Trong một cặp vợ chồng, gen của ai quyết định chỉ số IQ và ngoại hình của đứa con? Câu trả lời của các chuyên gia là nhất quán

06:39 18/05/2025

Mỗi khi chúng ta nhìn thấy một đứa trẻ sơ sinh, luôn có một chủ đề nóng để thảo luận: Đứa trẻ này trông giống cha hay giống mẹ hơn? Đôi mắt này trông giống mắt của bố hay mẹ?

Điều khiến mọi người thắc mắc hơn nữa là liệu chỉ số IQ tương lai của đứa trẻ sẽ được thừa hưởng từ mẹ hay cha? Liệu chỉ số IQ của cha mẹ thông minh hơn có thể được di truyền hoàn toàn cho con cái không?

Tôi tin rằng tất cả độc giả là cha mẹ đều đã từng trải qua khoảnh khắc này hoặc sắp trải qua khoảnh khắc này.

Vậy hôm nay chúng ta hãy nói về chủ đề thú vị này: Trong một cặp vợ chồng, gen của ai quyết định chỉ số IQ và ngoại hình của con họ?

Bí mật của chiều cao

Sự di truyền chiều cao là một hiện tượng rất thú vị. Nếu cả bố và mẹ đều cao thì khả năng cao là đứa trẻ cũng sẽ cao, nhưng điều này không phải là tuyệt đối.

Nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng 60% đến 70% chiều cao được quyết định bởi gen di truyền, nhưng 30% đến 40% còn lại bị ảnh hưởng bởi các yếu tố mắc phải.

Thanh thiếu niên Nhật Bản đã cao thêm trung bình 10 cm trong 30 năm qua, không phải do đột biến gen mà là do lượng sữa họ uống hàng ngày tăng vọt từ 150 ml lên 500 ml.

Sau đây là công thức tính chiều cao khoa học:

Chiều cao khi trưởng thành của bé trai = (chiều cao của bố + chiều cao của mẹ + 13) ÷ 2;

Đối với bé gái, là (chiều cao của bố + chiều cao của mẹ - 13) ÷ 2.

Nhưng đừng sợ công thức này. Ngay cả khi cả hai vợ chồng đều thấp bé, nếu bạn nắm bắt được giai đoạn phát triển quan trọng của con mình và đảm bảo vận động ngoài trời + bổ sung protein chất lượng cao mỗi ngày, con bạn vẫn có thể cao lớn.

Ví dụ, nếu cả bố và mẹ đều cao 1,6 mét, đứa trẻ vẫn có thể cao tới 1,8 mét nếu ngủ đủ giấc, ăn uống hợp lý và tập thể dục!

iq, di truyền

Bí mật của màu da

Bạn có muốn dự đoán màu da tương lai của con mình không? Hãy lấy phần bên trong cánh tay của cặp đôi ra và so sánh nhé! Số lượng tế bào hắc tố được kiểm soát bởi sáu gen chính, trong đó năm gen được di truyền nhiều hơn từ mẹ. Tuy nhiên, luôn có những điều bất ngờ trong việc pha trộn gen: nếu cha mẹ mang gen quy định màu da khác nhau, đứa trẻ có thể có một số phần da giống như màu lúa mì của cha, và những phần khác giống như màu da trắng lạnh của mẹ.

Sự di truyền về màu da có thể được coi là sự di truyền "công bằng" nhất. Đây là kết quả của hoạt động kết hợp của nhiều gen. Nhìn chung, màu da của trẻ sẽ nằm giữa màu da của bố mẹ, nhưng không phải là tuyệt đối.

iq, di truyền

Lông mày và mắt

Các đặc điểm như hình dạng và màu sắc của lông mày và mắt cũng bị ảnh hưởng bởi gen trội và gen lặn. Lông mày rậm hay lông mày lá liễu thanh lịch? Mật độ nang tóc được xác định bởi gen của người cha. Gen này cũng kiểm soát độ dày của tóc - nếu bạn luôn phàn nàn rằng con bạn có mái tóc mỏng giống bố thì gen này có thể là thủ phạm. Tuy nhiên, mức độ testosterone sẽ âm thầm viết lại kịch bản: nhiều cô gái có đôi lông mày nhạt khi còn nhỏ, nhưng lại trở nên đen sau tuổi dậy thì. Đây là kết quả của việc hormone nam kích thích sự phát triển thứ cấp của nang tóc.

iq, di truyền

Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn và có rất nhiều manh mối về mặt di truyền!

