lại nhiều câu ca dao tục ngữ giản dị mà sâu xa, phản ánh kinh nghiệm sống và cách nhìn nhận con người. Trong kho tàng ấy, có những...

Hiện tại, người vi phạm có thể nộp phạt không cần đến trụ sở, không bị tạm giữ GPLX bản cứng?

Hiện tại, người vi phạm có thể nộp phạt không cần đến trụ sở, không bị tạm giữ GPLX bản cứng?

Tin trong ngày - 8 giờ, 13 phút trước

Thay vì quy trình nhiều bước tốn thời gian như trước, hiện nay người vi phạm giao thông tại TP.HCM có thể hoàn tất nghĩa vụ nộp phạt ngay trên điện thoại thông qua...