Vì sao có những đứa trẻ vừa học vừa chơi mà điểm vẫn cao, còn có những đứa học ngày học đêm lại tụt lùi?

Nhiều bậc phụ huynh lo con thua thiệt nên tận dụng kỳ nghỉ để nhồi nhét đủ loại khóa học: toán nâng cao, tiếng Anh, lập trình, năng khiếu… Thời gian của trẻ bị chia nhỏ, kín mít từ sáng tới tối.

Nhưng theo các nhà tâm lý, việc học quá tải khiến trẻ mệt mỏi, nảy sinh tâm lý chán nản, thậm chí phản kháng. Khi cơ thể và tinh thần đều bị “bào mòn”, hiệu quả học tập không những không tăng mà còn giảm. Trẻ dễ mất tập trung, ghi nhớ kém và thiếu năng lượng để duy trì động lực lâu dài. Trái lại, những em có kỳ nghỉ được chơi đùa, tham gia hoạt động trải nghiệm, thường bước vào năm học mới với tâm thế hứng khởi hơn.

Nhiều học sinh ngày nào cũng vui chơi, nhưng điểm số vẫn ổn định ở mức cao

Bí mật của những học sinh vừa học vừa chơi

Nhiều người ngạc nhiên khi thấy có những em học sinh dành khá nhiều thời gian cho vui chơi, du lịch hay giải trí, nhưng điểm số vẫn ổn định và thậm chí nằm trong top đầu của lớp. Thực ra, điều này có cơ sở khoa học rõ ràng.

Tâm lý thoải mái

Khi được chơi thể thao, du lịch, làm điều mình thích, não bộ tiết ra dopamine và endorphin - những “hormone hạnh phúc” giúp tăng cường trí nhớ và khả năng sáng tạo. Vì vậy, dù thời gian học không kéo dài, hiệu quả học tập lại cao hơn nhiều so với việc chỉ ngồi cặm cụi bên bàn học.

Tự chủ trong học tập

Thay vì bị ép buộc, trẻ học cách tự đặt kế hoạch, tự chịu trách nhiệm với tiến trình học tập của mình. Đây là yếu tố cốt lõi để hình thành động lực nội tại. Một khi trẻ có động lực nội tại, việc học trở nên tự nhiên và bền vững hơn rất nhiều.

(Ảnh minh họa)

Khả năng quản lý thời gian tốt hơn

Thay vì học triền miên, các em học tập trung trong một khoảng thời gian ngắn, sau đó nghỉ ngơi và phục hồi năng lượng. Nhờ vậy, mỗi giờ học đều có chất lượng cao, tránh tình trạng ngồi lâu nhưng hiệu quả thấp. Chính sự cân bằng này mới tạo ra lợi thế lâu dài trong học tập.

Cha mẹ nên làm gì để nuôi dưỡng “sức bật dài hạn” cho con?

Không ít cha mẹ vẫn tin rằng “càng học nhiều thì càng giỏi”, nhưng thực tế cho thấy học quá nhiều lại dễ khiến trẻ kiệt sức và đánh mất sự hứng thú. Nếu muốn con có thành tích tốt và duy trì được sự bền bỉ trên con đường học tập, cha mẹ cần thay đổi cách đồng hành.

Điều đầu tiên là chấp nhận rằng vui chơi không phải lãng phí thời gian, mà chính là một phần quan trọng của quá trình học hỏi. Khi được vui chơi, trẻ không chỉ giải tỏa căng thẳng mà còn rèn luyện kỹ năng xã hội, phát triển óc sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề.

(Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, cha mẹ nên tạo cơ hội để con tự lập kế hoạch học tập. Việc cho trẻ quyền tự quyết trong việc sắp xếp thời gian, lựa chọn cách học sẽ rèn cho trẻ tính tự giác và khả năng chịu trách nhiệm. Ban đầu có thể còn vụng về, nhưng dần dần trẻ sẽ hình thành thói quen quản lý thời gian hiệu quả.

Một điều quan trọng khác là khuyến khích con khám phá sở thích cá nhân. Nếu trẻ say mê hội họa, âm nhạc hay khoa học, hãy tạo điều kiện để con theo đuổi. Khi trẻ được nuôi dưỡng đam mê, sự nhiệt tình và động lực học tập sẽ được khơi dậy từ chính bên trong.

Cuối cùng, cha mẹ cần học cách “để trống” cho con. Nghĩa là không phải mọi thời gian đều phải được lấp kín bằng học tập hay hoạt động có mục tiêu. Thỉnh thoảng, những khoảng thời gian như đọc sách tự do, ngồi ngẫm nghĩ, hay chỉ đơn giản là thư giãn lại chính là liều thuốc phục hồi năng lượng hữu hiệu nhất, giúp trẻ lấy lại tinh thần và chuẩn bị cho những thử thách mới.