Ví dụ, mắt một mí hoặc hai mí. Mắt hai mí là gen trội. Nếu một trong hai bố mẹ có mắt hai mí và người còn lại chỉ có mắt một mí thì khả năng đứa trẻ cũng có mắt hai mí. Tuy nhiên, nếu tổ tiên có mắt hai mí thì có khả năng con cái sẽ thừa hưởng đặc điểm này.

Bí mật của IQ

Khi nói đến việc di truyền chỉ số IQ, nhiều bậc cha mẹ có thể rất lo lắng. Nhìn chung, gen của mẹ "tốt hơn một chút". Nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng các gen liên quan đến IQ chủ yếu nằm trên nhiễm sắc thể X. Vì phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X và nam giới có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y nên các bà mẹ có thể có ảnh hưởng lớn hơn đến sự di truyền chỉ số IQ của con mình. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là gen của bố không quan trọng. Trên thực tế, gen của cả cha và mẹ đều đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển trí tuệ của con cái họ.

Nhưng đừng sợ "thuyết quyết định di truyền".

Hiệu ứng Flynn trong tâm lý học chứng minh rằng chỉ số IQ trung bình của mỗi thế hệ tăng 3%, không phải do tiến hóa di truyền mà là do dinh dưỡng được cải thiện và kích thích nhận thức. Sự hình thành IQ là một quá trình phức tạp. Ngoài yếu tố di truyền, giáo dục tiếp thu , môi trường , dinh dưỡng... cũng có tác động quan trọng đến sự phát triển chỉ số IQ của trẻ.

iq, di truyền

Các yếu tố thu được ảnh hưởng đến IQ

Điều thậm chí còn thú vị hơn là các yếu tố môi trường có tác động đến IQ thậm chí còn lớn hơn cả gen. Ví dụ, cung cấp cho trẻ em một môi trường đọc sách phong phú và khuyến khích trẻ khám phá và đặt câu hỏi có thể giúp trẻ phát triển tốt hơn tiềm năng IQ của mình.

Nhà tâm lý học phát triển Ericsson đã từng nói: "Gen viết nên sự khởi đầu, và cha mẹ quyết định diễn biến của câu chuyện". Đứa trẻ thừa hưởng gen toán học của cha nhưng lại sợ con số có thể bị kìm hãm tiềm năng vì lời nói của mẹ "Không giỏi toán cũng không sao". Trẻ em mang gen mắc chứng khó đọc vẫn có thể trở thành những mọt sách nhỏ trong thư viện nếu chúng có một người cha đọc sách tranh cùng chúng hàng ngày. Vì vậy, thay vì lo lắng về việc con bạn trông như thế nào, tốt hơn là hãy nhớ đến những phát hiện của khoa học não bộ:

Trẻ em được khen ngợi vì "chăm chỉ" thay vì "thông minh" có hoạt động của tế bào thần kinh não tăng 30% khi gặp khó khăn. Bởi vì khi chúng ta nói "Con thực sự có năng khiếu toán", điều trẻ nghe được là "Con không cần phải cố gắng hơn nữa".

Các bà mẹ, đừng lo lắng về việc con mình trông như thế nào. Thay vì lo lắng về việc con bạn "giống ai", tốt hơn là bạn nên chú ý nhiều hơn đến môi trường phát triển và giáo dục của con. Bởi vì điều thực sự quyết định tương lai của đứa trẻ chính là tình yêu thương và sự đồng hành của cha mẹ.

Sau khi đọc xong, các bà mẹ có hiểu không?

Ngoại hình và chỉ số IQ của trẻ không hoàn toàn do cha hoặc mẹ quyết định mà là kết quả của sự kết hợp giữa gen và các yếu tố mắc phải.

Lần tới khi bạn nhìn con mình và tự hỏi bé trông giống ai, hãy nghĩ theo một góc nhìn khác: mỗi đứa trẻ đều là sự kết hợp tuyệt vời giữa gen của cha mẹ và là một thiên thần nhỏ độc đáo.

iq, di truyền

iq, di truyền

iq, di truyền

Điều quan trọng nhất là phải yêu thương chúng hết lòng, đồng hành cùng chúng hết lòng và để chúng phát triển trong tình yêu thương và sự chăm sóc.

