Để hồi sinh sông Tô Lịch: Chỉ trông chờ vào nước Hồ Tây, liệu có đủ?

Theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh từ đầu tháng 2, phương án sử dụng nguồn nước từ sông Hồng và nước đã qua xử lý của Nhà máy xử lý nước thải (NMXLNT) Hồ Tây để bổ cập cho Hồ Tây, sau đó dẫn về sông Tô Lịch đã được xây dựng.

Thực hiện chỉ đạo này, ngày 30/8 vừa qua, hệ thống đã chính thức đưa nước sau xử lý từ NMXLNT Hồ Tây vào bãi lọc trồng cây ngập nước tại Hồ Sen 1 để sơ lắng và tích trữ. Lượng nước này sau đó sẽ được bổ cập vào Hồ Tây khi cần thiết.

Đại diện Ban Quản lý Hồ Tây cho biết, NMXLNT Hồ Tây đang xử lý trung bình 13.000 m³ nước thải đô thị mỗi ngày. "Chất lượng nước sau xử lý đã được các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát và đạt tiêu chuẩn theo Giấy phép xả thải số 109/GP-BTNMT do Bộ Nông nghiệp và Môi trường cấp ngày 24/01/2017", vị này khẳng định.

Hồ Tây luôn được bổ cập đủ nguồn nước nhằm đảm bảo khả năng dẫn nước về sông Tô Lịch

Việc tái sử dụng nguồn nước này không chỉ giúp duy trì mực nước Hồ Tây ổn định quanh năm mà còn sẵn sàng để bổ cập cho sông Tô Lịch, góp phần tạo dòng chảy và cải thiện môi trường.

Tuy nhiên, vẫn còn đó những lo ngại. TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam cho rằng để duy trì hiện trạng, Hà Nội cần tiếp tục bổ cập nước thường xuyên. Nhưng ông cũng bày tỏ băn khoăn về tính bền vững, nhất là vào mùa khô khi mực nước Hồ Tây xuống thấp. Ông đặt vấn đề liệu nguồn nước từ Hồ Tây có đủ để cung cấp cho sông Tô Lịch trong dài hạn và nếu chỉ trông chờ vào nguồn nước này, liệu dòng chảy có được duy trì ổn định hay không?

Bên cạnh đó, một số ý kiến lo ngại về chất lượng nước Hồ Tây vốn đã có dấu hiệu suy giảm, đặc biệt là tình trạng cá chết vào thời điểm giao mùa. Điều này làm dấy lên nghi vấn liệu việc đưa nước từ đây về sông Tô Lịch có thực sự cải thiện được ô nhiễm, hay thậm chí có nguy cơ gây tác dụng ngược.

Lộ trình tổng thể với nhiều nguồn bổ cập

Trước những băn khoăn trên, thực tế Hà Nội đã và đang triển khai một lộ trình đa dạng hóa nguồn nước để "cứu" sông Tô Lịch, không chỉ phụ thuộc vào Hồ Tây.

Song song với nguồn nước từ Hồ Tây, dự kiến trước ngày 20/9, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội sẽ bổ cập nước sau xử lý từ NMXLNT Yên Xá vào sông Tô Lịch, với lưu lượng lớn lên tới khoảng 200.000m³/ngày đêm. Nguồn nước này sẽ góp phần duy trì dòng chảy liên tục và giữ mực nước sông ổn định ở mức 3,5m.

Ngoài ra, một phương án dài hạn hơn cũng đã được tính đến. Ngày 30/7, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 4010/QĐ-UBND, giao Sở Xây dựng chủ trì lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án bổ cập nước cho sông Tô Lịch. Đáng chú ý, phương án lấy nước từ sông Hồng dẫn vào sông Tô Lịch thông qua cống Liên Mạc cũng đã được đơn vị tư vấn tính đến.

Những bước đi đồng bộ này được xem là giải pháp quan trọng, thể hiện nỗ lực của thành phố trong việc cải thiện môi trường các con sông nội đô, đặc biệt là chấm dứt cảnh nước đen, ô nhiễm, bốc mùi đã kéo dài suốt nhiều năm trên sông Tô Lịch.