Tin vui lớn: Phát hiện kho báu khổng lồ quý hơn vàng trị giá 210 nghìn tỷ đồng bị vùi lấp trong đống tro than

Theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nhu cầu đối với các yếu tố đất hiếm, lithium, nickel và các khoáng sản quan trọng khác sẽ tăng từ 3 - 7 lần vào năm 2040. Điều này chủ yếu là kết quả của xu hướng chuyển đổi từ việc phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch sang các mô hình năng lượng bền vững và ít cacbon hơn, nơi đất hiếm đóng vai trò then chốt trong các công nghệ năng lượng tái tạo hiện đại.

Các yếu tố đất hiếm ngày càng đóng vai trò quan trọng

Ngày nay, các yếu tố đất hiếm (REE) ngày càng trở nên quý giá nhờ vào đặc tính từ tính và dẫn điện vượt trội. Nhờ đó, chúng trở thành thành phần không thể thiếu trong nhiều công nghệ tiên tiến. Từ điện thoại thông minh, tuabin gió cho đến xe điện (EV) đều cần có REE. Bên cạnh đó, chúng còn được sử dụng trong sản xuất laser, kính, vật liệu từ tính và là nguyên liệu thiết yếu trong các quy trình công nghiệp.

Vào tháng 9 năm ngoái, nhà địa chất học Bridget Scanlon cùng nhóm các nhà khoa học từ Đại học Texas đã thực hiện một nghiên cứu nhằm đánh giá khả năng khai thác các yếu tố đất hiếm từ các mỏ tro than.

Các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu khả năng có đất hiếm trong đống tro than

Báo cáo cho biết trong giai đoạn từ 1950 đến 2021, nước Mỹ đã sản xuất khoảng 52 gigaton (Gt) than. Một trong những sản phẩm phụ của quá trình đốt than là tro than (gồm tro bay, tro đáy, clinker và xỉ), hàng triệu tấn trong số đó đã bị chôn lấp tại các bãi rác và hồ chứa.

Mặc dù sản lượng tro than đã giảm từ năm 2005, nhưng các bãi rác cũ hiện có thể trở thành nguồn tài nguyên phong phú cho việc khai thác REE. Nhóm nghiên cứu tại Texas ước tính rằng khoảng 70% lượng tro than đã chôn lấp có thể được khai thác để lấy các yếu tố đất hiếm.

Được biết, giá trị của các yếu tố đất hiếm trong tro than cao nhất ở bồn địa Appalachian (431 mg/kg), bồn địa Illinois (282 mg/kg) và bồn địa Powder River ở Montana (264 mg/kg).

70% lượng tro than bị chôn lấp có thể khai thác đất hiếm

Ước tính, giá trị của lượng tro có thể khai thác từ các bãi rác, hồ chứa hoặc kho chứa lên tới khoảng 41 tỷ USD (hơn 1 triệu tỷ đồng). Tuy nhiên, công nghệ khai thác REE hiện nay sẽ cho sản lượng thấp hơn 30% đối với tro từ bồn địa Appalachian và Illinois và 70% đối với tro từ bồn địa Powder River. Tổng giá trị thị trường của oxit REE ước tính đạt khoảng 8,4 tỷ USD (tương đương 210 nghìn tỷ đồng).

Xét về mặt kỹ thuật, khai thác đất hiếm từ tro than vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Các phương pháp khai thác và công nghệ chế biến hiện nay còn khá mới mẻ, và cần được cải tiến để tăng cường hiệu quả và đảm bảo tính kinh tế.