Tỉnh duy nhất nào của Việt Nam chưa từng sáp nhập và đổi tên qua hàng trăm năm?

Trước thời điểm Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh có hiệu lực, Việt Nam từng ghi nhận hai tỉnh được thành lập từ thời phong kiến, giữ nguyên tên gọi và địa giới hành chính là Thái Bình và Thanh Hóa. Tuy nhiên, theo quy hoạch phát triển và sắp xếp đơn vị hành chính mới, tỉnh Thái Bình đã tiến hành sáp nhập với Hưng Yên, tạo nên một tỉnh mới mang tên Hưng Yên. Điều này đã chính thức đưa Thanh Hóa trở thành tỉnh duy nhất còn lại của Việt Nam, minh chứng cho một chặng đường hình thành và phát triển đầy kiên định.

Hành trình của Thanh Hóa bắt đầu từ rất sớm trong lịch sử dân tộc. Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Thanh Hóa, dấu tích về vùng đất này đã có từ đầu triều đại nhà Lý (1009 – 1028). Khi ấy, vua Lý Thái Tổ đã đặt tên cho vùng đất ngày nay là Trại Ái Châu. Đến năm 1029, dưới triều vua Lý Thái Tông (1028 – 1054), danh xưng "Phủ Thanh Hóa" chính thức ra đời. Kể từ đó, qua các triều đại tiếp theo, vùng đất này đã có lúc được gọi là phủ, lúc là lộ, lúc là trấn và cuối cùng là tỉnh Thanh Hóa dưới triều nhà Nguyễn.

Từ 1/7, Thanh Hóa chính là tỉnh duy nhất của Việt Nam chưa từng sáp nhập và đổi tên sau hàng trăm năm

Sự kiện quan trọng đánh dấu cột mốc lịch sử cho danh xưng Thanh Hóa là vào ngày 12/7/2017, khi tại kỳ họp thứ ba, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVII đã biểu quyết công nhận năm 1029 là năm ra đời của danh xưng Thanh Hóa, với tư cách là một đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương. Sự kiện này không chỉ khẳng định giá trị lịch sử lâu đời mà còn thể hiện ý chí bảo tồn và phát huy bản sắc của một vùng đất giàu truyền thống.

Thanh Hóa không chỉ nổi tiếng với sự ổn định về hành chính mà còn là một vùng đất có vị trí địa lý và tài nguyên thiên nhiên vô cùng thuận lợi. Tỉnh sở hữu đầy đủ các dạng địa hình từ miền núi, trung du, đồng bằng cho đến vùng ven biển và biên giới. Với đường bờ biển dài 102 km và đường biên giới quốc gia dài 213 km giáp với nước bạn Lào, Thanh Hóa có lợi thế chiến lược trong phát triển kinh tế biển, giao thương quốc tế và quốc phòng an ninh.

Trong dòng chảy lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, Thanh Hóa luôn được xem là vùng đất "địa linh, nhân kiệt", một cái nôi nuôi dưỡng biết bao thế hệ anh hùng, hiền tài. Truyền thống lịch sử, văn hóa, yêu nước và cách mạng được hun đúc qua nhiều thế hệ đã tạo nên một bản sắc văn hóa độc đáo và là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn cho sự phát triển của tỉnh.

Với diện tích tự nhiên 11.114,6 km2 và dân số lên đến 3.760.650 người (tính đến ngày 1/4/2024), Thanh Hóa là một trong những tỉnh có quy mô dân số lớn nhất cả nước, đứng thứ 3 toàn quốc. Quy mô dân số này không chỉ là nguồn lao động dồi dào mà còn là thị trường tiêu thụ tiềm năng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bên cạnh những giá trị lịch sử và văn hóa, kinh tế Thanh Hóa trong 5 tháng đầu năm 2025 tiếp tục ghi nhận những tín hiệu tích cực và đà tăng trưởng ổn định. Tổng thu ngân sách nhà nước lũy kế đạt 21.295 tỷ đồng, hoàn thành 46,8% dự toán năm và đạt 87,5% so với cùng kỳ năm 2024. Con số này cho thấy sự vững chắc trong công tác quản lý tài chính và hiệu quả trong hoạt động kinh tế.

Hoạt động thương mại và dịch vụ trên địa bàn tỉnh cũng diễn ra sôi động. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt khoảng 18.239 tỷ đồng, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch xuất khẩu ước đạt 2.844,7 triệu USD, tăng 24% so cùng kỳ và đạt 35,6% kế hoạch năm 2025, cho thấy khả năng hội nhập và cạnh tranh trên thị trường quốc tế ngày càng được nâng cao.

Thanh Hóa cũng là một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Trong 5 tháng đầu năm, tỉnh đã thu hút 1.242 doanh nghiệp mới thành lập, với tổng vốn đăng ký lên đến 8.951 tỷ đồng, tăng 40,4% so với cùng kỳ và đạt 41,4% kế hoạch năm. Đặc biệt, tỉnh đã thu hút 40 dự án đầu tư trực tiếp, trong đó có 5 dự án FDI với tổng vốn 198,6 triệu USD, tăng 10,5%, và 35 dự án trong nước với vốn đăng ký 4.922,2 tỷ đồng. Sự tăng trưởng mạnh mẽ trong thu hút đầu tư cho thấy Thanh Hóa đang ngày càng khẳng định vị thế là một trong những trung tâm kinh tế năng động của cả nước.

Yếu tố quan trọng góp phần tạo nên động lực phát triển cho Thanh Hóa chính là lợi thế về giao thông chiến lược. Với hệ thống giao thông đa dạng bao gồm đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không, tỉnh kết nối thuận lợi với các vùng miền trong nước và quốc tế. Cảng nước sâu Nghi Sơn là một minh chứng rõ nét, với khả năng khai thác trên 100 triệu tấn hàng/năm và tiếp nhận tàu có tải trọng 100.000 DWT, trở thành cửa ngõ quan trọng ra biển của khu vực Bắc Trung Bộ và miền Bắc.

Cảng hàng không Thọ Xuân đang được quy hoạch nâng cấp thành cảng hàng không quốc tế, mở ra nhiều cơ hội giao thương và du lịch. Cửa khẩu Na Mèo liên thông với Lào và các nước ASEAN tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và hợp tác kinh tế. Đặc biệt, Khu Kinh tế Nghi Sơn với diện tích rộng lớn và cơ chế ưu đãi đặc biệt, hấp dẫn nhất cả nước, đang trở thành một điểm nóng thu hút đầu tư và là động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa.