Thứ tư, 23/07/2025
Khái niệm thư tín, điện tín là gì?
Thư tín (gọi theo tiếng Anh là “letter”, “mail”, “message”, “correspondence”) được hiểu là một hình thức văn bản có chứa đựng những thông tin mà người gửi muốn báo cho người nhận biết. Hay có thể hiểu cách khác thư tín là bất kì thông tin nào được ghi nhận dưới một hình thức vật chất nhất định và được chuyển từ một người (người gửi) sang một người khác (người nhận), theo ý chí của người gửi. Hình thức vật chất đó đồng thời cũng là phương thức bảo quản thông tin trong quá trình di chuyển từ người sang người.
Trong xã hội hiện đại, hình thức của thư tín rất đa dạng và có thể ghi nhận thông qua bốn hình thức phổ biến nhất sau:
Thư viết trên giấy: đây có thể nói là loại thư tín cổ điển nhất. Thông tin được ghi nhận trên giấy có thể bằng chữ viết thông thường hoặc bằng một hệ thống kí hiệu quy ước giữa chủ thể gửi thông tin và chủ thể nhận thông tin (tương tự mật mã);
Thông tin có thể được chứa đựng trong băng, đĩa từ dạng chữ viết, tiếng nói, hình ảnh hoặc cả ba;
Thư được soạn thảo trên máy tính và gửi từ một địa chỉ điện tử đến một địa chỉ điện tử khác, thông qua mạng internet;
Nhắn tin qua điện thoại, đây là việc để lại lời nhắn trên hộp thư thoại hoặc hộp tin nhắn của một số điện thoại. Lời nhắn trên hộp thư thoại tồn tại dưới dạng lời nói (lời đối thoại) được ghi âm.
Quy định về thu giữ thư tín?
Lợi dụng tiện ích của thư tín, điện tín tội phạm sử dụng và thực hiện hành vi phạm tội. Chính vì vậy mà các nhà làm luật đã đưa ra biện pháp thu giữ thư tín, điện tín của các cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông luật hóa thành quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Biện pháp thu giữ, quản lý thư tín, điện tín là một trong những biện pháp nghiệp vụ điều tra có ý nghĩa quan trọng trong việc thu thập, củng cố chứng cứ chứng minh tội phạm, được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự 2003 và được hoàn thiện trong Bộ luật tố tụng hình sự 2015 (Điều 197).
Căn cứ để thu giữ thư tín, điện tín
Thư tín, điện tín là tài liệu cá nhân gắn liền với quyền nhân thân của con người nên được pháp luật quy định rất chặt chẽ. Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định khi cần thiết phải thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm tại cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông thì Cơ quan điều tra ra lệnh thu giữ.
Nếu Điều 144 Bộ luật tố tụng hình sự 2003 quy định chỉ được thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm tại bưu điện khi thấy cần thiết. Quy định này đã giới hạn phạm vi áp dụng biện pháp thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm chỉ xảy ra tại bưu điện, dẫn đến không phù hợp thực tiễn với sự phát triển của khoa học công nghệ như hiện nay, các phương tiện điện tử, viễn thông được áp dụng nhiều và phổ biến qua rất nhiều tổ chức viễn thông như Vinaphone, Mobiphone, Viettel hay qua các nhà mạng Internet… Vì vậy, Bộ luật tố tụng hình sự 2015 đã hoàn thiện các vướng mắc trên, mở rộng phạm vi áp dụng đối với biện pháp này được thực hiện tại các cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông. Quy định đã góp phần quan trọng trong thu thập đầy đủ chứng cứ chứng minh tội phạm.
Thẩm quyền ra lệnh thu giữ thư tín, điện tín
Thẩm quyền ra lệnh thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm được quy định tại khoản 1 Điều 197 Bộ luật tố tụng hình sự 2015: “Khi cần thiết phải thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm tại cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông thì Cơ quan điều tra ra lệnh thu giữ. Lệnh này phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành”.