Suy cho cùng, sự nuôi dưỡng của tình yêu còn quý giá hơn bất kỳ gen nào!

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thấy gì đầu tiên? Thấy khi nào bạn có thể vượt qua những thời điểm khó khăn và sống một cuộc sống tốt đẹp?

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thấy gì đầu tiên? Thấy khi nào bạn có thể vượt qua những thời điểm khó khăn...

Đời sống số - 26 phút trước

Đây là một bài trắc nghiệm tâm lý trực giác rất thú vị. Nó giúp bạn khám phá cách bạn đối mặt với khó khăn, khả năng vượt qua thử thách và tiềm năng...

Loại gỗ được mệnh danh là 'khối vàng lộ thiên' trị giá hàng trăm tỷ đồng tại Việt Nam

Loại gỗ được mệnh danh là 'khối vàng lộ thiên' trị giá hàng trăm tỷ đồng tại Việt Nam

Kiến thức - 38 phút trước

Loại gỗ này được bán với giá thành đắt đỏ tại Việt Nam.

5 cách tư nhỏ trước tuổi nghỉ hưu sẽ giúp người già sống nhàn hạ, không lo phụ thuộc con cháu

5 cách tư nhỏ trước tuổi nghỉ hưu sẽ giúp người già sống nhàn hạ, không lo phụ thuộc con cháu

Kiến thức - 45 phút trước

Nghỉ hưu không phải là kết thúc của sự nghiệp. Một chiến lược sống mới cho người trăm tuổi: chuyển đổi giữa cuộc đời, khám phá sở thích, chuẩn bị lương hưu thu nhập...

Ngành học ‘khát’ 700.000 nhân sự: Sinh viên vừa tốt nghiệp ra trường đã được săn đón, lương 60 triệu đồng mỗi tháng

Ngành học ‘khát’ 700.000 nhân sự: Sinh viên vừa tốt nghiệp ra trường đã được săn đón, lương 60 triệu đồng mỗi...

Kiến thức - 45 phút trước

Các cuộc tấn công mạng tại Việt Nam đang gia tăng trong khi nhân lực ngành này còn thiếu hụt.

Hà Nội dự kiến mức phạt mới cho xe xăng đi vào vùng cấm

Hà Nội dự kiến mức phạt mới cho xe xăng đi vào vùng cấm

Tin trong ngày - 48 phút trước

TP. Hà Nội đang khẩn trương triển khai các chính sách thúc đẩy chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh, đồng thời tăng cường biện pháp kiểm soát và xử phạt đối với...

Hà Nội dự kiến mức phạt mới cho xe xăng đi vào vùng cấm

Hà Nội dự kiến mức phạt mới cho xe xăng đi vào vùng cấm

Tin trong ngày - 48 phút trước

TP. Hà Nội đang khẩn trương triển khai các chính sách thúc đẩy chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh, đồng thời tăng cường biện pháp kiểm soát và xử phạt đối với...

Công chức địa chính xã sẽ bị phạt rất nặng nếu để xảy ra vi phạm trong quản lý đất đai, cụ thể thế nào?

Công chức địa chính xã sẽ bị phạt rất nặng nếu để xảy ra vi phạm trong quản lý đất đai, cụ...

Dòng sự kiện - 52 phút trước

Trường hợp công chức địa chính xã buông lỏng quản lý, để xảy ra sai phạm về đất đai, hình thức xử lý có thể là kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình...

Việt Nam có một loại nấm được săn lùng khắp thế giới, ăn một lần nhớ cả đời, giá đắt hơn cả thịt bò Wagyu

Việt Nam có một loại nấm được săn lùng khắp thế giới, ăn một lần nhớ cả đời, giá đắt hơn cả...

Tin trong ngày - 1 giờ, 6 phút trước

Đây là một loại nấm quý hiếm và có rất nhiều chất dinh dưỡng, chất sơ, các vitamin và các khoáng chất rất tốt cho sức khỏe. Loại rau dại này được săn lùng...

