Xã đảo duy nhất giữa lòng Thủ đô: Không có trường trung học phổ thông, năm 2024 mới có nước sạch

Được thành lập vào ngày 5/5/1955, xã Minh Châu thuộc huyện Ba Vì, cách trung tâm TP. Hà Nội hơn 60km. Xã Minh Châu ban đầu gồm ba thôn: Chu Chàng, Chu Châu và Liễu Châu. Do thường xuyên bị ngập lụt, năm 1972, thôn Liễu Châu được tách ra và sáp nhập vào thị trấn Tây Đằng.

Xã Minh Châu - xã đảo duy nhất của Thủ đô Hà Nội.

Đến ngày 16/6/2025, theo Nghị quyết số 1656/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, xã Minh Châu mới được thành lập lại, bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của xã Minh Châu cũ, cùng một phần diện tích của thị trấn Tây Đằng và xã Chu Minh.

Xã hiện có diện tích trên 10,36 km2 với khoảng 6.500 nhân khẩu.

Nông nghiệp là ngành kinh tế chủ lực của xã, chiếm tỷ trọng lớn. Người dân chủ yếu trồng các loại cây như ngô, đậu, chuối, đu đủ và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Đặc biệt, chăn nuôi bò sữa phát triển mạnh với hơn 2.200 con, sản xuất hơn 20 tấn sữa mỗi ngày.

Tổng giá trị sản xuất năm 2023 đạt 422 tỷ đồng, thu nhập bình quân đầu người khoảng 64,5 triệu đồng.

Xã Minh Châu từng là địa phương cuối cùng của tỉnh Hà Tây cũ được cấp điện lưới quốc gia vào năm 2000. Đến năm 2005 mới có sóng điện thoại và năm 2015-2016 mới được phủ sóng Internet.

Năm 2019, xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Tuy nhiên, đến trước Tết Giáp Thìn năm 2024, người dân mới được cấp nước sạch.

Đáng nói, xã đảo duy nhất của Thủ đô không có trường trung học phổ thông, hàng ngày khoảng 400 học sinh phải đi phà qua sông Hồng để đến trường ở trung tâm huyện Ba Vì. Khoảng 30 giáo viên từ các địa phương khác cũng phải di chuyển bằng phà để giảng dạy tại xã.

Vì nằm ở bãi giữa của sông Hồng, nên mỗi khi mùa nước lên, xã Minh Châu trở thành "ốc đảo", bị cô lập hoàn toàn, việc đi lại của người dân sẽ phụ thuộc vào thuyền, phà từ phía Đông (phà Chu Minh). Mùa khô, người dân có thể đi từ phía Tây (qua tràn Thủ Độ) vào xã đảo.

Nơi đây có tiềm năng về công nghiệp và cảnh quan thiên nhiên, nhờ đó, địa phương đang hướng tới phát triển du lịch sinh thái, nông nghiệp sạch và trải nghiệm văn hóa.

Chính quyền địa phương đã xây dựng đề án với cơ chế đặc thù, bao gồm đầu tư giao thông nông thôn, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, hỗ trợ học phí và phí đò cho học sinh, khuyến khích giáo viên đến dạy tại xã, và xây dựng cầu nối với tỉnh Vĩnh Phúc.

Từ một "ốc đảo" biệt lập giữa lòng Thủ đô, Minh Châu hôm nay đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ. Dù còn nhiều khó khăn về hạ tầng và dịch vụ công, nhưng với sự quan tâm từ các cấp chính quyền, cùng quyết tâm vươn lên của người dân, vùng đất này đang dần khẳng định vị thế trong bức tranh phát triển chung của Hà Nội.

Minh Châu không chỉ là xã đảo duy nhất, mà còn là biểu tượng cho nghị lực vượt khó, cho khát vọng đổi thay giữa mênh mông sóng nước sông Hồng. Với những chiến lược phát triển đúng hướng, tin rằng trong tương lai gần, Minh Châu sẽ trở thành điểm sáng về kinh tế - văn hóa - du lịch giữa lòng Thủ đô ngàn năm văn hiến.