Trong một cặp vợ chồng, gen của ai quyết định chỉ số IQ và ngoại hình của đứa con? Câu trả lời của các chuyên gia là nhất quán

06:39 18/05/2025

Mỗi khi chúng ta nhìn thấy một đứa trẻ sơ sinh, luôn có một chủ đề nóng để thảo luận: Đứa trẻ này trông giống cha hay giống mẹ hơn? Đôi mắt này trông giống mắt của bố hay mẹ?

Điều khiến mọi người thắc mắc hơn nữa là liệu chỉ số IQ tương lai của đứa trẻ sẽ được thừa hưởng từ mẹ hay cha? Liệu chỉ số IQ của cha mẹ thông minh hơn có thể được di truyền hoàn toàn cho con cái không?

Tôi tin rằng tất cả độc giả là cha mẹ đều đã từng trải qua khoảnh khắc này hoặc sắp trải qua khoảnh khắc này.

Vậy hôm nay chúng ta hãy nói về chủ đề thú vị này: Trong một cặp vợ chồng, gen của ai quyết định chỉ số IQ và ngoại hình của con họ?

Bí mật của chiều cao

Sự di truyền chiều cao là một hiện tượng rất thú vị. Nếu cả bố và mẹ đều cao thì khả năng cao là đứa trẻ cũng sẽ cao, nhưng điều này không phải là tuyệt đối.

Nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng 60% đến 70% chiều cao được quyết định bởi gen di truyền, nhưng 30% đến 40% còn lại bị ảnh hưởng bởi các yếu tố mắc phải.

Thanh thiếu niên Nhật Bản đã cao thêm trung bình 10 cm trong 30 năm qua, không phải do đột biến gen mà là do lượng sữa họ uống hàng ngày tăng vọt từ 150 ml lên 500 ml.

Sau đây là công thức tính chiều cao khoa học:

Chiều cao khi trưởng thành của bé trai = (chiều cao của bố + chiều cao của mẹ + 13) ÷ 2;

Đối với bé gái, là (chiều cao của bố + chiều cao của mẹ - 13) ÷ 2.

Nhưng đừng sợ công thức này. Ngay cả khi cả hai vợ chồng đều thấp bé, nếu bạn nắm bắt được giai đoạn phát triển quan trọng của con mình và đảm bảo vận động ngoài trời + bổ sung protein chất lượng cao mỗi ngày, con bạn vẫn có thể cao lớn.

Ví dụ, nếu cả bố và mẹ đều cao 1,6 mét, đứa trẻ vẫn có thể cao tới 1,8 mét nếu ngủ đủ giấc, ăn uống hợp lý và tập thể dục!

iq, di truyền

Bí mật của màu da

Bạn có muốn dự đoán màu da tương lai của con mình không? Hãy lấy phần bên trong cánh tay của cặp đôi ra và so sánh nhé! Số lượng tế bào hắc tố được kiểm soát bởi sáu gen chính, trong đó năm gen được di truyền nhiều hơn từ mẹ. Tuy nhiên, luôn có những điều bất ngờ trong việc pha trộn gen: nếu cha mẹ mang gen quy định màu da khác nhau, đứa trẻ có thể có một số phần da giống như màu lúa mì của cha, và những phần khác giống như màu da trắng lạnh của mẹ.

Sự di truyền về màu da có thể được coi là sự di truyền "công bằng" nhất. Đây là kết quả của hoạt động kết hợp của nhiều gen. Nhìn chung, màu da của trẻ sẽ nằm giữa màu da của bố mẹ, nhưng không phải là tuyệt đối.

iq, di truyền

Lông mày và mắt

Các đặc điểm như hình dạng và màu sắc của lông mày và mắt cũng bị ảnh hưởng bởi gen trội và gen lặn. Lông mày rậm hay lông mày lá liễu thanh lịch? Mật độ nang tóc được xác định bởi gen của người cha. Gen này cũng kiểm soát độ dày của tóc - nếu bạn luôn phàn nàn rằng con bạn có mái tóc mỏng giống bố thì gen này có thể là thủ phạm. Tuy nhiên, mức độ testosterone sẽ âm thầm viết lại kịch bản: nhiều cô gái có đôi lông mày nhạt khi còn nhỏ, nhưng lại trở nên đen sau tuổi dậy thì. Đây là kết quả của việc hormone nam kích thích sự phát triển thứ cấp của nang tóc.

iq, di truyền

Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn và có rất nhiều manh mối về mặt di truyền!

