Trước khi có phẫu thuật hiện đại, người xưa làm thế nào để chữa gãy xương?

08:53 06/11/2022

Con người chưa bao giờ miễn nhiễm với chấn thương và chữa gãy xương không hề xa lạ với những tổ tiên nguyên thủy nhất của chúng ta. Thật vậy, với kỹ năng của con người thời kỳ đồ đá trong việc điều chỉnh hộp sọ, sẽ rất ngạc nhiên nếu các kỹ thuật tương tự không được sử dụng để chữa gãy xương.

Kỹ thuật điều trị gãy xương thời cổ đại

Những ví dụ sớm nhất về việc điều trị gãy xương ở người đã được phát hiện tại Naga-ed-Der (khoảng 100 dặm về phía bắc Luxor ở Ai Cập) bởi Giáo sư G. Elliott Smith trong chuyến thám hiểm Ai Cập Hearst của Đại học California vào năm 1903.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Hai mẫu vật được tìm thấy là các chi bị nẹp. Một là xương đùi vị thành niên bị gãy, gãy xương giữa và được nẹp bằng bốn tấm gỗ dọc, mỗi tấm được quấn bằng băng vải lanh. Một miếng băng có chứa huyết sắc tố cũng được tìm thấy ở gần vị trí gãy xương. Nạn nhân được cho là đã chết ngay sau khi bị thương, vì xương không có bất kỳ phản ứng chữa lành nào.

Mẫu thứ hai là gãy xương hở của cẳng tay, được xử lý bằng nẹp tương tự, nhưng trong trường hợp này, một miếng xơ thực vật dính máu (có thể lấy từ cây chà là) được tìm thấy dính vào mảnh trên của cây chà là, rõ ràng là đã bị bị đẩy vào vết thương đến chảy máu.

Người Ai Cập được biết đến là những người có kỹ năng xử lý gãy xương và nhiều mẫu vật đã được chữa lành đã được tìm thấy. Phần lớn các trường hợp gãy xương đùi có liên quan đến rút ngắn và biến dạng, nhưng một số trường hợp gãy xương cẳng tay đã được chữa lành đã được phát hiện.

Nẹp gỗ băng bó vào chi bị thương

Một số hình thức nẹp gỗ băng bó vào chi bị thương đã được sử dụng từ thời cổ đại cho đến ngày nay. Chắc chắn, cả Hippocrates và Celsus đều mô tả chi tiết về sự nứt gãy bằng cách sử dụng các thiết bị bằng gỗ, nhưng một tài liệu thú vị về sự nứt gãy bên ngoài được tìm thấy trong tác phẩm của El Zahrawi. Trong chuyên luận thứ 30 của mình, "Phẫu thuật", ông đã mô tả chi tiết việc băng bó cho người bị gãy xương.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Một số hình thức nẹp gỗ băng bó vào chi bị thương đã được sử dụng từ thời cổ đại cho đến ngày nay. Năm 1517, vị bác sĩ có tên Gersdorf người Đức đã minh họa một cách tuyệt vời một phương pháp mới để buộc các thanh nẹp gỗ. Ông sử dụng các mối ghép xung quanh thanh nẹp đã lắp ráp, siết chặt vào chân bị thương bằng cách vặn chúng bằng các nút vặn bằng gỗ. Dần dần, công nghệ này được tiếp thu và phát triển qua từng thời kì, giúp các bác sĩ có thể tìm ra phương thức nẹp gãy xương hiệu quả nhất.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Bó bột

Trong 1500 năm tiếp theo, những thay đổi duy nhất được thực hiện là phần bột dùng để băng bó. Phần bột này sẽ được làm cứng bằng bột mì, trứng và mỡ động vật. Sáng kiến này được tạo ra bởi Ambroise Pare (Paris, Pháp) vào những năm 1500 và được sử dụng cho đến những năm 1800.

