'Mẹ ơi, cho con 10 nghìn tiền tiêu vặt': Phản ứng của cha mẹ khi con xin tiền có thể ảnh hưởng đến tư duy tài chính của trẻ sau này

Một nghiên cứu kéo dài 20 năm tại Đại học Stanford chỉ ra rằng: Cách cha mẹ phản ứng khi con xin tiền từ 7-12 tuổi sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thói quen chi tiêu và khả năng quản lý tài chính của trẻ trong tương lai. Dưới đây là 3 câu nói tuyệt đối không nên thốt ra khi con bạn mở lời xin tiền, dù trong lúc vội hay đang căng thẳng:

“Không có tiền, đợi lớn lên rồi tự đi kiếm!”

Phản ứng phổ biến của nhiều bậc cha mẹ khi bị bất ngờ xin tiền là phủ định ngay và buông một câu: “Không có tiền đâu! Lớn lên rồi tự đi làm mà kiếm!”.

Cách cha mẹ phản ứng khi con xin tiền ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quản lý tài chính của trẻ trong tương lai

Nghe tưởng vô hại, nhưng chính câu nói này lại vô tình gieo vào đầu trẻ nỗi sợ hãi về sự thiếu thốn và khan hiếm tiền bạc. Các nhà tâm lý học phát hiện, những người lớn mắc chứng tiêu xài bốc đồng, mất kiểm soát thường từng sống trong bối cảnh thiếu hụt tài chính lúc nhỏ. Họ hình thành tâm lý có tiền là phải xài ngay, sợ mất cơ hội.

Gợi ý cách phản hồi tốt hơn:

Hãy biến tình huống xin tiền thành một bài học thực tế về tài chính: “Tháng này nhà mình còn 200 nghìn để mua đồ linh tinh. Con muốn dùng cho vở mới hay để dành đi công viên cuối tuần?”.

Cách này vừa giúp con hiểu khái niệm ngân sách, vừa cảm thấy mình được tôn trọng và có trách nhiệm với quyết định tài chính nhỏ.

“Mua cái đó làm gì? Chỉ tổ phí tiền!”

Hãy tưởng tượng: Con bạn say mê sưu tầm thẻ bài, thấy một bộ mới chỉ 20 nghìn và hào hứng xin tiền. Nhưng thay vì lắng nghe, bạn gạt đi với câu: “Mua mấy thứ vớ vẩn đó làm gì? Tiền mà tiêu vậy thì phí quá! Học hành thì không lo!”.

(Ảnh minh họa)

Nghe quen chứ? Nhưng chính kiểu phủ định cảm xúc này khiến trẻ tự ti, chôn giấu sở thích cá nhân và dần xa cách với bố mẹ.

Gợi ý cách phản hồi tốt hơn:

Hãy hỏi lại con: “Con thích bộ thẻ đó vì điều gì? Nếu con mua, con sẽ chơi như thế nào?”. Từ đó, dạy con cân nhắc: “Trong số tiền con có, món đồ này có thật sự cần thiết không? Con có muốn để dành cho món khác giá trị hơn không?”.

Cách trao đổi nhẹ nhàng này giúp trẻ hiểu được giá trị của sự lựa chọn và bắt đầu hành trình tiêu tiền có trách nhiệm.

“Học giỏi đi rồi mẹ mới cho!”

Phụ huynh thường vô thức dùng tiền như phần thưởng để mua sự nỗ lực: “Được 10 điểm thì mẹ cho tiền!” hay “Học thuộc bài này mẹ mua đồ chơi!”. Nghe có vẻ là động lực, nhưng thực tế,tiền bạc đang đánh cắp niềm yêu thích học tập tự nhiên của con.

(Ảnh minh họa)

Có bà mẹ từng chia sẻ: Con trai chị rất mê đọc sách. Nhưng từ khi treo thưởng 10 nghìn mỗi cuốn, cậu bé trở thành một cái máy đọc chỉ vì tiền. Đến khi ngừng thưởng, bé thẳng thừng nói: "Không cho tiền thì con không đọc nữa". Hiện tượng này được gọi là "hiệu ứng Desi". Khi phần thưởng vật chất chen vào hoạt động vốn xuất phát từ sở thích, sẽ làm giảm dần động lực nội tại của trẻ.

Gợi ý cách phản hồi tốt hơn:

Thay vì trả tiền mặt, hãy áp dụng hình thức điêm thưởng tích lũy, ví dụ: “Con hoàn thành bài học hôm nay, mẹ cộng cho con 1 điểm. Đủ 10 điểm, con có thể chọn địa điểm đi chơi cuối tuần". Cách này giúp trẻ học cách lập kế hoạch, kiên trì theo đuổi mục tiêu và biết quý trọng phần thưởng.