Tổ tiên chúng ta thường nói: “Nước trong thì không có cá”. Nửa sau của câu là bản chất và sẽ dạy bạn cách ứng xử trên đời

17:44 25/02/2024

Tôi tin chắc các bạn đã từng nghe câu “Nước trong thì không có cá”. Tuy nhiên, với sự phát triển của văn hóa Internet những năm gần đây, nhiều bạn trẻ sẽ lầm tưởng nửa sau câu là “Nếu người khiêm tốn thì sẽ bất khả chiến bại".

Đây rõ ràng là kết quả của một sự sáng tạo hài hước và hoàn toàn không phù hợp với lịch sử. Tổ tiên chúng ta thường nói: “Nước trong thì không có cá”. Thực tế, họ đang dạy chúng ta cách cư xử trên đời.

câu nói triết lý, câu nói: nước trong quá thì không có cá

Trong truyền thống tư duy của người của người Việt, có một loại trí tuệ trong cuộc sống gọi là “hiếm khi nhầm lẫn”. Đây cũng là nguyên lý giống như “nước quá trong thì không có cá”, chúng ta biết cá sống trong nước và dựa vào tạp chất thối rữa trong nước để tồn tại. Nước quá trong thì cá sẽ không thể sống sót chút nào. Tất nhiên, đây chỉ là sự so sánh của người xưa, và bản chất thực sự nằm ở nửa sau của câu.

Nửa sau của câu này là “Người nào xét nét quá sẽ không ai chơi”. Nghĩa là gì? Nghĩa là, nếu một người quá coi trọng mọi việc, phân biệt trắng đen, thế này thế kia và có những yêu cầu rất khắt khe đối với người khác, thì xung quanh anh ta sẽ không có bạn bè giúp đỡ.

Hãy cùng phân tích hai vế của câu này để thấy sự liên quan.

1. Nước trong quá thì không có cá

Thực tế, câu “Nước trong quá thì không có cá” là một thành ngữ. Đôi khi, người ta nói tắt, nói ngắn gọn thành là “Nước trong, không cá”.

Theo lý giải của các nhà sinh vật học, trong môi trường sống của cá không thể thiếu các yếu tố mà cá dựa vào như vi sinh vật. Nếu con người chúng ta thích nuôi cá nhưng lại muốn ngắm chúng trong làn nước trong vắt thì điều đó có nghĩa là chúng ta đang phá hủy môi trường sống của chúng, khiến chúng khó sống.

Cổ nhân nói Nước trong quá thì không cá, vế sau mới thực sự cốt yếu nhưng ít người biết - Ảnh 1.
Bởi, nước trong như pha lê sẽ thiếu thực vật thủy sinh, tảo và các chất khác, nên không thể cung cấp đủ dưỡng chất cho sự tồn tại và sinh sản của cá. Lâu dần có thể khiến chúng chết.

“Nước trong quá thì không có cá” - câu thành ngữ tưởng chừng đơn giản nhưng lại ẩn chứa những chân lý nhất định. Và nửa câu sau “Người xét nét quá thì hiếm ai chơi” còn có ý nghĩa sâu xa, thấm thía hơn.

câu nói triết lý, câu nói: nước trong quá thì không có cá

2. Người xét nét quá thì hiếm ai chơi

Ads

Câu này cũng có thể hiểu là, người khó tính quá thì sẽ khiến người xung quanh không muốn gần gũi, kết giao.

Cũng giống như môi trường sống của cá, trong môi trường sống của con người cũng không nên yêu cầu quá cao, quá khắt khe.

Vì nước trong thì không có cá sinh sống - Còn con người khi sống trong môi trường quá khắt khe sẽ không thể tồn tại lâu được.

Nếu bạn quá nghiêm khắc với bản thân và những người xung quanh thì sẽ có lúc bạn cảm thấy bức bối và khiến mọi người ‘chạy xa’.

Vì vậy, đừng quá xét nét, săm soi những điều nhỏ nhặt. Đừng lúc nào cũng chỉ trích người khác, và muốn họ phải làm việc như thế này, thế kia. Đừng bắt họ không được phạm sai lầm hay mắc lỗi… Tất cả sẽ khiến người thân, bạn bè, đồng nghiệp ngại tiếp xúc, cảm thấy ngột ngạt, lâu dần sẽ xa lánh bạn.