Đến năm 1814, phương pháp bó bột bằng thạch cao chỉ áp dụng cho các trường hợp bị gãy chân, xương cẳng tay, bàn tay, xương đòn. Bột thạch cao sẽ được trộn với một loại giấy tương tự như giấy thấm, sau đó bọc phần chi bị gãy trong một cái máng lớn bằng bìa cứng sau đó đổ hỗn hợp vào và bọc kín lại.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Nẹp Thomas

Không có một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình nào trên thế giới không quen thuộc với nẹp Thomas, hiện vẫn đang được sử dụng ở nhiều trung tâm trên toàn thế giới trong việc điều trị gãy xương đùi. Việc sử dụng phương pháp này trong Thế chiến I đã cứu sống nhiều người. Giúp những người gặp chấn thương vẫn có thể di chuyển khi cần thiết và vết thương được cố định một cách tối đa, khiến quá trình hồi phục diễn ra nhanh hơn.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Gãy xương hở

Cho đến khoảng 150 năm trước, gãy xương hở gần như đồng nghĩa với cái chết và thường cần phải cắt cụt ngay lập tức. Bản thân việc cắt cụt chi mang theo tỷ lệ tử vong rất cao, thường là tử vong do xuất huyết hoặc nhiễm trùng huyết. Cho đến thế kỷ 16, phương pháp truyền thống để cố gắng kiểm soát xuất huyết sau khi cắt cụt chi là khâu vết thương bằng bàn là nóng hoặc áp dụng phương pháp đun sôi. Điều này có thể đã gây ra hoại tử mô, nhiễm trùng và xuất huyết thứ phát.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Năm 1564, bác sĩ phẫu thuật nổi tiếng người Pháp - Ambroise Paré (từng phục vụ cho các vị vua như Henry II, Francis II, Charles IX và Henry III, cha để của phẫu thuật quân sự) là người đầu tiên mô tả việc thắt các mạch máu để hạn chế xuất huyết trong quá trình cắt cụt chi.

Cố định vít

Việc sử dụng vít trong xương có lẽ bắt đầu vào khoảng cuối những năm 1840. Chắc chắn vào năm 1850, các bác sĩ phẫu thuật người Pháp - Cucuel và Rigaud đã mô tả hai trường hợp, trong đó đinh vít được sử dụng trong điều trị gãy xương. Trong trường hợp đầu tiên, một người đàn ông 64 tuổi bị gãy lõm phần trên của xương ức, sau đó một đinh vít được đưa vào để cho phép tác dụng lực kéo để nâng mảnh xương ức bị lõm vào một vị trí thích hợp.

gãy xương, điều trị gãy xương, chữa gãy xương, người xưa chữa gãy xương, lịch sự kỹ thuật chữa gãy xương

Trong trường hợp thứ hai, bác sĩ Rigaud đã lắp một vít vào xương trụ và vào mấu khuỷu bị dịch chuyển, làm giảm các mảnh vỡ và nối hai vít lại với nhau để cánh tay hoàn toàn không bị gãy và có được sự kết hợp thỏa đáng của vết gãy. Rigaud cũng mô tả một quy trình tương tự đối với xương bánh chè.

Dương Huyền (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://baove.congly.vn/truoc-khi-co-phau-thuat-hien-dai-nguoi-xua-lam-the-nao-de-chua-gay-xuong-382.. Nguồn: https://baove.congly.vn/truoc-khi-co-phau-thuat-hien-dai-nguoi-xua-lam-the-nao-de-chua-gay-xuong-38245.html

Kể từ bây giờ, 2 trường hợp sang tên Sổ đỏ này sẽ được cấp Sổ đỏ mẫu mới

Kể từ bây giờ, 2 trường hợp sang tên Sổ đỏ này sẽ được cấp Sổ đỏ mẫu mới

Kiến thức - 56 phút trước

Theo như quy định hiện hành, sẽ có 2 trường hợp được cấp sổ đỏ mẫu mới khi sang tên sổ đỏ, người dân cần biết để tránh rắc rối.