Ads

Ví dụ, mắt một mí hoặc hai mí. Mắt hai mí là gen trội. Nếu một trong hai bố mẹ có mắt hai mí và người còn lại chỉ có mắt một mí thì khả năng đứa trẻ cũng có mắt hai mí. Tuy nhiên, nếu tổ tiên có mắt hai mí thì có khả năng con cái sẽ thừa hưởng đặc điểm này.

Bí mật của IQ

Khi nói đến việc di truyền chỉ số IQ, nhiều bậc cha mẹ có thể rất lo lắng. Nhìn chung, gen của mẹ "tốt hơn một chút". Nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng các gen liên quan đến IQ chủ yếu nằm trên nhiễm sắc thể X. Vì phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X và nam giới có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y nên các bà mẹ có thể có ảnh hưởng lớn hơn đến sự di truyền chỉ số IQ của con mình. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là gen của bố không quan trọng. Trên thực tế, gen của cả cha và mẹ đều đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển trí tuệ của con cái họ.

Nhưng đừng sợ "thuyết quyết định di truyền".

Hiệu ứng Flynn trong tâm lý học chứng minh rằng chỉ số IQ trung bình của mỗi thế hệ tăng 3%, không phải do tiến hóa di truyền mà là do dinh dưỡng được cải thiện và kích thích nhận thức. Sự hình thành IQ là một quá trình phức tạp. Ngoài yếu tố di truyền, giáo dục tiếp thu , môi trường , dinh dưỡng... cũng có tác động quan trọng đến sự phát triển chỉ số IQ của trẻ.

iq, di truyền

Các yếu tố thu được ảnh hưởng đến IQ

Điều thậm chí còn thú vị hơn là các yếu tố môi trường có tác động đến IQ thậm chí còn lớn hơn cả gen. Ví dụ, cung cấp cho trẻ em một môi trường đọc sách phong phú và khuyến khích trẻ khám phá và đặt câu hỏi có thể giúp trẻ phát triển tốt hơn tiềm năng IQ của mình.

Nhà tâm lý học phát triển Ericsson đã từng nói: "Gen viết nên sự khởi đầu, và cha mẹ quyết định diễn biến của câu chuyện". Đứa trẻ thừa hưởng gen toán học của cha nhưng lại sợ con số có thể bị kìm hãm tiềm năng vì lời nói của mẹ "Không giỏi toán cũng không sao". Trẻ em mang gen mắc chứng khó đọc vẫn có thể trở thành những mọt sách nhỏ trong thư viện nếu chúng có một người cha đọc sách tranh cùng chúng hàng ngày. Vì vậy, thay vì lo lắng về việc con bạn trông như thế nào, tốt hơn là hãy nhớ đến những phát hiện của khoa học não bộ:

Trẻ em được khen ngợi vì "chăm chỉ" thay vì "thông minh" có hoạt động của tế bào thần kinh não tăng 30% khi gặp khó khăn. Bởi vì khi chúng ta nói "Con thực sự có năng khiếu toán", điều trẻ nghe được là "Con không cần phải cố gắng hơn nữa".

Các bà mẹ, đừng lo lắng về việc con mình trông như thế nào. Thay vì lo lắng về việc con bạn "giống ai", tốt hơn là bạn nên chú ý nhiều hơn đến môi trường phát triển và giáo dục của con. Bởi vì điều thực sự quyết định tương lai của đứa trẻ chính là tình yêu thương và sự đồng hành của cha mẹ.

Sau khi đọc xong, các bà mẹ có hiểu không?

Ngoại hình và chỉ số IQ của trẻ không hoàn toàn do cha hoặc mẹ quyết định mà là kết quả của sự kết hợp giữa gen và các yếu tố mắc phải.

Lần tới khi bạn nhìn con mình và tự hỏi bé trông giống ai, hãy nghĩ theo một góc nhìn khác: mỗi đứa trẻ đều là sự kết hợp tuyệt vời giữa gen của cha mẹ và là một thiên thần nhỏ độc đáo.

iq, di truyền

iq, di truyền

iq, di truyền

Điều quan trọng nhất là phải yêu thương chúng hết lòng, đồng hành cùng chúng hết lòng và để chúng phát triển trong tình yêu thương và sự chăm sóc.