Ðiểm chuẩn khối ngành Kinh tế năm 2025 dự kiến giảm 1 đến 2 điểm

Ðiểm chuẩn khối ngành Kinh tế năm 2025 dự kiến giảm 1 đến 2 điểm

Tin trong ngày - 1 giờ, 8 phút trước

Sau khi phân tích phổ điểm các môn và mặt bằng chung điểm thi tốt nghiệp THPT 2025, các chuyên gia dự báo dự báo điểm chuẩn tuyển sinh các trường đại học khối...

Những con giáp nào may mắn vào Thứ Năm, ngày 17 tháng 7, tức ngày 23 tháng 6 âm lịch?

Những con giáp nào may mắn vào Thứ Năm, ngày 17 tháng 7, tức ngày 23 tháng 6 âm lịch?

Đời sống số - 2 giờ, 56 phút trước

Thời tiết là một sự tiến hóa tự nhiên, ảnh hưởng tinh tế đến vận may của chúng ta. Ngày 17 tháng 7, thứ năm, ngày 23 tháng 6 âm lịch, con giáp nào...

Thắng áp đảo đối thủ Trung Quốc, Phương Mỹ Chi thẳng tiến vào chung kết 'Sing!Asia 2025'...

Chế độ Bảo hiểm y tế có nhiều sự thay đổi từ 1/7: Ai được Nhà nước 'bao', ai phải tự lo?

Chế độ Bảo hiểm y tế có nhiều sự thay đổi từ 1/7: Ai được Nhà nước 'bao', ai phải tự lo?...

Dòng sự kiện - 2 giờ, 59 phút trước

Việc thay đổi chế độ Bảo hiểm y tế không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng chi phí y tế cho người dân, mà còn góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức...

Sang tên xe máy không cần chủ cũ mới nhất 2025, chi tiết cần làm cụ thể những bước nào?

Sang tên xe máy không cần chủ cũ mới nhất 2025, chi tiết cần làm cụ thể những bước nào?

Kiến thức - 2 giờ, 6 phút trước

Theo quy định hiện hành, việc sang tên xe máy không cần chủ cũ khá dễ dàng với mức lệ phí khoảng 150.000 đồng.

Làm sập nhà hàng xóm khi xây nhà sẽ phải bồi thường ra sao?

Làm sập nhà hàng xóm khi xây nhà sẽ phải bồi thường ra sao?

Kiến thức - 2 giờ, 10 phút trước

Nếu như có căn cứ cho rằng việc thi công móng nhà là nguyên nhân khiến nhà hàng xóm đổ sập, chủ nhà đang thi công sẽ phải bồi thường thiệt hại theo quy...

Chế độ thai sản 2025: Người lao động được hưởng quyền lợi gì khi sinh con năm nay?

Chế độ thai sản 2025: Người lao động được hưởng quyền lợi gì khi sinh con năm nay?

Tin trong ngày - 2 giờ, 13 phút trước

Năm 2025, người lao động khi sinh con sẽ được hưởng những quyền lợi gì theo quy định mới nhất? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các quy định...

Ngành học chưa tốt nghiệp đã có việc làm, ra trường lương hơn 50 triệu/tháng, luôn “khát” nhân lực

Ngành học chưa tốt nghiệp đã có việc làm, ra trường lương hơn 50 triệu/tháng, luôn “khát” nhân lực

Tin trong ngày - 2 giờ, 15 phút trước

Dù thị trường lao động có nhiều khó khăn, nhưng tại nhiều trường đại học cho thấy, ngành học này sinh viên đã có việc làm dù chưa tốt nghiệp.

Sao Việt 19/7: Ca sĩ Tuấn Hưng bất ngờ cạo trọc đầu; Hoa hậu H'hen Niê bụng bầu to 'vượt mặt' vẫn tập gym

Sao Việt 19/7: Ca sĩ Tuấn Hưng bất ngờ cạo trọc đầu; Hoa hậu H'hen Niê bụng bầu to 'vượt mặt' vẫn...

Chuyện làng sao - 2 giờ, 27 phút trước

Tin sao Việt 19/7/2025: Ca sĩ Tuấn Hưng bất ngờ cạo trọc đầu, khẳng định không phải làm hình ảnh. Hoa hậu H'Hen Niê chia sẻ kế hoạch tập luyện trong thời gian mang...

Hơn 20 trường đại học chốt điểm sàn xét tuyển 2025, thấp nhất 12 điểm

Hơn 20 trường đại học chốt điểm sàn xét tuyển 2025, thấp nhất 12 điểm

Tin trong ngày - 2 giờ, 27 phút trước

Hiện tại đã có hơn 20 trường đại học công bố điểm sàn theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT 2025.