Theo đó, thẩm quyền ra lệnh thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm thuộc về Cơ quan điều tra, cụ thể Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra. Lệnh thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm được ban hành theo mẫu 121/CQĐT. Và lệnh này phải được Viện Kiểm sát phê chuẩn trước khi thi hành.
Quy trình
Về cơ bản quy trình thu giữ thư tín, điện tín theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự 2015 (Điều 197) giữ nguyên các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự 2003 (Điều 144) nhưng có sự cụ thể hơn, rõ ràng hơn Bộ luật tố tụng hình sự 2003. Cụ thể:
Thứ nhất, khi cần thiết phải thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm tại cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông thì Cơ quan điều tra ra lệnh thu giữ. Lệnh này phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành. Trường hợp không thể trì hoãn việc thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm tại cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông thì Cơ quan điều tra có thể tiến hành thu giữ nhưng phải ghi rõ lý do vào biên bản. Sau khi thu giữ phải thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp bằng văn bản kèm theo tài liệu liên quan đến việc thu giữ để xét phê chuẩn.
Như vậy, nếu như trước đây BLTTHS 2003 chỉ quy định trong trường hợp khẩn cấp phải thu giữ thư tín, điện tín, bưu phẩm thì Cơ quan điều tra có thể tiến hành thu giữ nhưng phải thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp biết mà không phải kèm theo các tài liệu đề nghị phê chuẩn thì Bộ luật tố tụng hình sự 2015 đã quy định dù trong trường hợp khẩn cấp phải thu giữ thư tín, điện tín thì sau khi thu giữ xong Cơ quan điều tra vẫn phải thông báo ngay đến Viện kiểm sát kèm theo tài liệu đề nghị phê chuẩn. Điều này nhằm đảm bảo việc thực hiện thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, đúng căn cứ và đồng thời cũng giúp Viện kiểm sát thực hiện tốt công tác kiểm sát điều tra vụ án hình sự.
Thứ hai, trong thời hạn 24 giờ kể từ khi nhận được đề nghị xét phê chuẩn và tài liệu liên quan đến việc thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm, Viện kiểm sát phải ra quyết định phê chuẩn hoặc quyết định không phê chuẩn. Nếu Viện kiểm sát quyết định không phê chuẩn thì người đã ra lệnh thu giữ phải trả lại ngay cho cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông, đồng thời thông báo cho người có thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm bị thu giữ biết.
Với quy định như vậy, Bộ luật tố tụng hình sự 2015 đã hạn chế những rủi ro Cơ quan điều tra thu giữ khẩn cấp sai hoặc lạm quyền trong việc thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm, đồng thời tăng tính thận trọng, trách nhiệm của Cơ quan điều tra khi thu giữ khẩn cấp thư tín, điện tín.
Thứ ba, thủ tục tiến hành thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm (khoản 3 Điều 197 Bộ luật tố tụng hình sự 2015) cơ bản được quy định như Bộ luật tố tụng hình sự 2003 (khoản 3 Điều 144).
Người thi hành lệnh phải thông báo cho người phụ trách cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông hữu quan trước khi tiến hành thu giữ. Người quản lý cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông hữu quan phải tạo điều kiện để người thi hành lệnh thu giữ hoàn thành nhiệm vụ. Việc thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông. Do đó, luật quy định người thi hành lệnh phải thông báo cho người phụ trách cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông hữu quan trước khi tiên hành thu giữ. Luật không quy định thời hạn thông báo trước bao lâu. Tuy nhiên, việc thông báo vừa nhằm đảm bảo tôn trọng hoạt động của cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông, vừa nhằm đảm bảo yêu cầu của hoạt động điều tra vụ án hình sự.
Khi thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm, phải có đại diện của cơ quan, tổ chức bưu chính, viễn thông chứng kiến và ký xác nhận vào biên bản. Người này phải tạo điều kiện để người thi hành lệnh thu giữ hoàn thành nhiệm vụ.