Suy cho cùng, sự nuôi dưỡng của tình yêu còn quý giá hơn bất kỳ gen nào!

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Nghịch lý chung cư Hà Nội: Cũ nát, tường bong tróc, giá vẫn 'leo thang' gần 100 triệu đồng/m²

Nghịch lý chung cư Hà Nội: Cũ nát, tường bong tróc, giá vẫn 'leo thang' gần 100 triệu đồng/m²

Tin trong ngày - 8 phút trước

Bất chấp tình trạng xuống cấp, thiếu không gian sinh hoạt, nhiều chung cư tại Hà Nội vẫn có giá cao ngất ngưởng nhờ sở hữu vị trí đắc địa cạnh đường vành đai,...

Sân bay duy nhất ở Việt Nam khai thác một chặng sẽ đóng cửa trong 1 năm

Sân bay duy nhất ở Việt Nam khai thác một chặng sẽ đóng cửa trong 1 năm

Dòng sự kiện - 9 phút trước

Sân bay này sẽ đóng cửa trong vòng 1 năm để thực hiện kế hoạch “lên đời”, nâng cấp.

Đàn ông có nốt ruồi ở bốn phía này sẽ mang lại may mắn cho vợ, phụ nữ đừng bỏ lỡ nếu bạn gặp một người như vậy!

Đàn ông có nốt ruồi ở bốn phía này sẽ mang lại may mắn cho vợ, phụ nữ đừng bỏ lỡ nếu...

Đời sống số - 1 giờ, 5 phút trước

Trong văn hóa truyền thống, thuật ngữ "vượng phu" thường được dùng để chỉ những người phụ nữ có thể mang lại may mắn và phước lành cho gia đình, và nam giới đương...

Những biển số xe nào chỉ được sử dụng đến hết tháng 12/2025?

Những biển số xe nào chỉ được sử dụng đến hết tháng 12/2025?

Kiến thức - 2 giờ, 45 phút trước

Bộ Công an đã ban hành Thông tư 79/2024/TT-BCA, mang đến nhiều quy định mới về việc cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký và biển số xe. Đáng chú ý, thông tư này...

Loài cây ‘báu vật’ của Việt Nam, được ví như ‘sứ giả’ từ thời kỳ khủng long

Loài cây ‘báu vật’ của Việt Nam, được ví như ‘sứ giả’ từ thời kỳ khủng long

Kiến thức - 2 giờ, 58 phút trước

Thông hai lá dẹt được xem là "sứ giả" của thời tiền sử, hiện đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Những biển số xe nào chỉ được sử dụng đến hết tháng 12/2025?

Những biển số xe nào chỉ được sử dụng đến hết tháng 12/2025?

Kiến thức - 2 giờ, 45 phút trước

Bộ Công an đã ban hành Thông tư 79/2024/TT-BCA, mang đến nhiều quy định mới về việc cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký và biển số xe. Đáng chú ý, thông tư này...

Loài cây ‘báu vật’ của Việt Nam, được ví như ‘sứ giả’ từ thời kỳ khủng long

Loài cây ‘báu vật’ của Việt Nam, được ví như ‘sứ giả’ từ thời kỳ khủng long

Kiến thức - 2 giờ, 58 phút trước

Thông hai lá dẹt được xem là "sứ giả" của thời tiền sử, hiện đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Bao lâu thì cần thay nước làm mát cho xe ô tô? Nếu làm đúng, động cơ vận hành được tốt và hiệu quả nhất

Bao lâu thì cần thay nước làm mát cho xe ô tô? Nếu làm đúng, động cơ vận hành được tốt và...

Kiến thức - 2 giờ trước

Đối với nhiều tài xế, nước làm mát trong xe sẽ bị hao mòn sau một thời gian. Vậy, bao lâu thì nên thay nước làm mát? Và làm thế nào để lựa chọn...

'Nếu 6 dấu hiệu xuất hiện trong nhà bạn, bạn sẽ có một tương lai tốt đẹp'. 6 dấu hiệu này là gì? Hãy xem nhà bạn có chúng không?

'Nếu 6 dấu hiệu xuất hiện trong nhà bạn, bạn sẽ có một tương lai tốt đẹp'. 6 dấu hiệu này là...

