Những đứa trẻ tự giác làm bài tập, không cần nhắc nhở hóa ra đều có chung 1 kiểu cha mẹ như thế này!

Bài viết này sẽ giúp phụ huynh tìm ra phương pháp đúng đắn, giúp con hình thành thói quen học tập chủ động và tự giác.

1. Việc cha mẹ đồng hành cùng con làm bài tập có thật sự cần thiết?

Nhiều người cho rằng trước đây cha mẹ chẳng cần kèm mà con vẫn học tốt. Nhưng xã hội đã khác xưa, yêu cầu cao hơn, cám dỗ nhiều hơn, trẻ em dễ xao nhãng hơn. Đặc biệt là ở cấp tiểu học, nhất là lớp 1, 2 là giai đoạn trẻ mới làm quen với việc học, chưa có ý thức tự học, chưa biết cách quản lý thời gian. Lúc này, sự nhắc nhở, dẫn dắt từ cha mẹ là cần thiết.

Tuy nhiên, điều quan trọng là phụ huynh cần hiểu rõ mục đích của việc đồng hành là gì. Không chỉ là hoàn thành bài tập đúng và đẹp, mà quan trọng hơn là giúp trẻ hình thành thói quen học tập, năng lực tự quản lý và khả năng tự học.

Nói đơn giản là giai đoạn đầu "phải kèm" là để giai đoạn sau "không cần kèm". Kèm tốt bây giờ là để sau này con tự lập trong học tập.

Nhiều bậc phụ huynh bất ngờ khi con tự giác học tập, làm bài tập không cần nhắc nhở. Hóa ra, bí quyết không nằm ở ép buộc hay thưởng phạt, mà ở cách cha mẹ đồng hành đúng lúc, đúng cách (Ảnh minh họa)

2. Những sai lầm khi cha mẹ kèm con học

Việc kèm con làm bài tập vốn là cơ hội để cha mẹ hiểu con, con học cách rèn kỷ luật và sự tập trung. Nhưng nếu làm sai cách, nó sẽ trở thành "chiến trường" gây mệt mỏi và tổn thương.

Sai lầm 1: Thiếu kiên nhẫn, dễ nổi nóng

Nhiều cha mẹ dễ cáu vì kỳ vọng quá cao hoặc không hiểu khả năng nhận thức của trẻ. Khi con làm sai, viết xấu, chậm hiểu... thì lập tức quát mắng. Thực tế, trẻ nhỏ mới tiếp cận kiến thức mới, não bộ chưa đủ linh hoạt để hiểu nhanh như người lớn. Nếu cha mẹ dùng tư duy người lớn để đánh giá, chỉ thấy bài này dễ thế mà cũng không làm được, thì chỉ tạo thêm áp lực cho con.

Giải pháp: Phụ huynh nên đặt mình vào vị trí của con, điều chỉnh kỳ vọng phù hợp và kiên nhẫn hướng dẫn từ những bước cơ bản nhất.

La mắng, quát tháo không giúp trẻ tiến bộ mà còn khiến trẻ căng thẳng, sợ sai, mất tập trung và ghét học.

Sai lầm 2: Quá kiểm soát, can thiệp nhiều như giám sát viên

Nhiều phụ huynh như cái bóng bên cạnh con: Ngồi kè kè, thấy sai là sửa. Lên kế hoạch học tập thay con. Chạy theo thúc ép, còn con thì dửng dưng. Kết quả là cha mẹ càng mệt, con càng lười, càng phụ thuộc. Hãy nhớ rằng người có trách nhiệm chính với bài tập là con, cha mẹ chỉ hỗ trợ.

Khi con lề mề, có thể nhắc nhở nhẹ, nhưng để con tự chịu hậu quả nếu không làm kịp, để trẻ học được tính trách nhiệm và biết điều chỉnh hành vi.

Thay vì ngồi canh, hãy để con tự làm, cha mẹ có thể làm việc riêng bên cạnh, kiểm tra sau khi con hoàn thành hoặc chỉ hỗ trợ khi con cần.

3. Làm sao để con tự giác làm bài tập? 4 nguyên tắc cha mẹ nên áp dụng

Thiết lập quy tắc từ sớm và nghiêm túc thực hiện

Ngay từ lớp 1, nên cùng con thống nhất những quy tắc rõ ràng về việc học. So với la mắng hay nhắc nhở, việc có nguyên tắc cụ thể hiệu quả hơn nhiều.

Ví dụ:

Trước khi học: phải chuẩn bị sẵn sách vở, ăn nhẹ, đi vệ sinh, không làm gián đoạn giữa chừng.

Trước khi bắt đầu: lập kế hoạch làm môn nào trước, môn nào sau, ước lượng thời gian hoàn thành.

Trong lúc học: không rời bàn, không dùng điện thoại, không chơi đồ chơi.

Sau khi học: phải tự kiểm tra lại bài, không viết cẩu thả, hạn chế dùng tẩy hay bút xoá.

Tùy theo tình hình của con, cha mẹ có thể chọn vài điều trọng điểm để cải thiện từng bước.

Quan sát kỹ, phát hiện điểm yếu

Việc cha mẹ ngồi cùng không chỉ để giám sát mà để quan sát con: Con có tập trung không? Có biết lập kế hoạch học chưa? Có viết cẩu thả, dùng tẩy quá nhiều không? Có ngồi học không yên không?

Sau khi phát hiện vấn đề, hãy chỉ dẫn cụ thể cách khắc phục. Ví dụ, nếu con học thiếu trình tự, hãy dạy con viết danh sách các môn, phân bổ thời gian, sắp xếp thứ tự ưu tiên.

Càng cải thiện được nhiều thói quen, con càng dễ học, càng ít cần cha mẹ can thiệp.

Khen ngợi đúng lúc tạo trải nghiệm tích cực

Khi trẻ cảm thấy mình làm tốt và được công nhận, trẻ sẽ càng muốn cố gắng. Thay vì soi lỗi, cha mẹ hãy chú ý đến tiến bộ nhỏ nhất của con.

Ví dụ: "Mẹ thấy hôm nay chữ con viết đều và gọn hơn nhiều đấy, con chắc đã rất cẩn thận".

Tránh chỉ trích phá hoại tinh thần, hãy dùng lời khen tích cực để tạo động lực.

Trả lại quyền chủ động cho con

Cha mẹ đừng quên: đồng hành là để từng bước rút lui. Mục tiêu cuối cùng là con tự học được, tự quản lý thời gian và trách nhiệm của mình.

Thay vì sắp xếp mọi thứ, hãy hỏi: Hôm nay có những bài gì? Con định học cái gì trước? Mỗi môn cần bao nhiêu thời gian?

Cứ để con tự lên kế hoạch, nếu chưa hợp lý, phụ huynh chỉ nên đưa gợi ý. Khi kiểm tra bài, nếu có lỗi, để con tự tìm sai sót.

Nếu áp dụng đúng cách, cha mẹ có thể đỡ mệt, con thì học ngày càng chủ động và hiệu quả hơn. Việc học không còn là "chiến tranh" mà trở thành thói quen tích cực và quan trọng nhất là, giúp con đi được xa hơn bằng đôi chân của chính mình.