Bí quyết giúp người Nhật sống thọ top đầu thế giới dù 60% không thích tập thể dục

Theo số liệu từ Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản năm 2021, tuổi thọ trung bình của nam giới nước này là 81,64 tuổi, nữ giới là 87,74 tuổi. Như vậy, tuổi thọ trung bình của người Nhật đạt 84,69 tuổi - con số cao nhất toàn cầu.

Điều thú vị là trong khi nhiều người thường cho rằng nguyên nhân người Nhật sống thọ là nhờ chăm chỉ tập thể dục, thì thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Dữ liệu từ tạp chí y khoa The Lancet Global Health chỉ ra rằng Nhật Bản nằm trong nhóm các quốc gia ít vận động nhất. Thậm chí, theo một báo cáo của Oriental Shinpo dựa trên Khảo sát Dinh dưỡng và Sức khỏe Quốc gia Nhật Bản, hơn 60% người Nhật thừa nhận không thích tập thể dục vì bận rộn công việc và việc nhà, hầu như không có thời gian để luyện tập.

Vậy bí quyết nào giúp người dân xứ sở hoa anh đào vẫn duy trì sức khỏe dẻo dai, tinh thần minh mẫn và tuổi thọ đáng nể như vậy? Câu trả lời nằm ở 5 thói quen sống cực kỳ đáng học hỏi dưới đây.

Nhật Bản nổi tiếng là một trong những quốc gia có tỉ lệ người sống thọ nhất thế giới.

Ăn “ít” nhưng “đủ”

Một điểm nổi bật khác trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản là cách kiểm soát khẩu phần. Trong các bữa ăn gia đình hay tại nhà hàng, món ăn thường được chia thành nhiều phần nhỏ, trình bày trong những chiếc bát, đĩa gọn gàng.

Người Nhật áp dụng nguyên tắc “hara hachi bu”, chỉ ăn đến khi cảm thấy no khoảng 70%. Quan niệm này xuất phát từ niềm tin rằng ăn quá no sẽ gây hại cho cơ thể, trong khi ăn ít hơn một chút lại giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn, đồng thời phòng tránh béo phì và các bệnh liên quan đến lối sống ít vận động.

Dù khẩu phần nhỏ, một bữa ăn Nhật thường có từ 4 - 6 món khác nhau, kết hợp đa dạng rau củ, cá, đậu phụ… để đảm bảo đủ dưỡng chất cho cơ thể. Đây chính là chìa khóa giúp người Nhật duy trì năng lượng làm việc suốt ngày dài mà không bị quá tải.

Ăn thực phẩm tươi, chế biến thanh đạm

Chế độ ăn uống của người Nhật được cả thế giới ngưỡng mộ bởi sự đơn giản, tươi ngon và cân bằng. Họ thường chọn những nguyên liệu sạch, chế biến nhanh gọn như luộc, hấp hoặc nướng nhẹ, chỉ dùng kèm chút nước chấm vừa đủ.

Các món ăn ít dầu mỡ và gia vị đậm, giúp giữ nguyên hương vị tươi mới của thực phẩm. Ngược lại, những món chiên xào, nhiều dầu mỡ tuy ngon miệng nhưng được hạn chế trong bữa ăn hằng ngày vì dễ gây hại cho sức khỏe.

Nhờ vậy, chế độ ăn của người Nhật không chỉ giảm tải cho hệ tiêu hóa mà còn cung cấp dưỡng chất tự nhiên, giúp cơ thể khỏe mạnh, phòng tránh bệnh tật.

Ưu tiên thịt trắng, đặc biệt là cá

Là một quốc đảo, Nhật Bản có nguồn hải sản phong phú và không ngạc nhiên khi cá, tôm, mực… xuất hiện thường xuyên trong khẩu phần hằng ngày. So với thịt đỏ (bò, lợn…), thịt trắng chứa nhiều protein nhưng ít chất béo, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp hay rối loạn mỡ máu.

Người Nhật còn ưa chuộng các loại cá biển sâu, vốn giàu omega-3 và phospholipid - hợp chất được chứng minh có lợi cho sự phát triển trí não, ngăn ngừa suy giảm trí nhớ, đồng thời hỗ trợ phòng chống ung thư và bệnh tim mạch.

Nhờ thói quen ăn nhiều hải sản, chế độ dinh dưỡng của người Nhật luôn ở mức cân bằng, vừa đảm bảo sức khỏe tim mạch, vừa duy trì trí tuệ minh mẫn khi tuổi cao.

Đi bộ và đạp xe - vận động tự nhiên mỗi ngày

Dù không dành nhiều thời gian cho các phòng tập gym hay các môn thể thao cường độ cao, người Nhật vẫn vận động hằng ngày thông qua việc đi bộ và đạp xe.

Từ nhỏ, trẻ em Nhật đã được khuyến khích đi bộ đến trường. Khi trưởng thành, việc đi bộ đến ga tàu điện, bến xe buýt hoặc đạp xe đi làm trở thành thói quen phổ biến. Cách di chuyển này không chỉ thân thiện với môi trường mà còn giúp người dân vận động một cách tự nhiên và đều đặn.

Nhiều nghiên cứu quốc tế, trong đó có công bố trên JAMA Internal Medicine, cho thấy đi bộ thường xuyên giúp giảm nguy cơ tử vong sớm và kéo dài tuổi thọ. Trong khi đó, đạp xe giúp tăng sự dẻo dai của dây chằng, cải thiện sức bền và đốt cháy calo hiệu quả.

Khám sức khỏe định kỳ

Một trong những bí quyết quan trọng giúp người Nhật duy trì tuổi thọ chính là văn hóa kiểm tra sức khỏe định kỳ. Họ coi việc khám sức khỏe như một phần tất yếu của cuộc sống, không chờ đến khi có bệnh mới đi bệnh viện. Chính phủ Nhật Bản cũng thường xuyên tổ chức các trạm khám sức khỏe miễn phí hoặc chi phí thấp để khuyến khích người dân tham gia.

Nhờ vậy, nhiều căn bệnh tiềm ẩn được phát hiện sớm, từ đó việc điều trị trở nên hiệu quả và ít tốn kém hơn. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp giảm tỷ lệ tử vong sớm và kéo dài tuổi thọ trung bình của người dân.