Vì sao tháng Hai chỉ có 28 ngày? Ngày 29/2 có gì đặc biệt mà 4 năm mới xuất hiện một lần?

Hiện nay, gần như toàn bộ các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đều sử dụng lịch Gregorian (hay lịch dương) như một cách chính thức để xác định thời gian. Chúng ta thường nghĩ rằng việc chia một năm thành 12 tháng là quy luật cố định từ trước đến nay, nhưng thực tế thì lại khác xa như vậy.

Tháng 2 chỉ có 28 ngày. Ảnh minh họa

Trước khi lịch Gregorian ra đời, lịch Julius đã được sử dụng ở Thổ Nhĩ Kỳ cho đến tận năm 1927. Thậm chí, trước đó còn có cả lịch La Mã.

Lịch La Mã ban đầu ban hành bởi Romulus, vị hoàng đế đầu tiên của thành Rome. Lịch do ông ban hành dựa vào chu kỳ của Mặt trăng, tức là tương tự như âm lịch của người phương Đông, tuy nhiên chỉ có 10 tháng. Một năm theo lịch này chỉ bao gồm từ tháng 3 đến tháng 12.

Lý do là bởi Romulus cho rằng đây là thời gian mùa đông không có ý nghĩa gì với việc làm nông nghiệp nên không cần có quy ước.

Tuy nhiên, vào khoảng thế kỷ thứ 8 TCN, hoàng đế Numa Pompilius quyết định thêm vào 2 tháng nữa vào lịch để đạt được tổng cộng 12 tháng, mỗi tháng có 28 ngày, làm cho tổng số ngày trong một năm là 354 ngày.

Tuy nhiên, vua Pompilius quyết định thêm một ngày vào tháng 1 và không thay đổi số ngày trong tháng 2.

Từ đây, lịch đặt theo chu kỳ của Mặt trăng dần bộc lộ điểm yếu, nó không phản ánh đúng được chu kỳ biến đổi thời tiết các mùa, vì chu kỳ này gắn liền với chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời. Và Julius Caesar đã quyết định thay đổi hệ thống tính lịch.

Trong thời gian ở Ai Cập, Julius Caesar đã bị thuyết phục về tính ưu việt của lịch Mặt trời của Ai Cập. Lịch này có 365 ngày và thỉnh thoảng có một tháng nhuận khi các nhà thiên văn học quan sát các điều kiện chính xác của các ngôi sao.

Tuy nhiên, thay vì luôn dựa vào các vì sao, Julius Caesar nhận thấy chỉ cần thêm một ngày vào mỗi 4 năm. Để phù hợp với truyền thống của người La Mã về độ dài của tháng 2, ngày đó sẽ rơi vào tháng thứ hai trong năm - do đó ngày nhuận 29/2 đã ra đời.

Ngày 29/2 4 năm mới xuất hiện 1 lần. Ảnh minh họa

Suốt nhiều thế kỷ sau đó, việc sử dụng lịch Julius diễn ra bình thường, nhưng đến giữa thế kỷ XVI, các nhà thiên văn học nhận thấy rằng các mùa bắt đầu sớm hơn khoảng 10 ngày khi so với những ngày lễ quan trọng. Chẳng hạn như Lễ Phục sinh không còn tương thích với các thời điểm chuyển mùa như mùa xuân.

Để điều chỉnh lại, Giáo hoàng Gregory XIII đã ban hành lịch Gregorian vào năm 1582. Theo đó, ông cho khai sinh một loại lịch giữ ngày nhuận nhưng chỉnh sửa sự thiếu chính xác bằng cách loại bỏ ngày nhuận vào những năm thế kỷ không chia hết cho 400 (ví dụ: 1700, 1800 và 1900 không phải là năm nhuận, nhưng năm 2000 thì lại là năm nhuận).

Sự ra đời của lịch Gregorian đánh dấu sự thay đổi cuối cùng đối với lịch phương Tây và được sử dụng cho đến ngày nay.