Cũng giống như “Nước trong, không cá”, những người khó tính, hay xét nét thì dễ dàng kết thúc bằng việc không có bạn bè.

Bởi vậy, nếu có thể, hãy hướng đến một cuộc sống đạt được sự cân bằng, đơn giản hóa mọi chuyện để bản thân cảm thấy an yên, và khiến những người xung quanh thấy dễ chịu.

“Nhân vô thập toàn”, không ai trên đời này là hoàn hảo, vì vậy, hãy mở lòng bao dung để trái tim cảm nhận cuộc sống tròn vẹn nhất.

câu nói triết lý, câu nói: nước trong quá thì không có cá

Nếu nó không liên quan đến các vấn đề nguyên tắc, bạn cũng có thể lùi lại một bước về một số điều. Tất nhiên, nếu đề cập đến vấn đề nguyên tắc, chúng ta không được dễ dàng rút lui, chúng ta cần phải tự mình nắm bắt mức độ của việc này. Tôi mong rằng sau khi đọc bài viết này, mọi người có thể áp dụng đúng đắn trí tuệ cổ xưa này vào công việc và cuộc sống, có được sự nghiệp thành công và gia đình hạnh phúc!

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/to-tien-chung-ta-thuong-noi-nuoc-trong-thi-khong-co-ca-nua-sau-cua-c.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/to-tien-chung-ta-thuong-noi-nuoc-trong-thi-khong-co-ca-nua-sau-cua-cau-la-ban-chat-va-se-day-ban-cach-ung-xu-tren-doi-vz87472.html

Đây là tỉnh thành đông dân nhất Việt Nam sau sáp nhập: Dân số gấp 2 Singapore, chỉ có 4 nơi tương tự ở Đông Nam Á

Đây là tỉnh thành đông dân nhất Việt Nam sau sáp nhập: Dân số gấp 2 Singapore, chỉ có 4 nơi tương...

Kiến thức - 23 phút trước

Sau sáp nhập tỉnh thành, nơi đây trở thành siêu đô thị đầu tiên của Việt Nam - với dân số gấp hai lần Singapore.

Bão số 12 Fengshen 'Thần Gió' vào Biển Đông, khả năng mạnh lên cấp 11, giật cấp 13: Dự báo trong những ngày tới

Bão số 12 Fengshen 'Thần Gió' vào Biển Đông, khả năng mạnh lên cấp 11, giật cấp 13: Dự báo trong những...

Dòng sự kiện - 26 phút trước

Chiều qua 19-10, bão Fengshen đã vào vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông, trở thành cơn bão số 12 hoạt động trên Biển Đông năm 2025. Dự báo diễn biến...

Bạo lực gia đình kiểu mới đang âm thầm lan tràn! Không đánh đập hay la mắng nhưng con cái còn tổn thương hơn, đặc biệt là trường hợp cuối cùng

Bạo lực gia đình kiểu mới đang âm thầm lan tràn! Không đánh đập hay la mắng nhưng con cái còn tổn...

Kiến thức - 37 phút trước

Ngày nay, nhiều bậc cha mẹ đã từ bỏ cách dạy con bằng roi vọt. Nhưng cùng lúc đó, một hình thức bạo lực gia đình kiểu mới lại âm thầm xuất hiện không...

Từ 1/1/2026, siết chặt kỷ luật nghề nghiệp đối với nhà giáo theo luật mới

Từ 1/1/2026, siết chặt kỷ luật nghề nghiệp đối với nhà giáo theo luật mới

Tin trong ngày - 37 phút trước

Luật Nhà giáo số 73/2025/QH15, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, quy định rõ những việc nhà giáo không được làm cùng các hình thức xử lý kỷ luật và quy định về...

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui lớn từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui lớn từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Kiến thức - 38 phút trước

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần cho người đóng BHXH trên 20 năm.

Từ 1/1/2026, siết chặt kỷ luật nghề nghiệp đối với nhà giáo theo luật mới

Từ 1/1/2026, siết chặt kỷ luật nghề nghiệp đối với nhà giáo theo luật mới

Tin trong ngày - 37 phút trước

Luật Nhà giáo số 73/2025/QH15, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, quy định rõ những việc nhà giáo không được làm cùng các hình thức xử lý kỷ luật và quy định về...

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui lớn từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui lớn từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Kiến thức - 38 phút trước

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần cho người đóng BHXH trên 20 năm.

Loại cá quý hiếm được mệnh danh là 'báu vật' dưới nước tại Việt Nam, cả thế giới chỉ 2 quốc gia có

Loại cá quý hiếm được mệnh danh là 'báu vật' dưới nước tại Việt Nam, cả thế giới chỉ 2 quốc gia...

Kiến thức - 39 phút trước

Cá anh vũ (Semilabeo notabilis), còn gọi là cá mõm lợn, từ lâu đã được biết đến như một “báu vật” dưới nước.

Halloween 2025: Cùng Mykingdom “Biến hình” - vừa vui, vừa chất, vừa an toàn!

Halloween 2025: Cùng Mykingdom “Biến hình” - vừa vui, vừa chất, vừa an toàn!

Sản phẩm hot - 55 phút trước

Tháng 10 lại về, mang theo không khí Halloween ngập tràn sắc màu. Trên TikTok, Instagram, Facebook… đâu đâu cũng thấy những màn “biến hình thần tốc”, ý tưởng make-up sáng tạo hay màn...

Từ nay, những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Từ nay, những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Kiến thức - 2 giờ, 32 phút trước

Để tránh bị thiệt thòi, bạn nên biết rằng sẽ có một số trường hợp xây dựng không cần xin Giấy phép xây dựng theo quy định hiện hành.

Hoa hậu Yến Nhi gây ấn tượng với phong cách lộ nội y quyến rũ, táo bạo...

Tỉnh sở hữu ‘vịnh Hạ Long trên cạn’ sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương sau 5 năm tới

Tỉnh sở hữu ‘vịnh Hạ Long trên cạn’ sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương sau 5 năm tới

Dòng sự kiện - 2 giờ, 33 phút trước

Tỉnh đặt mục tiêu vào năm 2030 sẽ trở thành cực tăng trưởng năng động phía Nam Đồng bằng sông Hồng và trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Ngành có mức lương cao TOP 3 Việt Nam: 'Khát' 400.000 nhân sự mỗi năm, lương trung bình 20.000.000 đồng/tháng

Ngành có mức lương cao TOP 3 Việt Nam: 'Khát' 400.000 nhân sự mỗi năm, lương trung bình 20.000.000 đồng/tháng

Kiến thức - 2 giờ, 33 phút trước

Đây là một ngành học tiềm năng, thu hút sự quan tâm đặc biệt của phụ huynh và học sinh.

Cha mẹ như thế nào mới có thể nuôi dạy được một đứa trẻ thông minh? Có 3 yếu tố quan trọng quyết định điều đó

Cha mẹ như thế nào mới có thể nuôi dạy được một đứa trẻ thông minh? Có 3 yếu tố quan trọng...

Làm sao - 2 giờ, 33 phút trước

Người xưa nói 'Rồng sinh rồng, phượng sinh phượng, con chuột thì biết đào hang'. Quả thật, thứ quyết định một đứa trẻ bay cao đến đâu không chỉ là năng khiếu, mà còn...

Loại hải 'đáng sợ' tại Việt Nam chỉ giới nhà giàu mới được ăn, giá lên tới 4.000.000 đồng/con: Vì sao gây tranh cãi?

Loại hải 'đáng sợ' tại Việt Nam chỉ giới nhà giàu mới được ăn, giá lên tới 4.000.000 đồng/con: Vì sao gây...

Tin trong ngày - 2 giờ, 33 phút trước

Nhìn như sinh vật ngoài hành tinh, nhưng bọ biển lại là món đặc sản khiến nhiều người mê mẩn, dù giá cao ngất và hương vị vẫn gây tranh cãi.

Dự đoán của Jack Ma: Không quá 5 năm nữa, những thứ đắt đỏ nhất sẽ không phải là nhà cửa hay ô tô, mà là 4 thứ ít được chú ý này

Dự đoán của Jack Ma: Không quá 5 năm nữa, những thứ đắt đỏ nhất sẽ không phải là nhà cửa hay...

Kiến thức - 2 giờ, 29 phút trước

Ngôi nhà và chiếc xe từng là biểu tượng cho sự thành công, là mục tiêu phấn đấu của biết bao người. Thế nhưng, bước vào giai đoạn hậu tăng trưởng, thước đo giá...

Loài đặc hữu chỉ có tại Việt Nam được ví như 'viên ngọc' quý của thế giới, nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên

Loài đặc hữu chỉ có tại Việt Nam được ví như 'viên ngọc' quý của thế giới, nguy cơ tuyệt chủng trong...