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ xuất hiện ở 2 quốc gia, riêng Việt Nam sở hữu tới 1.000 cây

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ xuất hiện ở 2 quốc gia, riêng Việt Nam sở hữu tới 1.000...

Kiến thức - 60 phút trước

Thoạt nhìn loài cây này có vẻ đẹp "lạ" nhưng gỗ của nó rất quý hiếm. Bách vàng lần đầu tiên được phát hiện tại dãy núi ở khu vực phía bắc nước ta...

Top 9 vị trí đẹp xem diễu binh, diễu hành ngày Quốc khánh 2/9

Top 9 vị trí đẹp xem diễu binh, diễu hành ngày Quốc khánh 2/9

Tin trong ngày - 1 giờ, 1 phút trước

Dưới đây là những “vị trí vàng” mà người dân có thể tham khảo để bắt trọn mọi khoảnh khắc trong lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9.

Loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, có giá hơn 3 tỷ đồng/con: Là con gì?

Loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, có giá hơn 3 tỷ đồng/con: Là con gì?

Kiến thức - 1 giờ, 1 phút trước

Nhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý hiếm và đã nhận được lời khen ngợi từ...

Thêm trường xét tuyển bổ sung ngành Y khoa, Răng Hàm Mặt

Thêm trường xét tuyển bổ sung ngành Y khoa, Răng Hàm Mặt

Tin trong ngày - 1 giờ, 2 phút trước

Hội đồng tuyển sinh trường Đại học Duy Tân thông báo xét tuyển bổ sung vào đại học năm 2025 với 900 chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển vào các ngành đào...

Top 9 vị trí đẹp xem diễu binh, diễu hành ngày Quốc khánh 2/9

Top 9 vị trí đẹp xem diễu binh, diễu hành ngày Quốc khánh 2/9

Tin trong ngày - 1 giờ, 1 phút trước

Dưới đây là những “vị trí vàng” mà người dân có thể tham khảo để bắt trọn mọi khoảnh khắc trong lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9.

Loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, có giá hơn 3 tỷ đồng/con: Là con gì?

Loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, có giá hơn 3 tỷ đồng/con: Là con gì?

Kiến thức - 1 giờ, 1 phút trước

Nhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý hiếm và đã nhận được lời khen ngợi từ...

Thêm trường xét tuyển bổ sung ngành Y khoa, Răng Hàm Mặt

Thêm trường xét tuyển bổ sung ngành Y khoa, Răng Hàm Mặt

Tin trong ngày - 1 giờ, 2 phút trước

Hội đồng tuyển sinh trường Đại học Duy Tân thông báo xét tuyển bổ sung vào đại học năm 2025 với 900 chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển vào các ngành đào...

 TP.HCM cấm nhiều tuyến đường để tổ chức chương trình bắn pháo hoa dịp Quốc Khánh 2/9

TP.HCM cấm nhiều tuyến đường để tổ chức chương trình bắn pháo hoa dịp Quốc Khánh 2/9

Tin trong ngày - 1 giờ, 4 phút trước

Để đảm bảo an toàn giao thông và phục vụ chương trình bắn pháo hoa nghệ thuật chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng 8 và Quốc khánh 2/9, Công an TP.HCM sẽ cấm...

VNeID vừa có cập nhật mới nhất: Hàng triệu người, đặc biệt là công dân dưới 14 tuổi chú ý để không mất quyền lợi

VNeID vừa có cập nhật mới nhất: Hàng triệu người, đặc biệt là công dân dưới 14 tuổi chú ý để không...

Dòng sự kiện - 1 giờ, 5 phút trước

Mới đây, Bộ Công an mới đưa lên ứng dụng VNeID các thủ tục hành chính, cụ thể: cấp Thẻ Căn cước cho người dưới 14 tuổi, cấp Thẻ Căn cước cho người từ...

Hậu tin đồn 'đường ai nấy đi', Khả Ngân và Thanh Sơn 'ngó lơ' khi đụng mặt...

