Hàng xóm 'lấn' đất làm sổ đỏ: Cần làm gì để bảo vệ quyền lợi?

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Văn phòng Luật Kết Nối, cho biết tranh chấp đất đai là một vấn đề phổ biến, phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, liên quan đến quyền và nghĩa vụ sử dụng đất giữa các bên. Khi xảy ra tranh chấp, nhiều người mong muốn hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) được cho là cấp sai người, sai diện tích.

Luật Đất đai 2024 (Điều 151, khoản 2) quy định rõ các trường hợp Nhà nước thu hồi giấy chứng nhận đã cấp, bao gồm: "Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận; Giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy".

Khi xảy ra tranh chấp đất đai (tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất) mà các bên không hòa giải được thì gửi đơn đến UBND cấp xã nơi có đất để hòa giải (Ảnh minh hoạ)

Theo đó, Luật sư Hùng khẳng định, nếu hàng xóm tự ý kê khai và được cấp sổ đỏ trên phần đất thuộc quyền sử dụng của gia đình bạn, thì việc kê khai này là "không đúng diện tích đất". Bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho hàng xóm.

Các bước cần thực hiện để bảo vệ quyền lợi

Thu thập chứng cứ: Tìm kiếm, thu thập mọi chứng cứ chứng minh nguồn gốc và quá trình sử dụng đất của gia đình bạn. Điều này có thể bao gồm:

- Yêu cầu cán bộ địa chính cung cấp bản đồ địa chính qua các thời kỳ, sổ mục kê.

- Xác minh thông tin về đất đai qua biên lai nộp thuế.

- Tìm kiếm hồ sơ kê khai khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước đây.

(Ảnh minh hoạ)

Hòa giải: Luật sư Hùng nhấn mạnh, hòa giải là thủ tục bắt buộc khi có tranh chấp đất đai. Dựa theo Khoản 2 Điều 235 Luật Đất đai 2024 và khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, nếu các bên không thể tự hòa giải, cần gửi đơn đến UBND cấp xã nơi có đất để được hòa giải.

Khởi kiện tại Tòa án: Nếu hòa giải tại UBND cấp xã không thành công, bạn có quyền gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân nơi có bất động sản để được giải quyết theo quy định của pháp luật.

Như vậy, khi phát hiện hàng xóm có hành vi "lấn" đất trong quá trình làm sổ đỏ, việc thu thập đầy đủ chứng cứ và thực hiện đúng trình tự hòa giải, khởi kiện là vô cùng quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn.