Trăng máu sắp bùng nổ trên bầu trời tháng 3, Việt Nam quan sát ở đâu?

Trăng máu là gì? Năm 2025 xảy ra khi nào?

Trăng máu là gì? Trăng máu là thuật ngữ dùng để chỉ hiện tượng nguyệt thực toàn phần. Đây là hiện tượng thiên văn xảy ra khi mặt trời, trái đất và mặt trăng nằm thẳng hàng. Trong đó, trái đất sẽ ở giữa và che khuất ánh sáng mặt trời chiếu vào mặt trăng. Dù lý thuyết nói rằng mặt trăng sẽ hoàn toàn tối đen, nhưng thực tế, một phần ánh sáng từ mặt trời vẫn chiếu đến mặt trăng. Tuy nhiên, ánh sáng này phải đi qua bầu khí quyển của trái đất trước khi tới được mặt trăng.

Khi ánh sáng mặt trời đi qua khí quyển trái đất, các tia sáng có bước sóng ngắn như màu xanh lam sẽ bị tán xạ và loại bỏ. Trong khi đó, các tia sáng có bước sóng dài như màu cam, đỏ sẽ đi xuyên qua và khúc xạ tại rìa trái đất. Những tia sáng này chiếu lên mặt trăng, khiến nó trở nên đỏ rực, tạo ra hiện tượng mặt trăng máu.

Tùy thuộc vào thành phần của khí quyển, màu sắc của mặt trăng có thể thay đổi từ đỏ sang cam hoặc vàng khi nguyệt thực toàn phần xảy ra. Đây là một hiện tượng không quá hiếm gặp, trung bình cứ 2.5 năm, trăng máu lại xuất hiện một lần.

Trong năm 2025, trăng máu sẽ xuất hiện 2 lần, lần đầu tiên vào ngày 13 - 14/3. Khi ấy, Mặt trăng sẽ chuyển sang màu đỏ.

Theo các chuyên gia, hiện tượng này xảy ra trong khoảng từ 11h57 tối đến 6h sáng theo giờ miền Đông nước Mỹ đêm ngày 13, rạng sáng 14/3 (giờ địa phương). Trong 6 tiếng đồng hồ đó, thời điểm tốt nhất quan sát hiện tượng thiên văn này là vào lúc gần sáng.

Ước tính hơn 1 tỉ người ở Mỹ, Canada và các nơi còn lại ở Bắc và Nam Mỹ sẽ có vị trí lý tưởng nhất để quan sát hiện tượng trăng máu trong hơn 1 tiếng với điều kiện thời tiết thuận lợi.

Trong lần trăng máu này, Việt Nam không ở vị trí thuận lợi có thể quan sát được.

Lần thứ hai diễn ra trăng máu vào ngày 7 - 8/9, có thể quan sát được tại châu Âu, châu Á, Australia, châu Phi và một số khu vực phía đông Nam Mỹ, Alaska và Nam Cực. Người yêu thiên văn văn ở Việt Nam cũng sẽ có thể ngắm nguyệt thực toàn phần lần này.

Những lưu ý khi quan sát trăng máu

Để có thể chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp của hiện tượng này, bạn cần lưu ý một số yếu tố quan trọng sau.

Thời điểm hiện tượng trăng máu xuất hiện

Trăng máu là một hiện tượng thiên văn chỉ xuất hiện trong những đêm có nguyệt thực toàn phần. Mặc dù không xuất hiện thường xuyên, nhưng khi nó diễn ra, hiện tượng này thường kéo dài từ vài phút đến vài giờ. Các nhà thiên văn học đã nghiên cứu và xác định được các chu kỳ của nguyệt thực, từ đó cung cấp lịch trình chính xác cho sự kiện này.

Để không bỏ lỡ cơ hội chiêm ngưỡng mặt trăng chuyển sang màu đỏ huyền bí, bạn nên theo dõi các thông báo về lịch thiên văn học, từ đó, bạn có thể nắm rõ thời gian và địa điểm cụ thể để quan sát hiện tượng trăng máu.

Cách quan sát trăng máu

Thực tế, mặt trăng khi vào giai đoạn nguyệt thực toàn phần sẽ đủ sáng để nhìn thấy bằng mắt thường và bạn có thể chiêm ngưỡng màu đỏ huyền bí của nó mà không cần đến kính thiên văn hay ống nhòm.

Tuy nhiên, nếu muốn quan sát chi tiết hơn, như các mảng tối - sáng trên bề mặt của mặt trăng trong suốt thời gian xảy ra hiện tượng, bạn nên sử dụng thêm các loại kính thiên văn loại nhỏ hoặc ống nhòm. Các công cụ này sẽ giúp bạn nhìn rõ hơn các thay đổi nhỏ trên bề mặt mặt trăng khi nó dần chuyển sang màu đỏ, tạo nên một khung cảnh tuyệt vời và khó quên.

Lựa chọn địa điểm quan sát lý tưởng

Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi quan sát trăng máu là lựa chọn địa điểm quan sát. Để chiêm ngưỡng hiện tượng này một cách trọn vẹn nhất, bạn nên tìm một địa điểm có ít ánh sáng nhân tạo. Các khu vực nông thôn, đồi núi hoặc những nơi cao ráo, xa khu vực đô thị sẽ là lựa chọn lý tưởng. Ánh sáng nhân tạo từ thành phố sẽ làm mờ và cản trở bạn quan sát rõ hiện tượng trăng máu.

Tuy nhiên, khi chọn địa điểm quan sát, bạn cũng cần chú ý đến yếu tố an toàn. Những khu vực xa xôi mặc dù lý tưởng cho việc quan sát, nhưng có thể lại không thuận tiện cho việc di chuyển. Vì vậy, hãy đảm bảo rằng bạn đã chuẩn bị kỹ lưỡng và chọn được những địa điểm an toàn để tránh các rủi ro, đặc biệt là khi quan sát vào ban đêm.