Tổ một loài côn trùng 'quý như vàng', là thuốc quý giá trong Đông y, có mặt khắp nơi ở Việt Nam

Bọ ngựa, với hình dáng độc đáo và khả năng săn mồi ấn tượng, từ lâu đã được người dân Việt Nam biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như bù cào, ngựa trời hay đường lang. Theo bác sĩ Hoàng Tuấn Linh, không chỉ bản thân bọ ngựa mà cả tổ trứng của chúng đều được Đông y tận dụng để bào chế thành thuốc.

Bọ ngựa sau khi được bắt sống, loại bỏ phần đầu, cánh, chân và ruột, sẽ được rang chín và tán thành bột mịn. Bột bọ ngựa có công dụng bổ thận cố tinh, tư âm sáp niệu, hỗ trợ điều trị các chứng di tinh, tiểu đêm, tiểu nhiều lần, đau họng, viêm loét, trĩ và một số bệnh lý khác.

Tổ của bọ ngựa 'quý như vàng', là thuốc quý giá trong Đông y

Tuy nhiên, "ngôi sao" chính trong bài viết này chính là tang phiêu tiêu, tức tổ trứng của bọ ngựa. Tổ bọ ngựa thường được thu hoạch vào khoảng tháng 10 đến tháng 1 hàng năm. Sau khi thu hái, chúng sẽ được phơi hoặc sấy khô, bảo quản kín để sử dụng dần. Khi dùng, tang phiêu tiêu có thể được đập giập rồi sắc cùng các vị thuốc khác, hoặc sao giòn, tán bột để uống. Liều dùng phổ biến là từ 6 đến 20g mỗi ngày.

Theo GS.TS. Phạm Xuân Sinh, tang phiêu tiêu được sử dụng rộng rãi trong Đông y với nhiều công dụng đa dạng, không chỉ giới hạn ở việc bổ thận tráng dương mà còn có tác dụng an thần, cố tinh, điều hòa tiểu tiện. Cụ thể, tang phiêu tiêu thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh lý sau:

Trị liệt dương, xuất tinh sớm: Tang phiêu tiêu có thể được dùng đơn lẻ hoặc kết hợp với các vị thuốc khác như tỏa dương, long cốt, nhục thung dung, bạch phục linh, mật ong để tạo thành viên hoàn, giúp cải thiện chức năng sinh lý nam giới.

- Chữa di tinh, hoạt tinh: Bột tang phiêu tiêu sao chế, trộn cùng bột long cốt, được sử dụng để hỗ trợ điều trị các chứng di tinh, hoạt tinh, mang lại sự ổn định và cải thiện chất lượng tinh trùng.

- Điều trị đái dầm, tiểu són: Tang phiêu tiêu kết hợp với long cốt, ích trí nhân, kim anh, được sắc uống hoặc nghiền thành bột, giúp tăng cường chức năng kiểm soát tiểu tiện, giảm tình trạng đái dầm, tiểu són.

- Hỗ trợ điều trị tiểu buốt, tiểu ra chất váng như mỡ: Tổ bọ ngựa sao vàng, tán mịn, uống với nước ấm hoặc rượu lúc đói, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, giảm các triệu chứng khó chịu khi tiểu tiện.

- Giúp phụ nữ tiểu khó cầm, giảm tiểu són khi mang thai: Tang phiêu tiêu sao với rượu, tán nhỏ, uống với nước gừng hoặc nước cơm, giúp tăng cường chức năng thận và bàng quang, giảm tình trạng tiểu són, đặc biệt hữu ích cho phụ nữ mang thai.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tang phiêu tiêu không phải là "thần dược" và không phù hợp với mọi đối tượng. Những người có thể trạng âm hư hỏa vượng, cơ địa nóng, thường xuyên đau đầu, hoa mắt, chóng mặt hoặc mắc các bệnh liên quan đến bàng quang thấp nhiệt không nên sử dụng.

Tang phiêu tiêu là một vị thuốc quý giá, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người sử dụng cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia y học cổ truyền trước khi áp dụng vào điều trị. Đừng quên rằng, "vàng mười" chỉ thực sự phát huy giá trị khi được sử dụng đúng cách và đúng đối tượng.