Kiến thức - 2 giờ, 11 phút trước

Bạn có tin vào phong thủy dân gian khi xây nhà không? Một số người hiện nay coi đó là mê tín dị đoan thời phong kiến, thực ra hơi cực đoan! Trên thực...

Xe máy dừng đèn đỏ vẫn bị phạt đến 14.000.000 đồng nếu vi phạm lỗi này, nhiều người chủ quan vẫn hay mắc phải

Xe máy dừng đèn đỏ vẫn bị phạt đến 14.000.000 đồng nếu vi phạm lỗi này, nhiều người chủ quan vẫn hay...

Tin trong ngày - 2 giờ, 23 phút trước

Trong trường hợp người điều khiển xe máy dừng đèn đỏ nhưng đè vạch dừng dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng đáng kể, từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng, kèm...

Tái xuất sau sinh, Quỳnh Lương khoe vòng một táo bạo, liên tục phải dùng đồ để...

3 con giáp “càng kín tiếng càng giàu”: không tranh đấu, không cạnh tranh nhưng sự nghiệp vẫn tiếp tục thăng tiến!

3 con giáp “càng kín tiếng càng giàu”: không tranh đấu, không cạnh tranh nhưng sự nghiệp vẫn tiếp tục thăng tiến!...

Đời sống số - 3 giờ, 46 phút trước

Ba con giáp có sự nghiệp thăng tiến đều đặn trong nửa cuối năm, xoay chuyển vận mệnh và tạo ra tài lộc, chắc chắn sẽ gặt hái được nhiều thành quả xứng đáng....

Hành vi không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu sẽ bị xử phạt nặng, có thể lên tới 10.000.000 đồng

Hành vi không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu sẽ bị xử phạt nặng, có thể lên tới 10.000.000 đồng...

Kiến thức - 3 giờ, 2 phút trước

Nếu công dân đủ 17 tuổi không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu sẽ bị xử phạt cảnh cáo hoặc có thể bị phạt tiền từ 8-10 triệu đồng.

Trẻ em có chỉ số IQ cao thường có những đặc điểm này. Hãy xem con bạn có bao nhiêu đặc điểm trong số đó nhé

Trẻ em có chỉ số IQ cao thường có những đặc điểm này. Hãy xem con bạn có bao nhiêu đặc điểm...

Chăm con - 11 giờ, 31 phút trước

Việc đo lường trí thông minh đã mất hàng thập kỷ nghiên cứu để đạt được kết quả đo lường chính xác nhất có thể. Trước đó, Thang đo Phát triển Toàn cầu Gesell...

Ngoài tiền, đây là ba thứ mà mọi phụ nữ cần có nhất

Ngoài tiền, đây là ba thứ mà mọi phụ nữ cần có nhất

Tâm sự - 11 giờ, 31 phút trước

Ngoài tiền bạc, điều gì phụ nữ quan tâm nhất? Thực ra, ba điều này.

Nên viếng mộ tổ tiên trước hay mộ cha trước? Một vị sư cao cấp cảnh báo: Việc sắp xếp sai thứ tự có thể gây ra tai họa cho thế hệ tương lai

Nên viếng mộ tổ tiên trước hay mộ cha trước? Một vị sư cao cấp cảnh báo: Việc sắp xếp sai thứ...

Đời sống số - 11 giờ, 31 phút trước

Trong phong tục truyền thống, chúng ta nên tỏ lòng thành kính với phần mộ của tổ tiên trước (như ông cố hoặc ông bà của chúng ta) trước khi tỏ lòng thành kính...

Tử vi ngày 30/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Ngọ vận trình vô cùng khởi sắc, Sửu dễ gặp rắc rối vì lời ăn tiếng nói

Tử vi ngày 30/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Ngọ vận trình vô cùng khởi sắc, Sửu dễ gặp rắc rối vì...

Đời sống số - 11 giờ, 45 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 30/9/2025.

Bộ Nội vụ đề xuất tăng lương tối thiểu vùng 7,2% từ 2026 với vùng cao nhất hơn 5,3 triệu đồng/tháng

Bộ Nội vụ đề xuất tăng lương tối thiểu vùng 7,2% từ 2026 với vùng cao nhất hơn 5,3 triệu đồng/tháng

Tin trong ngày - 11 giờ, 45 phút trước

Bộ Tư pháp đang thẩm định dự thảo Nghị định quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Dự thảo do Bộ Nội vụ...