Lịch bắn pháo hoa mừng Quốc khánh 2/9/2025 tại các tỉnh thành

Lịch bắn pháo hoa mừng Quốc khánh 2/9/2025 tại các tỉnh thành

Tin trong ngày - 1 giờ, 7 phút trước

Hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (1945 - 2025), nhiều tỉnh, thành trên cả nước sẽ đồng loạt tổ chức các điểm bắn pháo hoa rực...

Tin vui lớn dịp Nghỉ lễ Quốc Khánh 2/9, người lao động nhận 490% lương nếu đi làm: Biết để hưởng đủ!

Tin vui lớn dịp Nghỉ lễ Quốc Khánh 2/9, người lao động nhận 490% lương nếu đi làm: Biết để hưởng đủ!...

Kiến thức - 2 giờ, 31 phút trước

Theo đúng quy định, người lao động có thể nhận mức lương tới 490%.

Đàn ông càng lớn tuổi càng dễ nghèo vì 3 lý do khó tin này, 35 tuổi ngộ ra vẫn chưa quá muộn để làm lại

Đàn ông càng lớn tuổi càng dễ nghèo vì 3 lý do khó tin này, 35 tuổi ngộ ra vẫn chưa quá...

Sự nghiệp - 2 giờ, 1 phút trước

Nếu biết thay đổi tư duy, học hỏi liên tục và quản lý tiền bạc khôn ngoan, thì đàn ông tuổi 40 – 50 vẫn có thể là giai đoạn "hái quả ngọt", thay...

Tin vui từ bây giờ, những trường hợp này sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân khi sang tên Sổ đỏ

Tin vui từ bây giờ, những trường hợp này sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân khi sang tên Sổ đỏ...

Kiến thức - 2 giờ, 8 phút trước

Theo quy định, sẽ có những trường hợp được miễn thuế thu nhập cá nhân khi sang tên sổ đỏ, người dân cần biết để tránh gặp rắc rối.

Khám chữa bệnh bằng Bảo hiểm y tế: Chi tiết 35 bệnh được chuyển tuyến thẳng tại TP. HCM

Khám chữa bệnh bằng Bảo hiểm y tế: Chi tiết 35 bệnh được chuyển tuyến thẳng tại TP. HCM

Kiến thức - 2 giờ, 8 phút trước

Sở Y tế TP.HCM cho hay có 35 nhóm bệnh lý mà người bệnh được chuyển thẳng từ cấp khám, chữa bệnh ban đầu đến cấp khám, chữa bệnh chuyên sâu.

Không cần chờ đúng ngày 15 âm lịch, cúng Rằm tháng 7 vào những ngày này đều tốt đẹp

Không cần chờ đúng ngày 15 âm lịch, cúng Rằm tháng 7 vào những ngày này đều tốt đẹp

Kiến thức - 2 giờ, 8 phút trước

Cúng Rằm tháng 7 không nhất thiết phải chờ đúng ngày 15 âm lịch.

Quy định mới về thủ tục khám chữa bệnh cấp cứu theo diện BHYT

Quy định mới về thủ tục khám chữa bệnh cấp cứu theo diện BHYT

Kiến thức - 2 giờ, 9 phút trước

Hướng dẫn thủ tục khám chữa bệnh bảo hiểm y tế mới được Bộ Y tế ban hành vào ngày 15/8, trong đó quy định trường hợp người có thẻ BHYT đi cấp cứu....

Nắm trong tay 15 - 20 tỷ đi nữa cũng đừng vội mua nhà nếu chưa làm rõ được điều này

Nắm trong tay 15 - 20 tỷ đi nữa cũng đừng vội mua nhà nếu chưa làm rõ được điều này

Kiến thức - 2 giờ, 9 phút trước

Ngay cả khi sẵn tiền trong tay, bạn cũng cần nắm rõ điều này trước khi mua nhà.

Sao Việt 1/9: Sao nam Vbiz cầu hôn bạn trai ngoài ngành sau 12 năm hẹn hò?; Diễn viên Huỳnh Anh Tuấn ra sao sau đột quỵ?