Cơ quan ra lệnh thu giữ phải thông báo cho người có thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm bị thu giữ biết. Nếu việc thông báo cản trở điều tra thì sau khi cản trở đó không còn nữa, cơ quan ra lệnh thu giữ phải thông báo ngay. Việc cản trở điều tra này có thể là người có thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm trường hợp là người đã thực hiện tội phạm thì việc này coi như “rút dây động rừng” khiến cơ quan điều tra khó khăn hơn trong việc thu thập chứng cứ; hay trường hợp người có thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm biết được và không muốn Cơ quan điều tra thu giữ nên họ đến các tổ chức bưu chính, viễn thông lấy trước và làm biến đổi đi các dấu vết tội phạm có thể có trong thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm.
Bảo quản thư tín, điện tín
Trách nhiệm bảo quản thư tín, điện tín bị thu giữ (Điều 199 Bộ luật tố tụng hình sự 2015) về cơ bản kế thừa quy định của Bộ luật tố tụng hình sự 2003 (Điều 147). Theo đó, phương tiện, tài liệu, đồ vật, dữ liệu điện tử, thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm bị thu giữ, tạm giữ hoặc bị niêm phong phải được bảo quản nguyên vẹn. Người nào phá hủy niêm phong, tiêu dùng, chuyển nhượng, đánh tráo, cất giấu hoặc hủy hoại phương tiện, tài liệu, đồ vật, dữ liệu điện tử, thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm thì phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật hình sự.
Người ra lệnh, người thi hành lệnh thu giữ thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.
Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thu-tin-dien-tin-la-gi-vz103386.html..
Người xưa vẫn truyền lại lời dạy: Năm nhuận có hai tháng 6 âm lịch...
Đời sống số - 1 ngày, 6 giờ trước
Ngày 23 tháng 7 là thứ Tư, ngày 29 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm Tỵ, tháng Quý Mùi, ngày Quý Hợi. Trong một môi...
Kiến thức - 1 ngày, 6 giờ trước
Bởi giá cao ngất ngưởng nên những cây gỗ loại này đang bị khai thác một cách triệt, phải đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng.
Đời sống số - 1 ngày, 6 giờ trước
Đây là một dạng trắc nghiệm cảm xúc trực quan – bạn chọn một hình ảnh theo cảm xúc bản năng, và từ đó sẽ tiết lộ phần nào về vận mệnh nửa sau...
Tin trong ngày - 1 ngày, 7 giờ trước
Việc thành lập phường Cầu Giấy mới đã tạo ra những tác động mạnh mẽ đến thị trường bất động sản tại khu vực này. Đặc biệt, phân khúc đất nền và biệt thự...
Tin trong ngày - 1 ngày, 7 giờ trước
7 trường hợp này Sổ Đỏ đã cấp vẫn bị hủy vô hiệu, người dân nên biết kẻo thiệt thòi khi mua bán, chuyển nhượng.
Kiến thức - 2 giờ, 44 phút trước
Từ 1/1/2025 áp theo quy định mới, nếu xe máy mà không có đủ bộ phận này sẽ bị CSGT xử phạt hành chính.
Tin trong ngày - 2 giờ, 45 phút trước
Thời gian tối đa được bảo lưu kết quả do cơ sở đào tạo quy định, nhưng không ít hơn 3 năm đối với người quy định tại điểm a khoản 1 Điều 10...
Dòng sự kiện - 2 giờ, 45 phút trước
Căn cứ theo Nghị định 29, Trưởng thôn, Tổ trưởng dân phố có được hưởng chính sách tinh giản biên chế hay không?
Đời sống số - 2 giờ, 46 phút trước
Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 24/7/2025.
Tin trong ngày - 3 giờ, 50 phút trước
Theo quy định mới của Bộ Thông tin và Truyền thông và các nhà mạng như Viettel, Vinaphone, Mobifone, từ nay đến trước 1/8/2025, sẽ có 5 trường hợp mà số điện thoại chính...
