Thứ tư, 20/08/2025
Một câu chuyện đầy cảm hứng về một tài xế gặp nạn trên đường đã minh chứng cho sức mạnh của tư duy ngược. Chiếc xe của anh bị rơi xuống mương, và dịch vụ cứu hộ đưa ra mức giá "cắt cổ" là 1200 nhân dân tệ. Thay vì chấp nhận mức giá đó, anh đã có một giải pháp sáng tạo: đặt 10 suất cơm qua ứng dụng giao đồ ăn.
Khi 10 shipper lần lượt đến, anh đã mời họ cùng hợp sức nâng chiếc xe lên khỏi mương. Với sự giúp đỡ của họ, anh đã giải quyết được vấn đề chỉ với 350 nhân dân tệ (bao gồm tiền cơm và "tip" cho mỗi người) và còn nhận được những lời cảm ơn chân thành.
Câu chuyện này cho thấy, tư duy ngược không phải là một tài năng bẩm sinh mà là một thói quen, một cách tiếp cận vấn đề từ một góc độ khác.
1. Tư duy ngược là gì và tại sao nó lại quan trọng?
Rèn luyện tư duy ngược không chỉ giúp con cái vượt qua khó khăn mà còn mở nhiều cơ hội mới cho trẻ sau này (Ảnh minh hoạ)
Tư duy ngược (lateral thinking) là khả năng nhìn nhận vấn đề từ một góc độ khác, không bị giới hạn bởi những suy nghĩ thông thường. Đó là khả năng "lội ngược dòng" trong mọi hoàn cảnh, tìm ra những giải pháp sáng tạo và độc đáo.
Người có tư duy ngược không chỉ giải quyết vấn đề hiệu quả hơn mà còn có khả năng:
- Nhìn thấy những điều người khác bỏ sót: Khi không bị giới hạn bởi những điều hiển nhiên, họ có thể nhìn thấy bản chất của vấn đề, phát hiện những tài nguyên, quy luật và kết nối mà người khác không thấy.
- Tìm ra lối đi riêng: Trong khi số đông còn mắc kẹt trong "đáp án chuẩn", người tư duy ngược đã tìm thấy lối đi riêng trong những "khe hở" của hệ thống.
- Biến thách thức thành cơ hội: Một đứa trẻ có khả năng biến vấp ngã thành bệ phóng, biến tình huống bế tắc thành cơ hội xoay chuyển - đây chính là tài sản quý giá hơn cả tiền bạc.
Khả năng này giống như một thỏi nam châm vô hình hút lấy cơ hội. Khi trưởng thành, trẻ sẽ chuyển hóa kỹ năng này vào việc kiếm sống: tìm được ngách nghề mới giữa làn sóng sa thải, tìm ra mỏ vàng trong cơn "đại hàn" của ngành nghề. Lúc ấy, kiếm tiền sẽ dễ như hít thở.
2. Vậy làm thế nào để rèn luyện tư duy ngược cho con?
(Ảnh minh hoạ)
Dưới đây là một số phương pháp mà cha mẹ có thể áp dụng để giúp con phát triển tư duy ngược:
Rèn luyện tư duy phản sự thật (counterfactual thinking)
Đặt ra những câu hỏi "nếu như" phi thực tế để kích thích trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của trẻ. Ví dụ: "Nếu mặt trời mọc ở hướng Tây, sáng mai chúng ta nên ăn món gì trước?", "Nếu tất cả táo trong siêu thị bỗng biến thành màu xanh dương, chuyện gì sẽ xảy ra?". Theo các chuyên gia, những câu hỏi này giúp kích hoạt mạng mặc định của não bộ (DMN) và vùng vỏ não trước trán lưng bên, giúp tăng kết nối giữa các nơ-ron, tạo ra nhiều khớp thần kinh mới. Khi não bộ quen "tư duy không theo lối mòn", trẻ sẽ dễ dàng tìm ra cách giải sáng tạo trong toán học hay khi gặp tình huống khó khăn.