Sao Việt 1/9: Sao nam Vbiz cầu hôn bạn trai ngoài ngành sau 12 năm hẹn hò?; Diễn viên Huỳnh Anh Tuấn...

Chuyện làng sao - 3 giờ, 6 phút trước

Tin sao Việt 1/9/2025: Khoảnh khắc lãng mạn của BB Trần và bạn trai đồng giới khiến netizen xoắn xuýt. Sau đột quỵ, diễn viên Huỳnh Anh Tuấn được các bác sĩ tích cực...

Hành vi trốn đóng BHXH, BHYT có thể bị phạt lên đến 3 tỷ đồng, thậm chí xử lý hình sự

Hành vi trốn đóng BHXH, BHYT có thể bị phạt lên đến 3 tỷ đồng, thậm chí xử lý hình sự

Kiến thức - 4 giờ, 45 phút trước

Hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế sẽ bị phạt nặng.

Từ nay đến ngày 31/12/2025, CSGT sẽ tịch thu xe máy nếu vi phạm những lỗi này, cố tình vi phạm sẽ bị phạt nặng

Từ nay đến ngày 31/12/2025, CSGT sẽ tịch thu xe máy nếu vi phạm những lỗi này, cố tình vi phạm sẽ...

Tin trong ngày - 4 giờ, 49 phút trước

Từ nay đến cuối năm, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) sẽ tăng cường xử lý các vi phạm, trong đó có nhiều lỗi mà người dân thường xem là nhỏ nhưng có...

Có phải hàng nghìn người dân sẽ được nhận khoản tiền 700.000 đồng mỗi tháng từ năm 2026, cao hơn 1,4 lần so với mức chuẩn?

Có phải hàng nghìn người dân sẽ được nhận khoản tiền 700.000 đồng mỗi tháng từ năm 2026, cao hơn 1,4 lần...

Tin trong ngày - 4 giờ, 52 phút trước

Theo đề xuất, sẽ nâng mức chuẩn trợ giúp xã hội (tại cộng đồng và cơ sở trợ giúp xã hội), áp dụng từ ngày 1/1/2026 từ 500.000 đồng/tháng lên 700.000 đồng/tháng (cao hơn...

Mực khô không thể mềm chỉ bằng cách ngâm trong nước. Đầu bếp sẽ hướng dẫn bạn cách làm mềm mực, biến hải sản khô thành hải sản tươi

Mực khô không thể mềm chỉ bằng cách ngâm trong nước. Đầu bếp sẽ hướng dẫn bạn cách làm mềm mực, biến...

Địa chỉ ăn ngon - 4 giờ, 55 phút trước

Chỉ ngâm mực khô vào nước thôi sao? Bảo sao mực không mềm. Một ông lão đánh cá đã dạy tôi một mẹo để mực tươi và nhanh hơn.

Tỷ lệ sống sót của 4 loại ung thư này gần như là 100%, bao gồm cả ung thư vú, thật đáng tiếc nếu từ bỏ điều trị

Tỷ lệ sống sót của 4 loại ung thư này gần như là 100%, bao gồm cả ung thư vú, thật đáng...

Chăm sóc sức khỏe - 4 giờ, 13 phút trước

Nhiều người nghĩ đến cái chết và sự tuyệt vọng khi nhắc đến ung thư. Nhưng không phải tất cả các loại ung thư đều đáng sợ như vậy. Một số loại, mặc dù...

5 loại hoa được giới đại gia yêu thích nhất. Hãy đặt chúng trong nhà để 'hái ra tiền'

5 loại hoa được giới đại gia yêu thích nhất. Hãy đặt chúng trong nhà để 'hái ra tiền'

Kiến thức - 4 giờ, 15 phút trước

Nhiều người yêu hoa thích trồng hoa. Hoa không chỉ có giá trị trang trí cao mà ý nghĩa của hoa và cây cũng rất tốt. Vì vậy, hôm nay chúng tôi muốn chia...