Việc chọn chỗ ngồi trong lớp cho trẻ em có quan trọng không? Giáo viên chủ nhiệm: Vị trí ngồi ảnh hưởng đến kết quả học tập

Một câu chuyện nhỏ được một phụ huynh chia sẻ gần đây khiến nhiều cha mẹ băn khoăn. Cậu con trai tiểu học mang kẹo vào lớp và tự tin rằng ăn trong giờ học, thầy cô cũng không phát hiện. Thực tế, em ngồi ở hàng cuối, vừa xa tầm mắt giáo viên, vừa dễ lẩn khỏi sự chú ý. Khi mẹ đề nghị đổi chỗ cho con, giáo viên lại cho rằng: “Ngồi đâu cũng vậy, chủ yếu là khả năng tập trung của trẻ”.

Vị trí ngồi trong lớp có mối liên hệ rõ rệt với kết quả học tập

Nhưng liệu quan điểm này có thật sự chính xác?

Một nghiên cứu của Đại học Sheffield Hallam (Anh) công bố năm 2018 trên tạp chí FEBS Open Bio cho thấy, vị trí ngồi trong lớp có mối liên hệ rõ rệt với kết quả học tập. Cụ thể, sinh viên ngồi ở vị trí trung tâm và phía trước lớp thường có thành tích tốt nhất, đồng thời tương tác tích cực hơn với giảng viên. Ngược lại, những người chọn ngồi bên rìa hoặc cuối lớp thường ít giao tiếp, dễ ẩn mình. Đáng chú ý, những người bạn ngồi cạnh nhau có kết quả học tập tương đồng, trong khi những em ngồi tách biệt lại thường đạt kết quả thấp hơn.

(Ảnh minh họa)

Dù nghiên cứu này tiến hành trên đối tượng là sinh viên đại học, những người có quyền tự chọn chỗ ngồi, song vẫn gợi mở cho bậc tiểu học và trung học, nơi trẻ thường được giáo viên sắp xếp vị trí. Thực tế, yếu tố tầm nhìn của giáo viên lại có ảnh hưởng không nhỏ. Theo hiệu ứng tâm lý gọi là hiệu ứng tiêu điểm, khi trẻ cảm nhận mình được theo dõi, chúng có xu hướng tập trung và cư xử nghiêm túc hơn. Ngược lại, ở những vị trí ít được để ý, trẻ dễ phân tâm, làm việc riêng mà không bị phát hiện.

(Ảnh minh họa)

Điều này đặt ra bài toán cho giáo viên: làm thế nào để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực từ vị trí ngồi? Các chuyên gia khuyến nghị, việc thay đổi chỗ ngồi định kỳ giúp học sinh luân phiên trải nghiệm mọi vị trí trong lớp, đồng thời giảm tâm lý thiệt thòi hay ưu tiên. Quan trọng hơn cả, giáo viên nên nỗ lực phân bổ sự chú ý và tương tác đồng đều với học sinh ở mọi vị trí, từ hàng đầu đến hàng cuối.

(Ảnh minh họa)

Một giáo viên nghỉ hưu với hơn 30 năm kinh nghiệm từng đúc kết: “Học sinh nào thường xuyên tương tác với giáo viên, chắc chắn thành tích không tệ”. Lý do rất rõ ràng, các em chăm chú lắng nghe, được củng cố kiến thức ngay trong giờ học và rèn thói quen suy nghĩ độc lập.

Có thể nói, vị trí ngồi chỉ là một phần trong bức tranh lớn hơn về môi trường học tập. Điều quan trọng là trẻ được khuyến khích tham gia, đặt câu hỏi, chủ động học hỏi. Khi ấy, dù ngồi ở đâu trong lớp, các em vẫn có cơ hội phát huy tốt nhất khả năng của mình.