Thứ năm, 10/07/2025
Vì sao cần tiến hành nghi lễ tạ mộ cuối năm?
Người Việt từ xưa có câu “Sống cái nhà, chết cái mồ”. Người Việt coi trọng mộ phần, coi đây là nhà của người đã khuất.
Cứ mỗi khi năm hết Tết đến, người ta cần sửa sang, quét dọn nhà cửa cho khang trang đẹp đẽ để đón Tết, thì đối với mộ phần của người thân cũng cần được sửa sang như vậy. Vì thế, các gia đình thường duy trì tục lệ đi tạ mộ cuối năm.
Ý nghĩa lễ tạ mộ cuối năm là nhớ ơn tổ tiên, mời người thân đã khuất về ăn Tết. Những người quanh năm đi làm ăn xa cũng thường cố gắng trở về cố hương vào dịp này để tạ mộ, sum họp với gia đình.
Đây cũng là cách để con cháu cảm ơn thần linh, thổ địa khu vực có mộ phần suốt thời gian qua đã chiếu cố cho người thân của mình. Việc này tương tự như con cháu làm lễ tạ thần linh, thổ địa gia tiên, tiền chủ nơi nhà đang sống dịp cuối năm.
Theo quan niệm dân gian, sở dĩ có lễ tạ mộ vào dịp cuối năm không chỉ đơn giản là cúng lễ tạ “các cụ” nhà mình, mà nên hiểu đủ là tạ ơn phật thánh, quan thần linh bản địa, chư vị tôn thần… đã cho các cụ nương nhờ mảnh đất đó. Nhờ vậy các cụ mới dễ dàng “đi về” mà phù hộ cho con cháu sức khỏe dồi dào, làm ăn phát đạt.
Người Việt ta có tín ngưỡng tâm linh, tin tưởng sâu sắc vào mối liên kết đặc biệt giữa 2 phần Âm – Dương. “Âm siêu, Dương thái”, nếu như chăm sóc tốt phần Âm thì sẽ được ông bà tổ tiên phù hộ, còn nếu bỏ bê thờ cúng chăm sóc mộ phần thì người cõi trần có thể phải gánh chịu những hậu quả nặng nề khi không được tổ tiên che chở.
Việc chính khi đi tạ mộ phần cuối năm là gì?
Theo quan niệm dân gian, khi đi tạ mộ cuối năm, một trong những phần việc chính là dọn dẹp sạch sẽ khu vực mộ phần và lân cận cho phong quang, thoáng đãng.
Nếu là mộ đất có thể đắp lại nấm cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại, cây hoang mọc trùm lên mộ, cũng là cách giảm bớt rắn, chuột đào hang, làm tổ.
Tiếp đó là việc cúng khấn tạ mộ cuối năm ở miếu thần linh và mộ phần người thân của gia chủ. Người cao niên trong gia đình hay dòng tộc sẽ đứng ra chủ trì lễ cúng. Lễ cúng phải được thực hiện trong không khí trang nghiêm, tỏ lòng thành kính, nhớ thương, biết ơn đến những người đã khuất.
Sau khi làm xong lễ cúng, gia chủ nên đi thắp hương cho các cụ trong dòng họ nhà mình cũng như những ngôi mộ gần bên mộ nhà mình cho ấm cúng, cũng là tỏ lòng thành kính với bề trên, với những “người” hàng ngày bầu bạn với người thân đã khuất của mình.
Những người nên và không nên đi tạ mộ cuối năm
Ai nên đi tạ mộ cuối năm
Cao niên trong gia tộc - Người không thể thiếu
Theo lệ thường, lễ cúng tạ mộ thường do cao niên trong gia tộc đảm nhiệm, vì thế họ là những người không thể thiếu trong lễ cúng này. Ở những gia đình mà các cụ già sức khỏe yếu thì sẽ do người nam lớn tuổi, trưởng thành tiến hành.
Thành viên mới trong gia đình - Dâu, rể
Ông bà tổ tiên ai cũng mong con cháu được sống hạnh phúc, khỏe mạnh, đông con nhiều cháu. Vì thế, các thành viên mới như con dâu, con rể đi tạ mộ cuối năm là điều nên làm. Đây là hành động thể hiện sự hiếu kính với bề trên, cũng là một hình thức "ra mắt chính thức" của một người thân mới trong gia đình.
Con cháu hiếu thảo, chăm ngoan, thành đạt
Đã là con cháu trong nhà, miễn là có lòng hiếu thảo, hiếu kính bề trên thì ai cũng nên đi tạ mộ cuối năm để bày tỏ điều đó.