Áp dụng phương pháp "Vòng tròn vàng" (Golden Circle)
Hướng dẫn con đặt câu hỏi theo thứ tự ngược: "Tại sao?", "Như thế nào?", "Cái gì?". Thay vì bắt đầu từ hành động (cái gì), hãy bắt đầu từ mục tiêu (tại sao) để giúp trẻ hiểu rõ mục đích của việc mình làm và tìm ra những phương pháp sáng tạo để đạt được mục tiêu đó. Steve Jobs là một ví dụ điển hình, ông không bắt đầu từ sản phẩm mà từ lý tưởng "Thay đổi thế giới", rồi mới đến thiết kế và cuối cùng là sản phẩm. Nghiên cứu cho thấy, cách "tư duy từ kết quả ngược lại" này giúp tăng sóng theta ở vùng vỏ não trước, kết nối mạnh hơn giữa vùng hải mã và vùng trán – nhờ vậy, trẻ có thể tự động xây dựng bản đồ tư duy kể cả khi học thuộc lòng!
Biến khuyết điểm thành ưu điểm
(Ảnh minh hoạ)
Giúp trẻ nhìn nhận những điểm yếu của mình dưới một góc độ khác và biến chúng thành lợi thế. GS Duckworth (ĐH Pennsylvania, 2016) cho thấy: "Trẻ được rèn luyện "tái định nghĩa điểm yếu" có chỉ số chống chịu tăng trung bình 37.2% sau 6 tháng". Ví dụ, nếu con hay cãi lời, hãy nói: "Phản biện của con thú vị đấy! Nếu là trợ lý thẩm vấn, con sẽ hỏi gì để bắt được tội phạm?".
Xây dựng tư duy tài chính "ngược với lẽ thường"
Khi cho trẻ tiền tiêu vặt, hãy thêm những quy tắc khuyến khích trẻ suy nghĩ sáng tạo về cách sử dụng tiền. Ví dụ: "Nếu tiêu hết 100 nghìn đồng, phải nộp "báo cáo chi tiêu""; "Nếu biến 100 nghìn đồng thành giá trị 150 tệ, sẽ được thưởng gấp đôi số vốn". Điều này giúp trẻ hiểu rằng tiền không phải là thứ cố định, nó giống như dòng nước, biết cách thì sẽ làm nó chảy theo ý mình.
Rèn luyện tư duy ngược cho con không chỉ là một kỹ năng mà còn là một món quà vô giá, giúp con tự tin đối mặt với mọi thử thách và nắm bắt mọi cơ hội trong cuộc sống. Mong rằng con cái chúng ta có thể sở hữu tư duy ngược, nhìn thấy một thế giới hoàn toàn mới – và trở thành người mà ông trời cũng phải "đuổi theo" để ban cơ hội, ban tài lộc.
Trong kỷ nguyên số, những ngành học này sẽ mở ra cơ hội nghề nghiệp...
Kiến thức - 1 ngày, 3 giờ trước
Một số trường hợp sẽ bị thu hồi hoặc tạm giữ thẻ CCCD nếu vi phạm quy định pháp luật.
Làm sao - 1 ngày, 3 giờ trước
Nếu nhận được cuộc gọi có nội dung này đến số điện thoại của bạn, hãy lập tức dập máy ngay!
Kiến thức - 1 ngày, 3 giờ trước
Công dân từ 3 quốc gia châu Âu này sẽ được miễn thị thực khi du lịch Việt Nam trong năm 2025.
Tin trong ngày - 1 ngày, 4 giờ trước
Một hình thức lừa đảo mới, kết hợp tinh vi giữa hai nền tảng mạng xã hội phổ biến là Messenger và Zalo, đang khiến nhiều người dùng sập bẫy. Thủ đoạn này không...
Tin trong ngày - 1 ngày, 4 giờ trước
Hai cơ sở trọng điểm, Bệnh viện Nhi Trung ương cơ sở 2 và Bệnh viện Phụ sản Trung ương cơ sở 2 đã được khánh thành nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành...
Kiến thức - 1 giờ, 26 phút trước
Theo quy định mới, giáo viên đạt danh hiệu này thì được thưởng 7.020.000 đồng (2.340.000 đồng x 3).
Làm sao - 2 giờ, 22 phút trước
Một bộ phim 18+ lại có thể trở thành bài học sâu sắc về sự nghiệp, giúp một nữ nhân viên văn phòng nhận ra vì sao ngoại hình không phải là chìa khóa...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 22 phút trước
Những chia sẻ về cuộc sống của em trai Hoà Minzy khiến dân mạng nổ ra loạt ý kiến trái chiều.