3 đối tượng phải chi rất nhiều tiền khi làm sổ đỏ sau ngày 31/12/2025

3 đối tượng phải chi rất nhiều tiền khi làm sổ đỏ sau ngày 31/12/2025

Kiến thức - 3 giờ, 37 phút trước

Khi hết năm 2025, chuyển sang ngày đầu tiên của năm 2026 thì những đối tượng dưới đây phải chi thêm rất nhiều tiền khi làm sổ đỏ.

Từ năm 2026, uống rượu, đi hát karaoke cũng phải chịu thuế theo chính sách mới?

Từ năm 2026, uống rượu, đi hát karaoke cũng phải chịu thuế theo chính sách mới?

Tin trong ngày - 3 giờ, 40 phút trước

Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi. Từ ngày 1/1/2026, nhiều loại hình dịch vụ giải trí như vũ trường, karaoke, massage sẽ bị áp thuế...

Sau kỳ thi tuyển sinh đại học năm 2025, tôi nhận ra rằng một đứa trẻ 'sạch sẽ' mới là đứa trẻ may mắn

Sau kỳ thi tuyển sinh đại học năm 2025, tôi nhận ra rằng một đứa trẻ 'sạch sẽ' mới là đứa trẻ...

Tin trong ngày - 3 giờ, 45 phút trước

Kỳ thi THPT Quốc gia 2025 đã khép lại, các sĩ tử vừa trải qua chuỗi ngày căng thẳng. Trong muôn vàn câu chuyện sau kỳ thi, điều khiến tôi trăn trở nhất không...

5 nghề có nguy cơ bị AI thay thế, đặc biệt nghề số 1: Khi xét nguyện vọng, thí sinh nên cân nhắc kẻo ra trường dễ thất nghiệp

5 nghề có nguy cơ bị AI thay thế, đặc biệt nghề số 1: Khi xét nguyện vọng, thí sinh nên cân...

Kiến thức - 3 giờ, 45 phút trước

Theo dự đoán của tỷ phú Jack Ma thì tương lai không xa những ngày này có thể bị Al thay thế.

10 hành vi ngớ ngẩn 'chết người' trong giao tiếp và đối nhân xử thế, cái thứ 6 nguy hiểm nhất!

10 hành vi ngớ ngẩn 'chết người' trong giao tiếp và đối nhân xử thế, cái thứ 6 nguy hiểm nhất!

Kiến thức - 3 giờ, 51 phút trước

Có những thói quen tưởng vô hại nhưng chính là "sát thủ" thầm lặng hủy hoại các mối quan hệ.

Năm 2025: Người đi xe máy phải đổi Bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6.000.000 đồng, đúng không?

Năm 2025: Người đi xe máy phải đổi Bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6.000.000 đồng,...

Kiến thức - 3 giờ, 53 phút trước

Nhiều thông tin cho rằng, người đi xe máy bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6 triệu đồng, vậy thực hư của việc này...

Chung cư Hà nội sắp bùng nổ nguồn cung, sẽ có 58.100 căn hộ từ 58 dự án, liệu giá có giảm?

Chung cư Hà nội sắp bùng nổ nguồn cung, sẽ có 58.100 căn hộ từ 58 dự án, liệu giá có giảm?...

Tin trong ngày - 3 giờ, 4 phút trước

Ngày 16/7, Savills Việt Nam công bố báo cáo nghiên cứu về thị trường bất động sản Hà Nội và TP.HCM quý II và nửa đầu năm 2025. Trong đó, Savills công bố nhiều...

Nghiên cứu Harvard chỉ ra: Trẻ thích làm 3 việc này thông minh hơn hẳn chúng bạn, cha mẹ đừng cố ngăn cản!

Nghiên cứu Harvard chỉ ra: Trẻ thích làm 3 việc này thông minh hơn hẳn chúng bạn, cha mẹ đừng cố ngăn...

Chăm con - 3 giờ, 11 phút trước

Ai làm cha mẹ cũng mong con mình trở nên xuất chúng, thông minh hơn bạn bè đồng trang lứa. Tuy nhiên, sự khác biệt về mức độ thông minh ở trẻ là điều...