Từ xa xưa, người ta đã coi trọng việc tu đức, người có đức cao vọng trọng, trong muôn vàn đức tính đó thì chữ hiếu đứng đầu trong bảng xếp hạng, được người xưa gọi là “trăm nết thiện chữ Hiếu đứng đầu “. Vì vậy, lòng hiếu thảo của một người là yêu cầu cơ bản nhất.
Nếu con cháu rất hiếu thảo lại thành đạt mà có lòng thành kính biết ơn tổ tiên thì đó thực sự là nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ và phát triển.
Ai không nên đi tạ mộ cuối năm?
Lễ tạ mộ cuối năm được tiến hành ở mộ phần, nghĩa trang, là nơi khá hoang vắng, âm khí vượng… nên nếu muốn đi tạ mộ thì đầu tiên cần phải xem xét về vấn đề sức khỏe.
Những người đang ốm yếu, mắc bệnh, phụ nữ có thai, phụ nữ trong kì “đèn đỏ”… thường sức khỏe không được tốt bằng người bình thường. Ngay cả người bình thường, nếu cảm thấy sức khỏe không ổn thì cũng nên hạn chế đến những nơi nhiều âm khí, càng nên hạn chế tham gia những hoạt động ở nghĩa trang như làm lễ tạ mộ.
Theo quan niệm dân gian, trẻ nhỏ dưới 10 tuổi yếu bóng vía, hay bị ma quỷ “trêu”, cũng không nên đi cùng người lớn ra nghĩa trang, làm lễ cúng tạ mộ cuối năm.
Những điều kiêng kị này đã được truyền lại từ đời này qua đời khác. Tuy nhiên, những điều này không hoàn toàn là mê tín mà phần nào đó cũng có cơ sở khoa học. Nghĩa trang thường được đặt ở nơi xa khu dân cư, ít người sinh sống, lại là nơi chôn cất nên không khí cũng lạnh hơn nơi ở bình thường, người nào sức đề kháng kém dễ bị nhiễm lạnh.
Thời điểm cuối năm ở miền Bắc là mùa đông, thời tiết khắc nghiệt hơn, nếu không cẩn thận cũng dễ mắc các bệnh thời khí.
Nếu không chú ý đến những điều này, đi cúng tạ mộ về ốm đau, bệnh tật lại tưởng là phạm phải cấm kị, bị thần linh, tổ tiên “quở trách”, bị ma tà “ám”… rồi lại thành miếng mồi ngon cho những chiêu trò mê tín dị đoan.
(*)Thông tin trong bài mang tính tham khảo.
Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/vi-sao-can-ta-mo-cuoi-nam-nhung-nguoi-nen-va-khong-nen-di-ta-mo-cuoi..
Quốc hội vừa thông qua Luật Cán bộ, công chức với nhiều quy định mới...
Tin trong ngày - 43 phút trước
Trong năm 2025, sẽ có 9 trường hợp sau công dân bị xóa hộ khẩu thường trú, người dân cần chú ý.
Tin trong ngày - 43 phút trước
Ngoài thị trường bất động sản truyền thống, nhiều nhà đầu tư miền Bắc đã bắt đầu tìm kiếm các thị trường mới, có tiềm năng phát triển và biên độ tăng trưởng dài...
Kiến thức - 43 phút trước
Không chỉ là món đặc sản quý hiếm được săn lùng khắp châu Âu, châu Á đến Bắc Mỹ, nấm bụng dê còn được mệnh danh là “rau dại đắt nhất Việt Nam”, với...
Tin trong ngày - 2 giờ, 58 phút trước
Dưới đây là 5 công việc có thể làm ngay tại nhà nhưng hoàn toàn có thể giúp bạn kiếm được khoản thu nhập kha khá. Và tất cả những gì bạn cần là...
Tin trong ngày - 2 giờ, 58 phút trước
Sắp tới, 100 triệu dân Việt Nam sẽ chứng kiến một sự thay đổi lớn chưa từng có trong ngành y tế. Và người hưởng lợi từ chính sách này chính là người dân....
Tin trong ngày - 2 giờ, 58 phút trước
Dưới đây là 5 công việc có thể làm ngay tại nhà nhưng hoàn toàn có thể giúp bạn kiếm được khoản thu nhập kha khá. Và tất cả những gì bạn cần là...
Tin trong ngày - 2 giờ, 58 phút trước
Sắp tới, 100 triệu dân Việt Nam sẽ chứng kiến một sự thay đổi lớn chưa từng có trong ngành y tế. Và người hưởng lợi từ chính sách này chính là người dân....