Cây gỗ 4.300 năm tuổi quý như 'kho vàng', được trả giá gần 1 nghìn tỷ vẫn không bán

Cây gỗ 4.300 năm tuổi quý như 'kho vàng', được trả giá gần 1 nghìn tỷ vẫn không bán

Kiến thức - 11 giờ, 45 phút trước

Cây gỗ quý này được nhận xét là một báu vật mà thiên nhiên ban tặng.

'Mật ong điên' là gì? Tại sao người ta phải liều mình trên vách đá hàng trăm mét để săn?

'Mật ong điên' là gì? Tại sao người ta phải liều mình trên vách đá hàng trăm mét để săn?

Kiến thức - 11 giờ, 46 phút trước

Người thợ phải dồn hết can đảm để tiếp cận tổ ong, tay cầm chiếc gậy tre sắc nhọn, tay kia bám vào thang dây. Không có bất kỳ thiết bị bảo hộ nào,...

Người đang hưởng lương hưu qua đời, số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng tối đa mấy người?

Người đang hưởng lương hưu qua đời, số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng tối đa mấy người?

Kiến thức - 11 giờ, 46 phút trước

Khi người đang hưởng lương hưu qua đời, thân nhân đủ điều kiện sẽ được nhận trợ cấp tuất hằng tháng.

Tỉnh miền Bắc có hồ nước ngọt rộng gấp đôi quận Hoàn Kiếm: Gấp 14 lần hồ Tây, chứa kho báu trăm năm vẫn sử dụng tốt

Tỉnh miền Bắc có hồ nước ngọt rộng gấp đôi quận Hoàn Kiếm: Gấp 14 lần hồ Tây, chứa kho báu trăm...

Tin trong ngày - 11 giờ, 47 phút trước

Hồ nước ngọt này không chỉ là nơi cung cấp nước cho 3 đô thị lớn mà còn mang trong mình nhiều bí ẩn về thảm thực vật, tài nguyên lớn vẫn chưa được...

Sống thử ở nhà thuê trước khi mua: “Chiêu” khôn ngoan, tuy ít người dùng nhưng lại tránh sai lầm tiền tỷ

Sống thử ở nhà thuê trước khi mua: “Chiêu” khôn ngoan, tuy ít người dùng nhưng lại tránh sai lầm tiền tỷ...

Kiến thức - 12 giờ, 32 phút trước

Mua nhà là một trong những quyết định tài chính lớn nhất đời người. Thay vì chỉ dựa vào những cách tiếp cận truyền thống, một chiến lược ít phổ biến hơn nhưng cực...

Chính thức áp dụng sổ bảo hiểm xã hội điện tử từ 1/1/2026, có bắt buộc chuyển đổi hay không?

Chính thức áp dụng sổ bảo hiểm xã hội điện tử từ 1/1/2026, có bắt buộc chuyển đổi hay không?

Kiến thức - 12 giờ, 33 phút trước

Năm 2026, sổ bảo hiểm xã hội điện tử chính thức có hiệu lực và có giá trị pháp lý như sổ bảo hiểm xã hội bằng bản giấy.

 Hà Nội lùi bàn về dự án tái thiết công viên hai bên sông Tô Lịch

Hà Nội lùi bàn về dự án tái thiết công viên hai bên sông Tô Lịch

Tin trong ngày - 12 giờ, 34 phút trước

TP Hà Nội chưa khởi công dự án đầu tư xây dựng công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch vào dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng thủ đô (10/10/1954-10/10/2025) như kế...

Dấu hiệu ung thư phổi 'nhìn một cái thấy ngay', bác sĩ khuyên nếu gặp tình trạng này nên đi khám gấp

Dấu hiệu ung thư phổi 'nhìn một cái thấy ngay', bác sĩ khuyên nếu gặp tình trạng này nên đi khám gấp...

Chăm sóc sức khỏe - 12 giờ, 34 phút trước

Một khảo sát cho thấy 29% người bị ung thư phổi có dấu hiệu ngón tay dùi trống. Nếu không chắc chắn móng tay của mình có bình thường hay không, bạn nên đi...