Từ 1/1/2025: Không thể chuyển khoản trực tuyến nếu chưa xác thực sinh trắc học

Quy định mới và phạm vi áp dụng

Theo Thông tư 17 của Ngân hàng Nhà nước, từ đầu năm 2025, các giao dịch rút tiền và thanh toán bằng phương tiện điện tử trên tài khoản thanh toán chỉ được thực hiện khi chủ tài khoản đã hoàn tất việc đối chiếu khớp đúng giấy tờ tùy thân cùng thông tin sinh trắc học. Thông tin sinh trắc học này có thể được cung cấp từ cơ quan công an hoặc thông qua hệ thống định danh và xác thực điện tử (VNeID).

Tương tự, Thông tư 18 cũng quy định, các giao dịch thẻ trực tuyến chỉ được phép thực hiện khi chủ thẻ đã xác thực sinh trắc học với ngân hàng hoặc công ty tài chính. Các giao dịch thẻ trực tiếp tại các điểm bán lẻ (POS) vẫn diễn ra bình thường và không yêu cầu xác thực sinh trắc học.

Công nghệ sinh trắc học và ứng dụng thực tế

Không thể chuyển khoản nếu chưa xác thực sinh trắc học từ đầu năm 2025

Công nghệ sinh trắc học là phương thức nhận diện và xác minh cá nhân thông qua các đặc điểm sinh học riêng biệt như hình ảnh khuôn mặt, dấu vân tay, mẫu mống mắt, hoặc giọng nói. Với khả năng chống làm giả và bảo mật cao, công nghệ này được kỳ vọng sẽ nâng cao độ an toàn cho các giao dịch tài chính.

Hiện nay, hầu hết các ngân hàng đang sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt để xác thực sinh trắc học, do dữ liệu mống mắt và giọng nói chưa được thu thập và lưu trữ rộng rãi.

Tình hình xác thực sinh trắc học hiện tại

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 10 năm 2024, có khoảng 37 triệu lượt khách hàng đã đăng ký thông tin sinh trắc học thành công. Con số này tương đương khoảng 20% tổng số tài khoản cá nhân (180 triệu) tính đến cuối năm 2023. Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng cho biết, sau khi quy định mới về sinh trắc học có hiệu lực, số lượng tài khoản lừa đảo đã giảm đáng kể.

Ngân hàng tăng cường thông báo và hỗ trợ

Để đảm bảo khách hàng không bị gián đoạn giao dịch, các ngân hàng đã liên tục phát thông báo nhắc nhở về việc xác thực sinh trắc học từ tháng 11 năm 2024. Khách hàng có thể tự xác thực sinh trắc học thông qua ứng dụng ngân hàng bằng căn cước công dân hoặc đến trực tiếp quầy giao dịch để được hỗ trợ. Đối với người nước ngoài hoặc người gốc Việt Nam chưa xác định quốc tịch, dữ liệu sinh trắc học sẽ được thu thập trực tiếp tại ngân hàng.

Ngân hàng Bản Việt (BVBank) là một trong những đơn vị tích cực triển khai việc này. Đại diện BVBank cho biết, ngân hàng đã hướng dẫn và khuyến khích khách hàng cập nhật thông tin sinh trắc học trước khi thực hiện giao dịch điện tử từ tháng 11. Hầu hết khách hàng có giao dịch trực tuyến thường xuyên đã đăng ký. BVBank cũng đã triển khai thông báo qua nhiều kênh khác nhau như tin nhắn, email, gọi điện trực tiếp và hỗ trợ tại quầy, đồng thời lên kế hoạch phân nhóm khách hàng để giảm thiểu tình trạng ách tắc giao dịch khi quy định có hiệu lực.

Mục tiêu và thách thức

Quy định xác thực sinh trắc học lần đầu được Ngân hàng Nhà nước đưa ra nhằm hạn chế nạn tài khoản ngân hàng "rác", một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng lừa đảo trực tuyến. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng các tài khoản này để che giấu dòng tiền và hợp thức hóa hành vi phạm tội. Việc làm sạch tài khoản ngân hàng được xem là giải pháp hiệu quả để tăng rào cản đối với các đường dây lừa đảo qua mạng.

Tuy nhiên, Phó thống đốc Phạm Tiến Dũng thừa nhận, không có biện pháp nào là hoàn hảo. Một số đối tượng đã tìm cách lách luật bằng cách mở tài khoản doanh nghiệp hoặc thuê người mở tài khoản rồi sử dụng video sinh trắc học của họ để xác thực, sau đó chuyển dữ liệu cho các nhóm lừa đảo ở nước ngoài.

Quy định bắt buộc xác thực sinh trắc học cho các giao dịch ngân hàng trực tuyến từ ngày 1/1/2025 là một bước đi quan trọng nhằm tăng cường an ninh và giảm thiểu tình trạng lừa đảo tài chính. Mặc dù vẫn còn những thách thức và lỗ hổng, việc thực hiện quy định này được kỳ vọng sẽ mang lại một môi trường giao dịch trực tuyến an toàn và minh bạch hơn cho người dùng. Khách hàng nên chủ động thực hiện xác thực sinh trắc học sớm để tránh gián đoạn trong quá trình giao dịch vào năm tới.