Kiến thức - 2 giờ, 59 phút trước
Vì chủ quan khi xây nhà ở riêng lẻ, thiếu tìm hiểu pháp luật, một số người mắc phải vi phạm xây dựng, có thể bị xử phạt rất nặng mà không biết.
Kiến thức - 2 giờ, 59 phút trước
Sau nhiều năm chuộng đầu tư mạo hiểm và tiêu dùng vượt khả năng, ngày càng nhiều người Việt lựa chọn quay về với lối sống tiết kiệm, ưu tiên giữ tiền mặt và...
Kiến thức - 2 giờ, 59 phút trước
Nghị định 168 quy định mức phạt đối với lỗi đỗ xe trên vỉa hè dành cho xe máy, ô tô.
Đời sống số - 2 giờ, 59 phút trước
Trong cuộc sống phức tạp, may mắn dường như là một món quà khó nắm bắt. Có người thì cuộc sống khó khăn, có người thì cuộc sống suôn sẻ. Cho dù là tích...
Kiến thức - 3 giờ, 52 phút trước
Phường Cửa Nam, dù chỉ với diện tích vỏn vẹn 1,68 km², tương đương ⅓ diện tích mặt nước Hồ Tây, lại nổi lên như một "siêu phường" với vị trí đắc địa và...
Dòng sự kiện - 3 giờ, 52 phút trước
Theo quy định mới nhất, cán bộ, công chức trong năm trước liền kề hoặc trong năm thực hiện xét xếp loại "không hoàn thành nhiệm vụ" sẽ thuộc diện tinh giản biên chế....
Kiến thức - 3 giờ, 53 phút trước
Việc nắm vững những thông tin này là vô cùng quan trọng để người lao động bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình khi chấm dứt hợp đồng lao động.
Tin trong ngày - 3 giờ, 53 phút trước
Theo quy định mới tại Nghị định 152/2025/NĐ-CP, mức tiền thưởng cho giáo viên đạt danh hiệu “Nhà giáo ưu tú” sẽ tăng gấp 9 lần mức lương cơ sở, và con số này...
Tin trong ngày - 3 giờ, 53 phút trước
Nhiều người lầm tưởng cứ có tiền chuyển vào tài khoản là sẽ bị truy thu thuế. Tuy nhiên, cơ quan thuế khẳng định, việc xác định nghĩa vụ nộp thuế dựa trên bản...
Tin trong ngày - 3 giờ, 53 phút trước
Cảnh báo được đưa ra khi xuất hiện một trang web giả mạo trên không gian mạng, có tên miền, giao diện và hình ảnh tương tự với Cổng dịch vụ công trực tuyến...
Tin trong ngày - 4 giờ, 51 phút trước
Câu hỏi về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa nước sang đất ở là mối quan tâm chung của nhiều người dân. Mới đây, một gia đình tại tỉnh Gia...
Tin trong ngày - 4 giờ, 51 phút trước
Toàn bộ dự án dự kiến sẽ hoàn thành vào đầu tháng 8 năm 2025, vượt tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Tin trong ngày - 4 giờ, 51 phút trước
Đại học này có số giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đang công tác hoặc tham gia làm việc nhiều nhất cả nước.
Du lịch nước ngoài - 4 giờ, 51 phút trước
Việc đổi tiền khi du lịch nước ngoài thường gây phiền toái và tiềm ẩn rủi ro. Tuy nhiên, người dân Việt Nam sắp tới có thể “quẳng gánh lo” này khi du lịch...
Tin trong ngày - 4 giờ, 52 phút trước
Điều khiến cư dân mạng thắc mắc là: Tại sao 'Hồng tỷ' lại có thể dẫn dụ được nhiều đàn ông như vậy? Trong số đó, có nhiều chàng trai biết 'Hồng tỷ' giả...
Chăm sóc sức khỏe - 4 giờ, 52 phút trước
Sữa đậu nành cho bữa sáng, đậu phụ cho bữa trưa, đậu phụ khô cho bữa tối... Từ lâu, các sản phẩm từ đậu nành đã trở thành thực phẩm không thể thiếu trên...
Kiến thức - 4 giờ, 25 phút trước
Theo quy định hiện hành, việc điều khiển phương tiện giao thông sau khi uống rượu bia là vi phạm luật và có thể bị xử phạt. Các phương tiện thô sơ như xe...
Tin trong ngày - 4 giờ, 25 phút trước
Luật BHXH năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025, mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong các chế độ BHXH mà người dân cần nắm rõ. Không...