Kiến thức - 3 giờ, 33 phút trước

Đây là loài đặc hữu được ghi nhận lần đầu tiên tại các đảo thuộc vịnh Hạ Long.

Bạn có biết tại sao theo phong thủy, ngôi nhà phải hướng về phía Nam không?

Bạn có biết tại sao theo phong thủy, ngôi nhà phải hướng về phía Nam không?

Phong thủy - 3 giờ, 57 phút trước

Từ xa xưa, người Việt khi xây nhà thường đặc biệt chú trọng đến hướng. Trong đó, hướng Nam luôn được xem là hướng "vàng" trong phong thủy. Không phải ngẫu nhiên mà cha...

Vì sao trong tang lễ người ta kiêng 'quan tài không chạm đất' trước khi chôn? Không chỉ là mê tín, mà còn có cơ sở khoa học nhất định

Vì sao trong tang lễ người ta kiêng 'quan tài không chạm đất' trước khi chôn? Không chỉ là mê tín, mà...

Kiến thức - 3 giờ, 59 phút trước

Trong văn hóa tang lễ của người Việt, có một tập tục truyền đời ít ai không biết đó là "quan tài không được đặt xuống đất" trong suốt quá trình đưa tang. Nhiều...

Cha mẹ đi xe máy chở con vi phạm lỗi này có thể bị phạt lên tới 10.000.000 đồng, rất nhiều người dễ mắc phải

Cha mẹ đi xe máy chở con vi phạm lỗi này có thể bị phạt lên tới 10.000.000 đồng, rất nhiều người...

Tin trong ngày - 3 giờ trước

Mức phạt mới được quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP đối với hành vi này đã tăng hơn 20 lần so với quy định trước đây.

Đề xuất chuyển từ trả lương tối thiểu sang lương đủ nuôi 2 con, cụ thể thế nào?

Đề xuất chuyển từ trả lương tối thiểu sang lương đủ nuôi 2 con, cụ thể thế nào?

Dòng sự kiện - 3 giờ, 9 phút trước

Cùng với điều chỉnh tuổi nghỉ hưu theo lộ trình hợp lý, GS. Nguyễn Thiện Nhân đề nghị chuyển từ trả lương tối thiểu sang lương đủ nuôi 2 con.

4 con giáp sẽ có sự bùng nổ tài chính lớn từ tháng 11 đến cuối năm

4 con giáp sẽ có sự bùng nổ tài chính lớn từ tháng 11 đến cuối năm

Đời sống số - 3 giờ, 15 phút trước

Vận may tài chính của một số người sẽ thăng hoa cho đến cuối năm! Chuyên trang tử vi liệt kê bốn con giáp sẽ gặp may mắn tài chính mạnh mẽ bắt đầu...

Sau 35 tuổi, ngoài công việc chính, bạn phải có thêm một nghề phụ, nếu không bạn có thể sẽ hối hận! Đây không phải là doạ

Sau 35 tuổi, ngoài công việc chính, bạn phải có thêm một nghề phụ, nếu không bạn có thể sẽ hối hận!...

Kiến thức - 4 giờ, 35 phút trước

Khi bước sang tuổi 35, lợi thế công việc của bạn rõ ràng giảm sút. Nếu đột nhiên nhận được thông báo sa thải, tay bạn có thể run đến mức không cầm nổi...

Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố dự kiến sẽ có thêm trách nhiệm mới

Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố dự kiến sẽ có thêm trách nhiệm mới

Tin trong ngày - 10 giờ, 30 phút trước

Tại dự thảo Nghị định, Bộ Nội vụ dành Điều 9 quy định trách nhiệm, phạm vi giải quyết công việc của công chức và Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố.

Tử vi ngày 20/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân tiền bạc rủng rỉnh, Tý cần đề phòng tiểu nhân

Tử vi ngày 20/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân tiền bạc rủng rỉnh, Tý cần đề phòng tiểu nhân

Đời sống số - 11 giờ, 47 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 20/10/2025.

Dân tình sốc trước diện mạo của Ngân 98 cách đây 9 năm

Dân tình sốc trước diện mạo của Ngân 98 cách đây 9 năm

Chuyện làng sao - 11 giờ, 49 phút trước

Nhiều người phải cảm thán nhan sắc ở thì quá khứ của Ngân 98.