Chăm con - 3 giờ, 51 phút trước
Nhiều bậc cha mẹ thường rơi vào tình huống quen thuộc là chỉ cần thấy con mắc lỗi hay không nghe lời là lập tức nổi giận, lớn tiếng quát mắng. Nhưng sau những...
Tin trong ngày - 3 giờ, 51 phút trước
Sân bay Gia Bình dự kiến sẽ rộng hơn sân bay Nội Bài và sân bay Tân Sơn nhất, chỉ đứng sau sân bay Long Thành.
Tin trong ngày - 3 giờ, 51 phút trước
Phía công an cảnh báo loạt số điện thoại sau: 02455557665, 02366888766,.. người dân chú ý cảnh giác tuyệt đối không nghe máy, không kết bạn Zalo để tránh bị lừa tiền.
Tin trong ngày - 3 giờ, 51 phút trước
Hiện đã có gần 100 cơ sở giáo dục đại học công bố điểm sàn nhận hồ sơ xét tuyển. Trong đó có nhiều ngành với điểm sàn thấp "kỷ lục". Thí sinh cần...
Đời sống số - 6 giờ, 40 phút trước
Thời tiết là biểu hiện của tự nhiên, người xưa đã mô phỏng nó bằng con giáp và các tiết khí. Ngày 24 tháng 7 là thứ Năm, ngày 30 tháng 6 âm lịch,...
Đời sống số - 6 giờ, 60 phút trước
Đây là một bài trắc nghiệm tâm lý mang tính biểu tượng, thông qua hình ảnh cây cổ thụ để khám phá vận mệnh tương lai của con cái bạn, cụ thể là liệu...
Tin trong ngày - 6 giờ, 13 phút trước
Bộ Nội vụ tiến hành lấy ý kiến rộng rãi cho dự thảo Nghị định quy định về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động,...
Đời sống trẻ - 6 giờ, 13 phút trước
Khi sếp giao việc, những người có trí tuệ cảm xúc cao (EQ) biết cách biến mỗi câu trả lời thành công cụ để "ghi điểm" trong mắt cấp trên, giúp họ trở nên...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 14 phút trước
Sinh ra với dị tật hở hàm ếch, Lý Yên - con gái của diva Vương Phi đã trải qua hành trình 18 năm phẫu thuật và phục hồi đầy gian khổ. Từ cô...
Tin trong ngày - 6 giờ, 14 phút trước
Hiện tại đã có nhiều trường đại học công bố điểm sàn xét tuyển hệ chính quy năm 2025. Trong số đó có loạt trường đại học ở Hà Nội lấy điểm sàn từ...
Tin trong ngày - 6 giờ, 14 phút trước
Ngày 23/7, trường Đại học Thương mại thông báo điểm sàn xét tuyển và công thức quy đổi điểm thi tốt nghiệp THPT vào các ngành đào tạo năm 2025.
Hồ sơ Sao - 7 giờ, 1 phút trước
NTK Công Trí từng nói quan điểm sống: 'Tôi không đi thiền nhưng cả cuộc đời của tôi đã thiền rồi. Quan trọng là suy nghĩ của mình, giữ cho tâm được tịnh'.
Tin trong ngày - 7 giờ, 1 phút trước
Điểm sàn theo phương thức Xét kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025 của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cao nhất là 22 điểm.
Chuyện làng sao - 7 giờ, 1 phút trước
Không chỉ nổi tiếng trong nước mà NTK Công Trí còn có những thiết kế được các ngôi sao thế giới như Beyoncé, Camila Cabello, Lisa và Rosé (Blackpink)… ưa chuộng.
Tin trong ngày - 7 giờ, 1 phút trước
Sáng 23/7, trường Đại học Y Dược TP.HCM đã công bố lấy điểm sàn năm 2025 từ 17 đến 22, giảm 2 điểm so với năm ngoái, xét theo điểm thi tốt nghiệp THPT....