Thứ ba, 14/05/2024
Nguồn gốc câu nói
Vì sao gọi là "Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy", nguồn gốc câu nói này từ đâu mà ra? Câu nói dân gian này ra đời khi có nền giáo dục, có chữ viết mà ông cha để lại chứ không theo sách vở nào cả được người đời truyền tai nhau qua bao nhiêu năm.
Đây cũng chính là lịch trình để mọi người đi lại, thăm hỏi nhau trong 3 ngày Tết Việt đầu năm. Miền Nam có một phiên bản khác là "Mùng một ăn Tết tại gia (nhà), mùng Hai Tết vợ, mùng Ba Tết Thầy".
Câu nói trên phản ánh một nếp sống đẹp của người Việt mỗi dịp Tết đến. Người Việt tin rằng, cả ba mối quan hệ này đều liên hệ trực tiếp và chặt chẽ đến sự xuất hiện, phát triển và trưởng thành của mỗi người. Vì thế cả ba mối quan hệ đó rất quan trọng.
Từ xưa đến nay, Tết Nguyên đán được coi là dịp nghỉ lễ lớn và quan trọng nhất trong năm. Đây là khoảng thời gian để các thành viên trong gia đình có dịp được ngồi quây quần bên nhau sau một năm dài làm việc vất vả.
Đồng thời 3 ngày Tết quan trọng cũng là cơ hội để mọi người thăm hỏi người thân, thầy cô, bạn bè và cầu chúc cho nhau thêm một năm mới bình an và hạnh phúc.
Giải nghĩa câu nói
Theo quan niệm xưa, cha là bên nội, mẹ là bên ngoại. Tức là mùng một vợ chồng, con cái, anh chị em ruột thịt tập trung sang chúc Tết bên nội, mùng hai thì về nhà ngoại thăm hỏi, chúc tụng, tỏ lòng thành kính. Đến mùng ba thì thăm thầy thể hiện truyền thống tôn sư trọng đạo.
Mùng một Tết cha
Trong sách Việt Nam phong tục (1915), cụ Phan Kế Bính (đỗ cử nhân Hán học năm 1906, là nhà báo vừa có cựu học, vừa có có tinh thần duy tân) viết về mồng một Tết: "Cúng gia tiên xong thì con cháu ra mừng tuổi ông bà cha mẹ, lạy hai lạy. Ông bà cha mẹ mừng cho con cháu mỗi đứa một vài xu hoặc một vài hào, gọi là tiền mừng tuổi".
Mùng hai Tết mẹ
Sang ngày mùng hai Tết, vợ chồng con cái ở riêng hoặc đi làm ăn xa nay có dịp về quê ăn Tết nhớ sang nhà ông bà cha mẹ bên ngoại. Nghi thức chung cũng tương tự như bên nội. Con cháu chúc tụng ông bà cha mẹ và ông bà cha mẹ mừng tuổi con cháu bằng những đồng tiền mới bọc trong giấy hồng điều tượng trưng.
Sau những nghi thức vừa trang trọng vừa đầm ấm thân tình như thế, ông bà cha mẹ con cháu thường tổ chức ăn cỗ Tết đông vui. Nghi thức chúc Tết và ăn ngày đầu xuân bao giờ cũng để lại ấn tượng sâu đậm cho mọi người, đặc biệt là tuổi thơ về hạnh phúc gia đình đầm ấm, có trên có dưới, đầy đủ, viên mãn. Nếp sống đẹp ngày Tết thể hiện sự tri ân của con cháu với ông bà cha mẹ hai bên nội ngoại - cái gốc sinh thành và giáo dưỡng mình nên người.
Mùng ba Tết thầy
Ngày xưa thầy đồ dạy học đa số không có chuyện biên chế hay giáo chức ăn lương nhà nước như bây giờ, trừ trường đặc biệt do triều đình lập ra. Người học trước thông chữ hoặc đỗ đạt dạy cho người học sau. Học trò muốn học thì kiếm buồng cau xin nhập môn và lạy thầy hai lạy. Đủ học trò, thầy chọn ngày tế thánh rồi mở lớp. Học hết chữ thầy này, nếu muốn theo đòi bút nghiên, trò lại tìm thầy nhiều chữ hơn để học lên.
Thu nhập của các thầy đồ là quà cáp của phụ huynh. Có sách xưa đã viết, lúc học có năm ngày Tết, như Tết Nguyên đán, Tết thanh minh, Tết đoan dương, Tết Trung thu, mùa nào thức ấy, hoặc cặp gà thúng gạo, hoặc đường mứt bánh trái, hoặc dăm ba quan tiền, tùy tình đa thiểu mà đem đến lễ thầy.
Đạo lý thầy trò ngày xưa rất trọng, thầy được coi trọng như cha. Nhà thầy có việc hiếu hỉ, thì trò thông qua trưởng tràng, giám tràng (cán bộ lớp), chăm lo như việc của chính nhà mình. Khi thầy quy tiên, học trò cũng để tang ba năm, có điều không phải tang phục, tang chế đầy đủ. Để tang trong bụng gọi là tâm tang. Học trò thành đạt thường giúp đỡ thầy trong cuộc sống. Nhà thầy không có con trai nối dõi cúng tế thì trò phải cúng tế cho đến hết đời mình. Người xưa chọn "mùng ba Tết thầy" là theo cái đạo nghĩa đó.
Xem thêm
Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/quan-niem-mung-mot-tet-cha-mung-hai-tet-me-mung-ba-tet-thay-nghia-la..
10 công việc không nên làm đối với người trẻ. Ưu điểm là dễ bắt...