Tin trong ngày - 2 giờ, 23 phút trước
Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) vừa công bố kế hoạch phân luồng và hạn chế phương tiện trên nhiều tuyến đường bộ hướng vào Hà Nội nhằm phục vụ Lễ kỷ...
Tin trong ngày - 2 giờ, 23 phút trước
Hiện nay, khả năng sử dụng đa ngôn ngữ đang dần trở thành một chiến lược nghề nghiệp thông minh thay vì chỉ là một kỹ năng đơn thuần. Mặc dù tiếng Anh vẫn...
Tin trong ngày - 2 giờ, 23 phút trước
Trưa 20/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết sẽ lọc ảo thêm 4 lần nữa, sau 6 lần như dự kiến ban đầu. Lý do là năm nay số lượng thí sinh...
Đời sống số - 3 giờ, 55 phút trước
Người xưa nhấn mạnh sự thống nhất giữa con người và thiên nhiên, và coi trọng ảnh hưởng của thời gian đối với chúng ta. Ngày 21 tháng 8, thứ năm, ngày 28 tháng...
Kiến thức - 4 giờ, 36 phút trước
Hiện chỉ còn dưới 50 cá thể ngoài tự nhiên trên toàn cầu, con số khiến loài vật này trở thành một trong những động vật có vú nguy cấp nhất hành tinh.
Du lịch Việt - 4 giờ, 37 phút trước
Toàn bộ dự án Huyền tích Am Tiên sẽ được hoàn thiện trong khoảng thời gian từ năm 2027 - 2030 với số vốn đầu tư lên tới 35.000 tỷ đồng.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 37 phút trước
Sau khi gây luồng ý kiến trái chiều về lịch trình chăm bé cũng như 8 quy tắc nghiêm ngặt vào phòng con gái, Ngô Thanh Vân có chia sẻ mới gây chú ý....
Tin trong ngày - 4 giờ, 37 phút trước
Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội Trần Thế Cương cho biết, dự kiến học sinh các trường trong khu vực nội đô sẽ tạm nghỉ học vào các ngày 21, 24 và 27/8 để...
Tin trong ngày - 4 giờ, 37 phút trước
Sáng 20/8, Trường Đại học Thái Bình Dương đã chính thức công bố điểm chuẩn trúng tuyển năm 2025, trở thành trường đại học đầu tiên trên cả nước công bố điểm chuẩn trong...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 37 phút trước
Con đường từ cậu bé nghèo vùng Thanh Hóa đến ca sĩ thần tượng đình đám của nam ca sĩ này là một câu chuyện truyền cảm hứng mạnh mẽ.
Thời trang + - 4 giờ, 21 phút trước
Tháng này nóng quá, các bạn có dự định ra ngoài chơi không? Bạn muốn đến biển xanh và đắm mình trong sóng biển? Hay lên núi tận hưởng "spa xanh"? Chỉ cần nghĩ...
Kiến thức - 4 giờ, 27 phút trước
Tại dự thảo Nghị định mới, cơ quan soạn thảo đề xuất nhiều thay đổi quan trọng trong cách tính lương, phụ cấp và chính sách đãi ngộ nhằm cải thiện thu nhập, thu...
Chăm con - 4 giờ, 28 phút trước
Nhiều bậc cha mẹ thường phiền lòng khi con không nghe lời hay có những thói quen "khó ưa". Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng, chính những đứa trẻ này khi lớn lên lại...
Kiến thức - 4 giờ, 28 phút trước
Sau gần 30 năm, nhiều khán giả nhận ra người sở hữu trí tuệ cảm xúc (EQ) và khả năng giao tiếp đỉnh cao nhất trong "Hoàn Châu Cách Cách" lại là một nhân...
Kiến thức - 4 giờ, 28 phút trước
Cá sóc đực cần cân bằng số lần ghép đôi với chất lượng, trong khi cá cái cần chọn lọc bạn tình để đảm bảo tỷ lệ thành công cao.
Kiến thức - 4 giờ, 28 phút trước
Theo quy định mới của Ngân hàng Nhà nước, các tài khoản không đáp ứng đầy đủ yêu cầu về cập nhật giấy tờ tùy thân và dữ liệu sinh trắc học sẽ bị...
Đời sống số - 4 giờ, 28 phút trước
Tin nhắn này là một chiêu trò lừa đảo nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân và tài sản của người dùng.