Vì sao nhiều người lại rơi vào bi kịch phá sản, tan cửa nát nhà dù giàu nhanh sau khi trúng số độc đắc?

Các con số thống kê và câu chuyện thực tế đã vẽ nên một bức tranh đáng báo động. Theo National Endowment for Financial Education, khoảng 70% người đột ngột trúng số sẽ mất sạch tiền và phá sản trong vòng 7 năm. Một nghiên cứu trên Tạp chí Kinh tế Y tế cũng chỉ ra, dù hạnh phúc tăng vọt ngay sau khi lĩnh thưởng, mức độ hài lòng của những người này sẽ nhanh chóng trở lại như cũ.

Lý giải về hiện tượng này, Don McNay, nhà tư vấn tài chính cho những người trúng xổ số, cho biết: “Rất nhiều trường hợp trong số những người thắng xổ số trở nên bất hạnh hoặc khánh kiệt. Tiền đến và đi dễ dàng. Họ có thể nghèo khổ, ly hôn hoặc có vài người qua đời. Đó là bởi việc trúng số là một biến động ít ai sẵn sàng và khiến cuộc sống của họ trở nên tồi tệ hơn thay vì được cải thiện”.

Không ít người thắng xổ số rơi vào bi kịch “nghèo vẫn hoàn nghèo”, thậm chí mất cả gia đình, tài sản và hạnh phúc (Ảnh minh hoạ)

Những câu chuyện bi kịch không phải là hiếm. Jack Whittaker, người trúng 315 triệu USD (hơn 8 nghìn tỷ đồng) tại Mỹ năm 2002, từng cay đắng chia sẻ rằng ông ước có thể xé bỏ tấm vé số định mệnh. Sau khi trúng giải, con gái và cháu gái ông đều qua đời, còn bản thân ông bị cướp mất hơn 500.000 USD (hơn 13 tỷ đồng). Tại Anh, Callie Rogers, người trúng hơn 1,87 triệu bảng (hơn 65 tỷ đồng) khi mới 16 tuổi, đã tiêu sạch số tiền sau nhiều năm tiệc tùng và bị lợi dụng. Đến tuổi 33, cô phải sống nhờ tiền trợ cấp xã hội.

Thiếu sự chuẩn bị cho một thay đổi quá lớn

Từ nghèo khó trở nên giàu có chỉ sau một đêm khiến nhiều người choáng ngợp. Theo GoodTherapy, những sự kiện tưởng chừng hạnh phúc như kết hôn hay mua nhà vốn đã có thể gây căng thẳng, đòi hỏi khả năng thích ứng nhanh. Việc trúng số cũng tương tự, nhưng ở một quy mô lớn hơn rất nhiều. Người trúng giải không chỉ phải quản lý một khoản tiền khổng lồ mà còn phải đối diện với sự thay đổi trong các mối quan hệ và một lối sống hoàn toàn mới.

Thực tế cho thấy, những người thu nhập thấp thường chơi xổ số nhiều hơn. Khi trúng giải, họ thường thiếu kiến thức quản lý tài chính, dễ chi tiêu bừa bãi và sớm rơi vào cảnh trắng tay. Một giải thưởng 100 triệu USD (hơn 2 nghìn tỷ đồng) có thể cạn kiệt nhanh chóng sau khi chia cho hàng chục người thân, mua xe sang, xây nhà mới, chưa kể đến nguy cơ gặp phải những kẻ lừa đảo giả danh cố vấn tài chính.

(Ảnh minh hoạ)

Áp lực từ các mối quan hệ và xã hội

Khi tin trúng số lan ra, người thắng giải phải đối mặt với sự “săn đón” ngoài sức tưởng tượng từ người quen, bạn bè và các tổ chức từ thiện. Sandra Hayes, người thắng giải Powerball trị giá 224 triệu USD (hơn 5 nghìn tỷ đồng) năm 2006, kể lại: “Tôi phải chịu đựng lòng tham của gia đình và bạn bè thân thiết khi ai cũng muốn tôi đưa tiền cho họ. Điều đó khiến tôi vô cùng tổn thương bởi đó là những người tôi yêu thương nhất”.

Bên cạnh đó, họ còn phải chịu áp lực từ sự ganh tỵ và định kiến xã hội. Người trúng số thường không được giới siêu giàu chào đón vì bị coi là “giàu do may mắn”. Họ dễ bị dè bỉu, ghen ghét, dẫn đến cảm giác cô lập, tội lỗi và các vấn đề tâm lý nghiêm trọng.

Rõ ràng, trúng số độc đắc không đồng nghĩa với hạnh phúc dài lâu. Nếu thiếu sự chuẩn bị, kiểm soát tài chính và cân bằng trong các mối quan hệ, “giấc mơ đổi đời” có thể nhanh chóng biến thành cơn ác mộng.