Kiến thức - 1 giờ, 3 phút trước
Cầu Giấy ngày nay đã là một quận với 8 phường, nhưng cái tên của nó lại xuất phát từ một cây cầu rất bé nhỏ nằm trên đường Cầu Giấy, bắc ngang qua...
Kiến thức - 1 giờ, 5 phút trước
Có rất nhiều câu nói kinh điển đã được lưu truyền, chứa đựng kinh nghiệm và trí tuệ được người xưa đúc kết.
Kiến thức - 1 giờ, 5 phút trước
Mọi người nên cẩn thận với những số thuê bao lạ gọi đến, cách tốt nhất là nên biết các nhận biết và kiểm tra số điện thoại lừa đảo trước khi nghe máy....
Kiến thức - 1 giờ, 26 phút trước
Người lao động phải có ít nhất 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và đủ 60 tuổi đối với nam, 55 tuổi đối với nữ mới được hưởng lương hưu.
Đời sống số - 1 giờ, 27 phút trước
Xem tử vi thứ 4 ngày 15/5/2024 của 12 con giáp các tuổi Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi về công việc, tài lộc, sức khỏe, tình duyên...
Kiến thức - 1 giờ, 5 phút trước
Mọi người nên cẩn thận với những số thuê bao lạ gọi đến, cách tốt nhất là nên biết các nhận biết và kiểm tra số điện thoại lừa đảo trước khi nghe máy....
Kiến thức - 1 giờ, 26 phút trước
Người lao động phải có ít nhất 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và đủ 60 tuổi đối với nam, 55 tuổi đối với nữ mới được hưởng lương hưu.
Xài gì - 1 giờ, 27 phút trước
Facebook là mạng xã hội được nhiều người dùng yêu thích, đồng thời cũng là nơi bạn có thể chia sẻ cảm xúc cá nhân và những nội dung khác nhau. Tuy nhiên, trong...
Đời sống số - 1 giờ, 27 phút trước
Xem tử vi thứ 4 ngày 15/5/2024 của 12 con giáp các tuổi Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi về công việc, tài lộc, sức khỏe, tình duyên...
Chuyện làng sao - 3 giờ, 53 phút trước
Là gương mặt quen thuộc trên sóng phim Việt giờ vàng những năm gần đây nhưng hôn nhân của nam diễn viên này vẫn đang là một điều bí ẩn.
Chuyện làng sao - 3 giờ, 53 phút trước
Việt Trinh cho biết cô là tuýp người một khi đã yêu là mất luôn lí trí.
Chuyện làng sao - 3 giờ, 55 phút trước
Trấn Thành 'dở khóc dở cười' khi mẹ bị nói giống Trường Giang khiến anh phải đính chính ngay và luôn.
Chuyện làng sao - 3 giờ, 58 phút trước
Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh đã hiếm hoi xuất hiện tại sân vận động cùng ông xã cổ vũ cho đội bóng.
VIDEO - 3 giờ, 59 phút trước
Giọng ca Hoa nở không màu cho biết rằng bản thân đang mắc bệnh viêm phế quản, ảnh hưởng đến cổ họng nên không thể đi hát thời gian qua.
Kiến thức - 6 giờ, 8 phút trước
Tôi tin rằng phần lớn những người yêu hoa đều đã trồng hoa lâu năm và có bộ phương pháp chăm sóc khéo léo cũng như một số mẹo trồng hoa riêng. Sau khi...
Đời sống số - 7 giờ, 37 phút trước
Hôn nhân không chỉ là sự kết hợp của hai người mà còn là sự kết hợp của hai gia đình.Và điều này có thể gây ra một số rắc rối trong gia đình,...
Địa chỉ ăn ngon - 7 giờ, 54 phút trước
Vào mùa hè, nhiệt độ tăng cao, lượng mồ hôi cơ thể con người tiết ra cũng tăng lên. Ngoài việc bổ sung nhiều nước, mướp là một lựa chọn tốt. Trong ngành thực...
Chăm sóc sức khỏe - 7 giờ, 11 phút trước
Xin chào tất cả mọi người! Hôm nay chúng ta sẽ nói về một loại trái cây mà nhiều người không hợp vị rất ghét - sầu riêng. Nó được mệnh danh là “Vua...
Chăm con - 7 giờ, 12 phút trước
Trong thế giới sành ăn đầy màu sắc này, có một hương vị được người lớn và trẻ em vô cùng yêu thích, đó chính là sô cô la không thể cưỡng lại. Màu...
Chuyện làng sao - 7 giờ, 18 phút trước
Xinh đẹp và sở hữu vóc dáng hoàn hảo, cô được ví là "Lưu Diệc Phi phiên bản châu Phi".
Đời sống số - 8 giờ, 33 phút trước
Bắt đầu từ ngày 15/5, vận may của 4 cung hoàng đạo sẽ tăng trưởng, công việc suôn sẻ, sự nghiệp thăng tiến, cuộc sống khởi sắc hơn.
Chăm sóc sức khỏe - 8 giờ, 33 phút trước
Xin chào mọi người, hôm nay chúng ta sẽ nói về một loại trái cây rất bổ dưỡng là ổi. Khi nghe đến cái tên này, có thể bạn hơi xa lạ nhưng nó...
Kiến thức - 8 giờ, 33 phút trước
Tình yêu giữa anh chị em, tình anh em là mối quan hệ gia đình đẹp đẽ trên đời, ngoài cha mẹ ra, họ là những người thân thiết nhất trên đời.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 19 phút trước
Quý tử nhà Lan Khuê bộc lộ cách sống tình cảm từ nhỏ.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 19 phút trước
Vì quá vui nên Shark Bình đã không tự chủ trong việc đăng dòng trạng thái lên mạng xã hội nhưng không ai hiểu gì.